Dystrykt krakowski

Dystrykty w składzie Generalnego Gubernatorstwa
Dystrykt krakowski, warszawski, radomski i lubelski 1941–1945

Dystrykt krakowski, okręg krakowski (niem. Distrikt Krakau) – jednostka administracyjna Generalnego Gubernatorstwa ze stolicą w Krakowie, istniejąca od 26 października 1939[1] do 18 stycznia 1945[2]. Populacja dystryktu w 1943 roku wynosiła ok. 4 mln osób [3].

Władze dystryktu

Władze dystryktu (Der Gouverneur des Distrikts Krakau, od 1941 r. – Distriktschef)

Powiaty

Defilada ochotników do 14 Dywizji Grenadierów SS (ul. Kościuszki, Sanok, maj 1943)
  • Der Stadthauptmann der Stadt - Kreisfreie Stadt Krakau pod kierownictwem:
  • Kreishauptmannschaft – Landkreis Debica z Landkommissariaten w Tarnobrzegu i Mielcu pod kierownictwem:
    • Alfons Oswald – 15 grudnia 1939 – 22 czerwca 1941
    • Ernst Schlüter – 23 października 1941 – 27 maja 1943
    • Hans-Walter Zinser – 1 listopada 1943 – 1944
  • Kreishauptmannschaft – starostwo Jasło pod kierownictwem:
    • Ludwig Losacker – wrzesień 1939 – 14 stycznia 1941
    • Otto Bauer – połowa stycznia 1941 – luty 1941
    • Walter Gentz – 10 lutego 1941 – zakończenie okupacji
  • Kreishauptmannschaft – starostwo Jaroslau pod kierownictwem:
    • Carl Hermann Rieger – utworzenie – koniec lutego 1940
    • Georg Eisenlohr – 18 marca 1940 – 9 lutego 1942
    • Werner Renz – 1942–1943
    • Michael Andreas Zuzic – 4 marca 1943
  • Kreishauptmannschaft – starostwo Powiat Krakau-Land
    • Egon Höller – października 1939 – 4 lutego 1942
    • Albert Schaar – 1 czerwca 1942 – 1944
  • Kreishauptmannschaft – Landkreis Krosno (utworzony 3 listopada 1941)
  • Kreishauptmannschaft – starostwo Miechów pod kierownictwem:
    • Eduard Boos – początek – 13 grudnia 1939
    • Wilhelm Engler – 13 grudnia 1939 – 11 stycznia 1940
    • Hans-Walter Zinser – 11 stycznia 1940 – lipiec 1941
    • Alfons Kalpers – 1 sierpnia 1941 – 1945
  • Kreishauptmannschaft – starostwo Neu-Sandez
  • Landkommissariat Limanowa wyodrębniony ze starostwa Neu-Sadez
  • Kreishauptmannschaft – starostwo Neumarkt
  • Kreishauptmannschaft – Landkreis Przemysl (utworzony 3 listopada 1941)
  • Kreishauptmannschaft – starostwo Reichshof (Rzeszów)
  • Kreishauptmannschaft – Landkreis Sanok
  • Kreishauptmannschaft – starostwo Tarnów

Miejscowości

Lista stu największych miejscowości w dystrykcie krakowskim w 1943 roku[4].

