Dystrykt radomski

Dystrykty w składzie Generalnego Gubernatorstwa
Dystrykt krakowski, warszawski, radomski i lubelski 1941 -1945i
Polscy chłopi - ofiary zbrodni niemieckich w Radomskiem w 1943 r

Dystrykt radomski, okręg radomski (niem. Distrikt Radom) – jednostka administracyjna Generalnego Gubernatorstwa od 26 października 1939[1] do 16 stycznia 1945. W okresie po zagładzie ludności żydowskiej w dystrykcie radomskim mieszkało 2 mln. 387 tys. osób narodowości polskiej. Dystrykt zajmował obszar 24 431 km2.

Władze

Gubernatorzy radomscy

Dowódcy SS i Policji

  • SS-Oberf/SS-Brif Fritz Katzmann (30 listopada 1939 - 8 sierpnia 1941)
  • SS-Oberf/SS-Brif Carl Oberg (8 sierpnia 1941 - 5 maja 1942)
  • SS-Oberf/SS-Brif dr Herbert Böttcher (12 maja 1942 - 16 stycznia 1945)[2]

Komenda Sipo-SD

Komendanci:

  • SS-Stubaf Fritz Liphardt (listopad 1939 – październik 1943)[3]
  • SS-Ostubaf Joachim Illmer (październik 1943 – styczeń 1945)

Za działania Gestapo w ramach dystryktowej komendy SipoSD odpowiadał SS-Hstuf Paul Fuchs[4], jednym z jego podwładnych był SS-Stuscha Otto Bussing kierujący placówką w Kielcach. Siedziba komendy znajdowała się przy ul. Tadeusza Kościuszki 6 w Radomiu[5].

Powiaty

Dystrykt dzielił się na 10 powiatów, ponadto były trzy miasta wydzielone (Stadtkreise): Radom, Częstochowa i Kielce. W obrębie dystryktu leżały 34 miasta i 302 gminy.

Miejscowości

Lista stu największych miejscowości w dystryckie radomskim w 1943 roku[6].

