Dyslokacja Batalionów Celnych w czerwcu 1921 roku

Dyslokacja Batalionów Celnych w czerwcu 1921 roku – tabela zawiera spis jednostek organizacyjnych Batalionów Celnych i rozmieszczenie w pierwszej fazie ich formowania.

28 stycznia 1921 roku Ministerstwo Spraw Wojskowych przekazało do dyspozycji Ministerstwa Skarbu 21 batalionów wartowniczych pełniących dotychczas służbę graniczną[1]. Z dniem 1 kwietnia 1921 roku na ich bazie utworzono bataliony celne nr 1 do 21. W czerwcu 1921 roku bataliony meldowały swoje położenie z dokładnością do placówki. Poszczególne pododdziały nie używały nazw miejscowości jako nazw własnych. Było to określenie miejsca pobytu jednostki granicznej.

Rozmieszczenie Batalionów Celnych w czerwcu 1921 roku
Komenda Główna Batalionów Celnych w Warszawie
numer i mp baonu celnegonumer i mp kompanii celnejmp placówki celnej
2 batalion celny

2 batalion celny VI 1921.png
m.p. Szczuczyn

3 kompania celna RaczkiLipówka
Korytki
Chomontowo
Rutki
Reszki
Popowo
Judziki
Podliszewo
1 kompania celna BoguszeTworki
Przestrzele
Rydzewo
Bogusze
2 kompania celna BęćkowoMierucie
Cyprki
Tarachy
Zacieczki
Rakowo
Czarnówek
Niedźwiadna
4 kompania celna LachowoKurki
Glinki
Futory
Kiełcze
Filipki
Brzózki
Brzozowo
Bialiki
Wincenta
1 batalion celny

1 batalion celny w VI 1921.png
Chorzele

1 kompania celna

m.p. Leman

Leman
Kozioł
Łacha
Zimna
Łączki
Antonia
Warmiak
2 kompania celna

m.p. Dąbrowy

Antonia
Dąbrowy
Łosicha
3 kompania celna ChorzeleZaręby I
Zareby II
Kopiejka
Chorzele
Wasiły
Wólka
Ryki-Borkowo
Janowo
4 kompania celna JanowiecGiewarty
Smolany
Trząski
Zdzięty
Janowiec
Leśniki
Gołębie
Pepłówek
13 batalion celny Lubawa[a]3 kompania celna DziałdowoBiałuty
Chorap
Malinowo
Krasnołąka
Wilamowo
Kramarzewo
4 kompania celna RybnoUzdowo
Rapaty
Szczupliny
Wądzyń Duży
Wądzyn Mały
Groszki
Gutowo
Rumienica
Szczepankowo
2 kompania celna RożentalCzerlin
Lubstynek
Wiśniewo
Kołodziejki
Pomierki
Gierłoż Polska
Zielkowo
Kazanice
1 kompania celna RadomnoKaczek
Rodzone
Białogóra
Pustki
Radomno
Jamielnik
Wonna
Wielka Wólka
16 batalion celny Nowe1 kompania celna LipinkiSzwarcenowo
Bonin
Czachówki
Sędzice
Fitowo
Babalice
Wielka Tymawa
Donowo
Łasinka
2 kompania celna DusocinZawda
Szymwałd
Nogat
Boże Pole
Torbudy
Budy
Kołmuczyn
leśniczówka
Duży Wełcz
Mały Wełcz
4 kompania celna Nowe[b]Tryl
Nowe
Kozielec
Duże Wiosło
Opalenie most
Opalenie wieś
Kurczybrak
Jaźwiska
3 kompania celna GronowoJanowo
Lignowy
Nicponia
Kotło[2]
Kuchnia
Walichnowy
Międzyłęż
Mała Słońca
21 batalion celny

21 batalion celny VI 1921.png
m.p. Tczew

1 kompania celna TczewGorzędziej
Tczew-most
Czatków
Łąki
Mały Miłobądź
Duży Miłobądź
Arent
Malenin
Szwarc
Świetlikowo
Szczerbięcin
Kobierżyn
3 kompania celna KamierowoRościszewo
Gołębiówko
Duże Mirowo
Mirowo Małe[3]
Trzcianka
Kamirowskie Piece
Bożepole
Rusland
Szczodrowo
Celmerostwo
Nowy Wiec
Nowy Wiec
2 kompania celna EgiertowoSatrapy
Szumleś Szlachecki
Szumleś Królewski
Sztofrowa Huta
Połęczyno
Kamela
Hopowo
Borcz
Skrzeszewo
Przyjaźń Mała, Lichtenfeld
Łapin
Fiolin
4 kompania celna ŻukowoNiestępowo
Sulmin
Smergorżyn
Kokoszki
Matarnia
Głukowo
Owczarnia
Wysoka
Gołebiowo
Bernardowo
Kolibki
19 batalion celny

