Dysforia płciowa

Dysforia płciowa (ang. gender dysphoria), dawniej zaburzenie tożsamości płciowej[1] – cierpienie odczuwane przez daną osobę z powodu niedopasowania jej tożsamości płciowej do płci przypisanej w chwili urodzenia[2][3][4]. Osoby, które doświadczają dysforii płciowej, są zazwyczaj transpłciowe. Określenie diagnostyczne zaburzenie tożsamości płciowej było używane w DSM do czasu jego zmiany na dysforię płciową w 2013 roku wraz z pojawieniem się DSM-5. Nazwę zmieniono, aby usunąć stygmatyzację związaną z określeniem tego jako „zaburzenie”[5].

Leczenie dysforii płciowej może polegać na wspieraniu osoby w procesie zmiany ekspresji płciowej. Aby wspomóc takie zmiany, można zastosować terapię hormonalną lub operację korekty płci[3][4]. Terapia może również obejmować konsultacje psychologiczne lub psychoterapię[4].

Kryteria DSM-5

  • Występowanie niespójności między płcią doświadczaną/wyrażaną, a pierwszorzędowymi i drugorzędowymi cechami płciowymi.
  • Silne pragnienie pozbycia się swoich pierwszorzędowych i/lub drugorzędowych cech płciowych, z powodu występowania niespójności z płcią doświadczaną/wyrażaną.
  • Silne pragnienie posiadania pierwszorzędowych i/lub drugorzędowych cech płciowych charakterystycznych dla drugiej płci.
  • Silne pragnienie bycia osobą należącą do drugiej płci (lub płci alternatywnej, różnej od płci przypisanej).
  • Silne pragnienie bycia traktowanym/traktowaną jako osoba należąca do drugiej płci (lub płci alternatywnej, różnej od płci przypisanej).
  • Silne przeświadczenie, że osoba ma uczucia i reakcje typowe dla drugiej płci (lub płci alternatywnej różnej od płci przypisanej)[6].

Przypisy

  1. ↑ DigitalGeneration.pl, Dysforia płciowa (poprzednio: zaburzenia tożsamości płciowej): zmiana kosmetyczna czy nowe podejście?, Poradnictwo Psychologiczne i Seksualne, 2 lipca 2013 [dostęp 2020-01-08] (pol.).
  2. ↑ APA, What Is Gender Dysphoria?, www.psychiatry.org [dostęp 2020-01-08].
  3. ↑ a b James E. Maddux, Barbara A. Winstead, Psychopathology: Foundations for a Contemporary Understanding, Routledge, 27 sierpnia 2015, s. 464–465, ISBN 978-1-317-69799-2 [dostęp 2020-01-08] (ang.).
  4. ↑ a b c WPATH World Professional Association for Transgender Health, Standardy opieki zdrowotnej dla osób transseksualnych, transpłciowych i różnorodnych płciowo, www.wpath.org [dostęp 2020-01-08].
  5. ↑ gender dysphoria, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2020-01-08] (ang.).
  6. ↑ American Psychiatric Association., American Psychiatric Association. DSM-5 Task Force., Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5., wyd. 5th ed, Arlington, VA: American Psychiatric Association, 2013, ISBN 978-0-89042-554-1, OCLC 830807378 [dostęp 2020-01-08].