100 największych miejscowości
MiejscowośćStatusLiczba mieszkańców

1.III.1943

PowiatGmina
Krakaumiasto318924Krakau-StadtKrakau-Stadt
Przemyślmiasto48156PrzemyslPrzemyśl
Tarnowmiasto39408TarnowTarnow
Reichshofmiasto30920ReichshofReichshof
Neu-Sandezmiasto27037Neu-SandezNeu-Sandez
Jaroslaumiasto21147JaroslauJaroslau
Jaslomiasto17564JasloJaslo
Krosnomiasto17273KrosnoKrosno
Zakopanemiasto16608NeumarktZakopane
Landshutmiasto16401JaroslauLandshut
Skawinamiasto13958Krakau-LandSkawina
Dębicamiasto12202DebicaDębica
Bochniamiasto12012Krakau-LandBochnia
Sanokmiasto11936SanokSanok
Neumarktmiasto11132NeumarktNeumarkt
Ropczycemiasto10954DebicaRopczyce
Mielecmiasto9480DebicaMielec
Wieliczkamiasto8776Krakau-LandWieliczka
Kalwariamiasto7791Krakau-LandKalwaria
Przeworskmiasto6856JaroslauPrzeworsk
Zawojawieś6707NeumarktZawoja
Rabkawieś6597NeumarktRabka
Stalowa Wolawieś6471JaroslauNisko
Miechówmiasto6392MiechówMiechów
Leskomiasto6199SanokLesko
Myślenicemiasto6174Krakau-LandMyślenice
Wolbrommiasto6083MiechówWolbrom
Krynica-Zdrójmiasto6058Neu-SandezKrynica-Zdrój
Niskomiasto5774JaroslauNisko
Gorlicemiasto5774JasloGorlice
Ochotnicawieś5334NeumarktOchotnica
Niepołomicemiasto5142Krakau-LandNiepołomice
Alt Sandezmiasto5105Neu-SandezAlt Sandez
Piwnicznamiasto4720Neu-SandezPiwniczna
Słomnikimiasto4563MiechówSłomniki
Leżajskmiasto4498JaroslauLeżajsk
Słopnicewieś4450Neu-SandezTymbark
Tarnobrzegmiasto4410DebicaTarnobrzeg
Żołyniawieś4361JaroslauŻołynia
Borzęcinwieś4315TarnowBorzęcin
Rakszawawieś4301JaroslauŻołynia
Mościcewieś4285TarnowMościce
Korczynawieś4271KrosnoKorczyna
Rozwadówmiasto4129DebicaRozwadów
Rudnikmiasto4004JaroslauRudnik
Jodłowawieś3881JasloJodłowa
Markowawieś3875JaroslauMarkowa
Błażowawieś3773ReichshofBłażowa
Iwoniczwieś3720KrosnoIwonicz
Jadowniki Podgórnewieś3677TarnowOkocim
Dąbrowamiasto3657TarnowDąbrowa
Wola Zarczyckawieś3630JaroslauWola Zarczycka
Osielecwieś3614NeumarktBystra
Kazimierza Wielkawieś3610MiechówKazimierza Wielka
Dobromilmiasto3590PrzemyslDobromil
Kamieńwieś3585JaroslauKamień
Bieczmiasto3571JasloBiecz
Mszana Dolnawieś3558Neu-SandezMszana Dolna
Szczawnicawieś3508NeumarktSzczawnica
Radgoszczwieś3497TarnowRadgoszcz
Makówmiasto3484NeumarktMaków
Kressendorfmiasto3450Krakau-LandKressendorf
Sułkowicewieś3401Krakau-LandLandskron
Pcimwieś3384Krakau-LandPcim
Pstrągowawieś3311ReichshofCzudec
Muszynamiasto3309Neu-SandezMuszyna
Brzozówmiasto3248KrosnoBrzozów
Sieprawwieś3247Krakau-LandSiepraw
Krynica Wieświeś3245Neu-SandezKrynica Wieś
Brzezinywieś3236DebicaWielopole Skrzyńskie
Moszczenicawieś3223JasloMoszczenica
Grębówwieś3221DebicaGrębów
Izdebkiwieś3201KrosnoPrzysietnica
Zubsuchewieś3162NeumarktPoronin
Wesoławieś3155KrosnoNozdrzec
Skałamiasto3154MiechówSkała
Bratkowicewieś3139ReichshofŚwilcza
Jeżowewieś3137JaroslauJeżowe
Grodzisko Górnewieś3095JaroslauGrodzisko Dolne
Ropawieś3086JasloRopa
Staromieściewieś3080ReichshofTrzebownisko
Chyrówmiasto3071PrzemyslChyrów
Pilznomiasto3058DebicaPilzno
Rzędzinwieś3057TarnowGumniska
Tuchówmiasto3047TarnowTuchów
Łubnowieś3041KrosnoDynów
Domaradzwieś3038KrosnoDomaradz
Beskowieś3030SanokZarszyn
Wola Rzędzińskawieś3021TarnowGumniska
Dobczycemiasto3020Krakau-LandDobczyce
Kolbuszowa Górnawieś3018ReichshofKolbuszowa
Hyżnewieś3016ReichshofHyżne
Niechobrzwieś3011ReichshofRacławówka
Przybyszówkawieś2977ReichshofŚwilcza
Osobnicawieś2963JasloJaslo
Rokietnicawieś2922JaroslauChłopice
Chmielnikwieś2887ReichshofTyczyn
Czarny Dunajecwieś2886NeumarktCzarny Dunajec
Grodzisko Dolnewieś2882JaroslauGrodzisko Dolne
Stara Wieświeś2881Neu-SandezLimanowa

Prasa okupacyjna

Polska administracja

Na terenie dystryktu działała polska administracja podziemna, kontynuująca województwo krakowskie[5].

Przypisy

  1. Verordnungsblatt des Generalgouverneurs für die Besetzten Polnischen Gebiete = Dziennik Rozporządzeń Generalnego Gubernatora dla Okupowanych Polskich Obszarów / hrsg. vom Amt des Generalgouverneurs. 1939, Nr 1 (26 October) - Nr 15 (31 Dezember)
  2. 18 stycznia 1945: data zajęcia Krakowa przez Armię Czerwoną
  3. Josef Bühler. Das Generalgouvernement, seine Verwaltung und seine Wirtschaft: Sammlung von Vorträgen der ersten wissenschaftlichen Vorträgsreihe der Verwaltungsakademi des Generalgouvernements. Verwaltungs Akademie. Burgverlag, 1 marca 1943; Distrikt Krakau mit etwa 4 Millionen und Warschau mit 3,3 Millionen folgen. Die Distrikte Radom und Lublin schließen sich mit 2,9 und 2,3 Millionen an. str. 33.
  4. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  5. Polska Podziemna Delegatura Rządu na Kraj. Okręgowa Delegatura – Kraków. [dostęp 2013-01-20].

Bibliografia

  • Markus Roth, "Herrenmenschen. Die deutschen Kreishauptleute im besetzten Polen - Karrierewege, Herrschaftspraxis und Nachgeschichte", Göttingen 2009.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Dystrykt krakowski 1.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dystrykt krakowski (Distrikt Krakau), warszawski, radomski i lubelski 1941 -1945
1943sanok kosciuszki ukr ss.jpg
First Ukrainian volunteers of the SS Galicia division marching in Sanok outside the courthouse to receive their troop flag.
Gengub admin.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Generalne Gubernatorstwo - podział administracyjny (1941 -1945)