Rozmieszczenie 19 batalionu celnego w 1921.png
m.p. Wejherowo

1 kompania celna ChyloniaOrłowo
Gdynia
Chylonia
Mechelinki
Rewa
Rzucewo
4 kompania celna GóraStrzebielino
Zelewo
Góra
Zamostne
Warszkowo
Tyłowo
3 kompania celna KrokowaKrokowa
Dębki
Żarnowiec
Kartoszyno
Czymanowo
Nadole
2 kompania celna ChłapowoChłapowo
Wielka Wieś
Rozewie
Ostrowo
Karwia
Karwia Błota
3 batalion celny

Rozmieszczenie 3 baonu celnego w 1921.png
m.p. Kościerzyna

2 kompania celna LiniaStrzebielino
Tępcz
Borki
Tłuczewo
Kauczyn
Wilhelmowo
Zakrzewo
Niepoczołowice
1 kompania celna GowidlinoKamienica
Skrzeszewo I
Skrzeszewo II
Załakowo
Kowale
Smolniki
Dolina Jadwigi
Stara Huta
Kamionka
Bawernica
Chośnica I
4 kompania celna ParchowoChośnica II
Parchowo L.
Jamno
Gołczewo
Daknan
Glinowo
Wygoda
Skwierawy
Żelewiec
3 kompania celna PrzymuszewoŁąkie
Wojsk
Glizur
Prądzonka
Luboń
Skorzewo
Dywan
20 batalion celny[c]

Rozmieszczenie 20 batalionu celnego w 1921.png
m.p. Chojnice

1 kompania celna BrzeźnoBrzeźno
Brzozowo
Wierzchocina
Kobyle Góry
Nowa Karczma
2 kompania celna KonarzynyŻychce
Konarzyny
Ciecholewy
Babilon
3 kompania celna Charzykowyleśniczówka
Władysławek[d]
Nieżychowice[e]
Moszczenica
Doręgowice
4 kompania celna LutowoEdmund
Halka
Dąbrowa
Witkowo
Blumfeld
2 kc/15 bc Wysoka[f]Pustynia
Dorotowo
Stebenka
leśniczówka
15 batalion celny Chodzież2 kompania celna Wysoka[f]
1 kompania celna Chodzieżkompanie celne

nie wystawiały

placówek

3 kompania celna Chodzież
4 kompania celna Chodzież
17 batalion celny Leszno1 kompania celna ZbąszyńPrądówka
Strzyżewo
Nądnia
Nowa Wieś
Grójec Wielki
Wąchobno
Mała Wieś
Kopanica
Mariankowo
2 kompania celna WroniawyJarzyniec
Nowa Obra
Kębłowo
Solec
Mochy
Kaszczor
Wijewo
Potrzebowo
Siedmiórki
3 kompania celna WłoszakowiceHolędry
Filipole
Mścigniew
Daćbogi
Zbarzewo
Niechłód
Nowe Długie
Stare Długie
Przybyszewo
Niewodniki
4 kompania celna BojanowoTarnowo (T. Łąka?)
Jabłonna
Szemzdrowo
Trzebosz
Pakówka
Izbice
Żylice
Masłowo
Warszewko
Kąty
18 batalion celny


m.p. OdolanówRawicz[g]

4 kompania celna SzkaradowoDębno Polskie
fw. Krystynki
Wydawy
Łąkta
Zielony Jeleń
Białykał
Zaorle
Katarzynowo
Ostoje
Jeziora
Żbiki
Zaborowo
Żydowski Bród
Ruda
Rochy
Zduny cukrownia
3 kompania celna SulmierzyceZduny
Borownica
Ujazd Polski
Sulmierzyce błonie
Sulmierzyce wiatrak
Uciechów
Smugi
Bogdaj
Możdżanów
2 kompania celna ChojnikKonradów
Cieszyn
Piła
Kocina
Pawłów
Kąty Śląskie
Niwki
Witnia
Rybin
Frużów
Pisarzowice
1 kompania celna TrębaczówSłupia
Koza Wielka
Miechów
leśniczówka
Zbyczyna
Drożki
Rychtal
14 batalion celny

