Dywizjon 302

302 Dywizjon Myśliwski
Poznański
No.302 Polish Fighter Squadron
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	10 lipca 1940
Rozformowanie	18 grudnia 1946
	Tradycje
Święto	28 lipca
Rodowód	131, 132 Eskadra Myśliwska
	Działania zbrojne
	Bitwa o Anglię, Operacja Overlord
	Organizacja
Numer	WX (przezwisko "Woxhale"); od sierpnia 1945 – QH
Rodzaj sił zbrojnych	Polskie Siły Powietrzne
Formacja	Royal Air Force
Rodzaj wojsk	wojska lotnicze
Skład	Hawker Hurricane, Supermarine Spitfire

302 Dywizjon Myśliwski "Poznański" (ang. No. 302 Polish Fighter Squadron) – eskadra lotnictwa myśliwskiego Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

Historia dywizjonu

10 lipca 1940 Dowództwo Lotnictwa Myśliwskiego Królewskich Sił Powietrznych (ang. Fighter Command Royal Air Force wydało rozkaz o sformowaniu dywizjonu:

Tajne Dotyczy nr FC/S2 0437/AOA Postogram Data:10 lipca 1940 roku
Do sztabu 12 Grupy Stacje RAF: Leconfield i Duxford Nadane przez: sztab Fighter Command Organizacja dywizjonów myśliwskich polskiego i czeskiego. Otrzymano informację z Ministerstwa Lotnictwa, iż zapadła decyzja zorganizowania polskiego i czeskiego dywizjonu myśliwskiego z doświadczonego personelu, niedawno ewakuowanego z Francji. Będą to: nr 302 Polish Fighter Squadron RAF i 310 Czech Fighter Squadron RAF. Personel zostanie zaliczony do RAFVR. Dywizjony zostaną zorganizowane w oparciu o etat nr WAR/FC-158. Jakkolwiek etat ten powinien być przestrzegany, to jednak zezwala się na dublowanie niektórych stanowisk, zajmowanych przez personel brytyjski RAF. 302 Squadron będzie organizowany w Leconfild, a 310 Squadron w Duxford. Personalne rozkazy przeniesieniowe rozpoczną się 14 lipca 1940 roku. Ustalenia puli samolotów dla każdego dywizjonu: 16 sztuk Hurricane’ów Mk-I. Dodatkowo przydziela się oprócz tych samolotów po jednym Masterze i jednym Magistrze. Poleca się, aby komendanci stacji uczynili wszystko, co w ich mocy, aby polski i czeski personel poczuł się jak wśród przyjaciół i aby ich warunki bytowania były odpowiednie.
Podpisał Wing Commander W.E. Dipper Z upoważnienia wicemarszałka Lotniczego Dowódcy Administracyjnego.

Jednostka nawiązywała do tradycji poznańskiego III/3 Dywizjonu Myśliwskiego (odznaka, początkowy personel) oraz 2 Dywizjonu Myśliwskiego "Krakowsko-Poznańskiego" we Francji (1940).

Dywizjon walczył w bitwie o Anglię, ofensywie myśliwskiej nad Francją, obronie Exeter, w osłonie konwojów, operacji "Jubilee" (desant pod Dieppe), bitwie o Niemcy, operacji "Overlord", bitwie w Normandii, w inwazji Niemiec.

Tradycje dywizjonu odziedziczył: 62 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (1954-1995), 17 Eskadra Lotnicza (odznaka) (1957-1999), 3 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego "Poznań" (1995-2000) i 3 Eskadra Lotnictwa Taktycznego "Poznań" (od 2001).

Odznaka dywizjonu

Odznaka zatwierdzona Dz. Rozk. NW nr 4, poz. 43 z 10 października 1943 roku. Na niebiesko (góra) - biało (środek) - czerwonej (dół) tarczy w kształcie rombu wizerunek kroczącego kruka z czarnymi i niebieskimi piórami. W górnym rogu numer 1/145, w dolnym 302. Łapy, dziób, cyfry i krawędzie rombu w kolorze złota. Sylwetka kruka zapożyczona z godła 132 eskadry myśliwskiej 3 Pułku Lotniczego w Poznaniu. Tło odznaki stanowią barwy francuskie. Jednoczęściowa – wykonana w srebrze. Wymiary: 26x16 mm^[1]