100 największych miejscowości
MiejscowośćStatusLiczba mieszkańców

1.III.1943

PowiatGmina
Tschenstochaumiasto112134Tschenstochau-StadtTschenstochau-Stadt
Radommiasto93532Radom-StadtRadom-Stadt
Kielcemiasto56950Kielce-StadtKielce-Stadt
Petrikaumiasto43706PetrikauPetrkau
Tomaschow-Mazowieckimiasto30957Tomaschow-MazowieckiTomaschow-Mazowiecki
Starachowicemiasto28940StarachowiceStarachowice
Skarżysko Kamiennamiasto26306KielceSkarżysko Kamienna
Ostrowiecmiasto21648OpatowOstrowiec
Radomskomiasto19443RadomskoRadomsko
Jędrzejówmiasto11526JędrzejówJędrzejów
Sandomierzmiasto10162OpatowOstrowiec
Końskiemiasto8830KońskieKońskie
Pionkiwieś7362RadomPionki
Rawa Mazowieckamiasto6375Tomaschow-MazowieckiRawa Mazowiecka
Opocznomiasto6281Tomaschow-MazowieckiOpoczno
Opatówmiasto5174OpatowOpatów
Włoszczowamiasto4969JędrzejówWłoszczowa
Buskomiasto4939BuskoBusko
Zwoleńmiasto4866RadomZwoleń
Staszówmiasto4549OpatowStaszów
Szydłowiecmiasto4422RadomSzydłowiec
Kozienicemiasto4416RadomKozienice
Sulejówmiasto4202PetrikauSulejów
Nowe Miastomiasto3932Tomaschow-MazowieckiNowe Miasto
Iłżamiasto3678StarachowiceIłża
Wąchockwieś3600StarachowiceWąchock
Szczekocinymiasto3556JędrzejówSzczekociny
Garbatka-Podlaswieś3540RadomPoliczna
Przedbórzmiasto3378KońskiePrzedbórz
Pińczówmiasto3310BuskoPińczów
Daleszycewieś3201KielceDaleszyce
Chęcinymiasto2876KielceChęciny
Radoszycewieś2873KońskieRadoszyce
Chmielnikmiasto2870BuskoChmielnik
Jedlnia letn.wieś2861RadomGzowice
Bodzentynwieś2845KielceBodzentyn
Kaczkawieś2842Tomaschow-MazowieckiLubochnia
Częstocicewieś2704OpatowCzęstocice
Ćmielówwieś2593OpatowĆmielów
Koluszkiwieś2575Tomaschow-MazowieckiDługie
Zawichostmiasto2520OpatowZawichost
Skaryszówmiasto2366RadomSkaryszów
Kamieńskwieś2361PetrikauKamieńsk
Kunówwieś2233OpatowKunów
Denkówwieś2126OpatowBodzechów
Solec os.wieś2121StarachowiceSolec
Białobrzegiwieś2093RadomBiałobrzegi
Wodzisławwieś2073JędrzejówWodzisław
Ożarówwieś2064OpatowOżarów
Stopnicawieś2062BuskoStopnica
Suchedniówwieś2052KielceSuchedniów
Lipskowieś2049StarachowiceLipsko
Żarkiwieś2031RadomskoŻarki
Połaniecwieś1988OpatowPołaniec
Bzinekwieś1974KielceBliżyn
Przyrówwieś1950RadomskoPrzyrów
Czermnowieś1922KońskieCzermno
Skarżysko Kościelnewieś1909StarachowiceSkarżysko Kościelne
Sędziszówwieś1903JędrzejówSędziszów
Skarżysko Książęcewieś1871StarachowiceSkarżysko Kościelne
Wzdół Rządowywieś1867KielceBodzentyn
Koniecpolmiasto1865RadomskoKoniecpol
Białaczówwieś1859Tomaschow-MazowieckiBiałaczów
Żakowicewieś1852RadomKowala-Stępocina
Biała Rawskamiasto1846Tomaschow-MazowieckiBiała Rawska
Rytwianywieś1841OpatowRytwiany
Wolbórzwieś1803PetrikauBogusławice
Klimontówwieś1802OpatowKlimontów
Mirzecwieś1779StarachowiceMirzec
Seceminwieś1779JędrzejówSecemin
Nowy Korczynwieś1775BuskoNowy Korczyn
Kłomnicewieś1773RadomskoKruszyna
Małogoszczwieś1752JędrzejówMałogoszcz
Iwaniskawieś1748OpatowIwaniska
Łagówwieś1740OpatowŁagów
Koprzywnicawieś1726OpatowKoprzywnica
Stobiecko Miejskiewieś1720RadomskoRadomsko
Włostówwieś1717OpatowLipnik
Rzeczycawieś1689Tomaschow-MazowieckiRzeczyca
Rokitnowieś1672JędrzejówRokitno
Psary-Stara Wieświeś1634KielceBodzentyn
Parszówwieś1622StarachowiceWąchock
Ujazdwieś1617Tomaschow-MazowieckiŁazisko
Lubieniawieś1613StarachowiceBrody
Gorzkowicewieś1611PetrikauGorzkowice
Wierzbicawieś1595RadomWierzbica
Okółwieś1578StarachowiceSkarbka
Cykarzewwieś1573RadomskoMykanów
Szydłówwieś1564BuskoSzydłów
Słupia Nowawieś1552KielceSłupia Nowa
Borownowieś1546RadomskoKruszyna
Bieliny Kapitulnewieś1541KielceBieliny
Szewnawieś1528OpatowCzęstocice
Jasieniec Iłżeckiwieś1519StarachowiceKrzyżanowice
Kurzelówwieś1517JędrzejówKurzelów
Tarłówwieś1504StarachowiceTarłów
Sukówwieś1503KielceDyminy
Pacanówwieś1499BuskoPacanów
Dąbrowawieś1478KielceDąbrowa
Zaborowicewieś1477KońskieMiedzierza

Przypisy

Literatura

  • Stefan Iwaniak, Reforma rolna w województwie kieleckim w latach 1944-1945, Warszawa 1975; tamże szczegółowa bibliografia.
  • Czesław Madajczyk, Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1970.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Dystrykt krakowski 1.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dystrykt krakowski (Distrikt Krakau), warszawski, radomski i lubelski 1941 -1945
Gengub admin.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Generalne Gubernatorstwo - podział administracyjny (1941 -1945)