14 batalion celny w 1921.jpg
m.p. Laski

1 kompania celna Krzyżowniki
4 kompania celna Trzcinica
2 kompania celna Wodziczna
3 kompania celna Siemianice
5 batalion celny Praszka1 kompania celna DzietrzkowiceChróścin
Gola
Papiernia
Krupka
Bezula
Grześlaki
2 kompania celna PraszkaKik
Przedmość
Praszka
Szyszków
Wygiełdów
4 kompania celna CieciułówProsna
Jelonki
Pieńki
Bobrowa
Starokrzepice
3 kompania celna Podłęże KrólewskiePodłęże Królewskie
Podłęże Szlacheckie
Kuźnica Nowa
Stany
Radły
Kluczno
Kamińsko
4 batalion celny Sosnowiec2 kompania celna HutkiCztery Kopy
Leśniaki
Hutki
Starcza
Rudnik Mały
4 kompania celna GniazdówHuczka
Siedlec
Mzyki
Gniazdów
Cynków
Zendek
1 kompania celna BobrownikiPrzysiek
Niezdara
Wymysłów
Bobrowniki
Żychcice
3 kompania celna CzeladźJowisz
Boleradz
Czeladź
Sitarze
Milowice
leśniczówka
Radocha
Modrzejów
9 batalion celny Oświęcim1 kompania celna JaworznoJęzor
Wysoki Brzeg
Węglarka
Jeleń
Dab
2 kompania celna OświęcimChełmek
Gorzów
Babice
Głowy
Hermeza
Zieleniec
3 kompania celna DziedziceJaniszowice I
Janiszowice młyn
Kaniów Dankowski
Mały Kaniów
Żebracze
Kaniów dwór
Renardowice
Oblask
Zabrzeg
7 batalion celny

7 batalion celny VI 1921.jpg
m.p. Żywiec

3 kompania celna CieszynZebrzydowice
Kaczyce
Ray
Otrębów
Pogwizdów
Marklowice
Cieszyn I
Cieszyn II
Błogocice
Puńców
2 kompania celna UstrońJuraszyna
Leszna Górna
Leszna Górna
Jawornik
Stożek Wielki
Bystry
Jasnowice
Skawranów
Jaworzynka
4 kompania celna RajczaZwardoń
Zwardoń st.
Oźna
Rostoka
Przegibek
Soblówka
Glinka
Okrągłe
1 kompania celna KorbielówSopotnia
Kamienna
Korbielów
Krzyżówki
Watówki/Kędziory
Głuchaczki
Zawoja
8 batalion celny

Szkic 8 batalionu celnego Nowy Sącz.JPG
m.p. Nowy Sącz

1 kompania celna JabłonkaKiczory
Lipnica Mała
Lipnica Wielka
Lipnica most
Chyżne
Głodówka
Magóra
Molkówka
2 kompania celna SzczawnicaJaworki
Szlachtowa
Szczawnica
Pieniny
Sromowce Niżne
Niedzica-Czorsztyn
Kacwin
Łapszanka
Jurgów
Łysa Polana
3 kompania celna MuszynaObidza
Hejlaszówka
Wielchomla
Zubrzyk
Żegiestów
Milik
Folwark
Leluchów
Dubne
4 kompania celna WysowaWojkowa
Muszynka
Tylicz
Izby
Huta Wysowska
Wysowa
Regietów
Konieczna
Radocyna
6 batalion celny

Szkic 6 batalionu celnego Sanok.jpg
m.p. Sanok

2 kompania celna DuklaOżenna-Grab
Huta Polańska
Olchowice
Barwinek
Jaśliska
Czeremcha
Jasiel
Wola Wyżna
1 kompania celna SanokSanok
3 kompania celna KomańczaMikłaszki
Wisłok Wielki
Czystochorb
Osławica
Radoszyce
Łupków
Wola Michowa
Balnica
Solinka
Strzebowiska
Roztoki Górne
4 kompania celna LutowiskaWetlina
Berechy Górne
Ustrzyki Górne
Wołosate
12 batalion celny Stryj2 kompania celna SiankiHnyła
Libuchora
Bukowiec
4 kompania celna ŚwiętosławIwaszkowce
Klimiec
Żupanie
1 kompania celna OporzecWyżłów
Beskid
Chaszczowanie
Jelenkowate
Różanka
mosty kolejowe
3 kompania celna LudwikówkaSeneczów
Wyszków
Świeca Klausa
Beskid Klausa
Osmołoda
10 batalion celny

Szkic 10 batalionu celnego Kołomyja.JPG
m.p. Kołomyja[h]

3 kompania celna RafajłowaSewola[6]
Rogoża[7]
Pautyr
Douha[8]
Preuka
1 kompania celna WorochtaJabłonica
Woronienka
Andzeluza
Kukul[9]
2 kompania celna ŻabieKlewo Zawojela
Howerla
Żabie Iłcia
Żabie Stupiejka
Kukul Feraseul[10]
4 kompania celna SzybenyBystrzec
Dzembronia
Szybeny
Burkut
11 batalion celny

Szkic 11 batalionu celnego Kołomyja.jpg


m.p. KołomyjaŚniatyń[h]
1 kompania celna UścierykiHryniawa
Jabłonica
Fereskula
Dołhopole
Uścieryki
Berwinkowa
Chorocowa
Hupryn
Roztoki
3 kompania celna KutyRożen Wielki
Tudiów
Kuty
Słobódka
Rybno
4 kompania celna ŚniatynPopielniki
Tuczapy
Drahasymów
Kniaże
Załucze
Zawale
Kułaczyn
Augustów
2 kompania celna HorodenkaStecowa
Rudolfsdorf
Jasieniów Polny
Serafińce
Probabin

Uwagi

  1. Rozmieszczenie pododdziałów 16 batalionu celnego podano na dzień 1 sierpnia 1921.
  2. W sierpniu 1921 roku 3/16 batalionu celnego przeniesiono z Nowego do Pieniążkowa.
  3. W 20 batalionie celnym podano rozmieszczenie pododdziałów granicznych w lipcu 1921.
  4. W 1921 roku Władysławek nosił nazwę Stendershof
  5. W 1921 roku Nieżychowice nosiły nazwę Szenfeld.
  6. a b 2 kompania celna 15 batalionu celnego pozostawała w dyspozycji dowódcy 20 batalionu celnego[4].
  7. W czerwcu 1921 dowództwo 18 batalionu celnego przeniesiono z Odolanowa do Rawicza[5].
  8. a b W czerwcu 1921 zarówno dowództwo 10 bc jak i 11 batalionu celnego stacjonowały w Kołomyi. W lipcu 1921 dowództwo 11 batalionu celnego przeniosło się do Sniatyna[11].

Przypisy

  1. Prochwicz i Kępa 2003 ↓, s. 14.
  2. Przysiółek wsi Ciepłe (województwo pomorskie)
  3. Położone na zachód od wsi Mirowo Duże
  4. OdeB batalionów celnych ↓, s. 15bc.
  5. OdeB batalionów celnych ↓, s. 18bc.
  6. Szczyt Suwula Wlk. 1836 m n.p.m.
  7. Rogodze Wlk.? na zach. od Rafajłowki
  8. Szczyt 1355 m n.p.m.
  9. Szczyt Kukul 1540 m n.p.m.
  10. szczyt Foresek? 1328 m n.p.m.
  11. OdeB batalionów celnych ↓, s. 10bc,11bc.

Bibliografia

  • Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
  • Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
  • Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.)
  • Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Mapy operacyjne Polski Wojskowego Instytutu Geograficznego

Media użyte na tej stronie

Szkic 10 batalionu celnego Kołomyja.JPG
Szkic rozmieszczenia 10 batalionu celnego Kołomyja
7 batalion celny VI 1921.jpg
Rozmieszczenie 7 batalionu celnego w czerwcu 1921
Rozmieszczenie 19 batalionu celnego w 1921.png
Rozmieszczenie 19 batalionu celnego w 1921 roku
Rozmieszczenie 20 batalionu celnego w 1921.png
Rozmieszczenie 17 batalionu celnego w styczniu 1922 roku
1 batalion celny w VI 1921.png
Rozmieszczenie 1 batalionu celnego w czerwcu 1921
2 batalion celny VI 1921.png
Rozmieszczenie 2 batalionu celnego w czerwcu 1921
Rozmieszczenie 3 baonu celnego w 1921.png
Rozmieszczenie 3 batalionu celnego w 1921 roku
Szkic 8 batalionu celnego Nowy Sącz.JPG
Szkic rozmieszzczenia 8 batalionu celnego Nowy Targ
Szkic 11 batalionu celnego Kołomyja.jpg
Szkic rozmieszczenia 11 batalionu celnego kołomyja
Szkic 6 batalionu celnego Sanok.jpg
Szkic 6 batalionu celnego Sanok
21 batalion celny VI 1921.png
Rozmieszczenie 21 batalionu celnego w lipcu 1921
14 batalion celny w 1921.jpg
Rozmieszczenie 14 batalionu celnego w 1921