Dowódcy

Stopień RAF	Stopień PSP	Imię i nazwisko	Od dnia	Informacje
Dowódcy dywizjonu 302
Dowódca brytyjski
S/Ldr		William A. J. Satchell	13 sierpnia 1940
Dowódcy polscy
S/Ldr	mjr pil.	Mieczysław Mümler	13 sierpnia 1940
S/Ldr	kpt. pil.	Piotr Łaguna	10 grudnia 1940	od 28 maja 1941 d-ca 1 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego
F/Lt	kpt. pil.	Stefan Witorzeńć	29 maja 1941	S/Ldr od 15 czerwca, st.mjra od września 1941
S/Ldr	kpt. pil.	Julian Kowalski	25 listopada 1941
S/Ldr	kpt. pil.	Stanisław Łapka^[2]	26 sierpnia 1942
S/Ldr	kpt. pil.	Wieńczysław Barański	16 maja 1943
S/Ldr	kpt. pil.	Wacław Król	18 października 1943	od 1 października 1944 dowódca 61 OTU
S/Ldr	kpt. pil.	Marian Duryasz	7 lipca 1944
S/Ldr	kpt. pil.	Zygmunt Witymir Bieńkowski	30 stycznia 1945	24 lutego 1945 zestrzelony nad Belgią, dostał się do niewoli
S/Ldr	kpt. pil.	Ignacy Olszewski^[3]	24 lutego 1945	14 marca 1945 zestrzelony w Holandii, uniknął niewoli
S/Ldr	kpt. pil.	Bolesław Kaczmarek	24 marca 1945
S/Ldr	kpt. pil.	Jerzy Szymankiewicz^[4]	1 sierpnia 1945	pod koniec września 1946 zdecydował się wrócić do Polski
W/Ldr	mjr pil.	Antoni Głowacki	30 września 1946	do rozformowania dywizjonu 18 grudnia 1946

Personel dywizjonu

W wykazie figurują oficerowie i podoficerowie Dywizjonu 302.

Lotniska dywizjonu

Baza lotnicza	Użytkowana od	Baza lotnicza	Użytkowana od
Bazy lotnicze Dywizjonu 302
RAF Leconfield(ang.)	13 lipca 1940	RAF Tangmere(ang.)	18 września 1943
RAF Duxford(ang.)	12 września 1940	RAF Northolt	21 września 1943
RAF Leconfield	od 29 września 1940	RAF Fairwood Common(ang.)	2 grudnia 1943
RAF Northolt	11 października 1940	RAF Northolt	19 grudnia 1943
RAF Westhampnett(ang.)	23 listopada 1940	RAF Llandbedr(ang.)	1 marca 1944
RAF Kenley(ang.)	od 7 kwietnia 1941	RAF Northolt	7 marca 1944
RAF Jurby(ang.) (wyspa Man)	od 28 maja 1941	RAF Deanland(ang.)	1 kwietnia 1944
RAF Valley(ang.)	od 16 czerwca 1941	RAF Southend(ang.)	12 kwietnia 1944
RAF Jurby	od 11 lipca 1941	RAF Deanland	14 kwietnia 1944
RAF Churchstanton(ang.)	7 sierpnia 1941	RAF Chailey(ang.)	26 kwietnia 1944
RAF Warmwell(ang.)	5 września 1941	RAF Appledram(ang.)	28 czerwca 1944
RAF Harrowbeer(ang.)	5 października 1941	RAF Ford	16 sierpnia 1944
RAF Ibsley(ang.)	25 października 1941	ALG^[i] B-10 Plumetot, Francja	3 sierpnia 1944
RAF Harrowbeer	5 listopada 1941	RAF Fairwood Common	31 sierpnia 1944
RAF Warmwell	26 kwietnia 1942	ALG B-51 Lille-Vendenville, Fr.	16 września 1944
RAF Heston(ang.)	7 maja 1942	ALG B-70 Antwerp-Deurne, Belgia	3 października 1944
RAF Croydon(ang.)	30 czerwca 1942	ALG B-61 Denijs Westrem, Belgia	11 października 1944
RAF Heston	7 lipca 1942	ALG B-60 Grimbergen, Belgia	13 stycznia 1945
RAF Kirton in Lindsey(ang.)	1 lutego 1943	ALG B-77 Gilze-Rijen, Holandia	8 marca 1945
RAF Digby(ang.)	1 marca 1943	ALG B-101 Nordhorn, Holandia	14 kwietnia 1945
Hutton Cranswick(ang.)	17 kwietnia 1943	ALG B-113 Varrelbusch(ang.), Niemcy	30 kwietnia 1945
RAF Heston	1 czerwca 1943	ALG B-111 Alhorn(ang.), Niemcy	16 września 1945
RAF Perranporth(ang.)	20 czerwca 1943	RAF Hethel(ang.)	7 października 1946^[ii]
RAF Fairlop(ang.)	19 sierpnia 1943

↑ Advanced Landing Ground(ang.) - wyremontowane lotniska na terenach zdobytych przez Aliantów na fronce zachodnim w czasie IIWŚ
↑ do rozformowania dywizjonu

Samoloty na uzbrojeniu

Typ samolotu^[i]	Użytkowane od
Samoloty na wyposażeniu Dywizjonu 302
Hawker Hurricane I^[ii]	od 26 lipca 1940
Hurricane I^[iii]	od stycznia 1941
Hurricane IIA^[iv], Hurricane IIB^[v]	od 15 marca 1941
Hurricane I^[vi]	od 28 maja 1941
Hurricane IIA, Hurricane IIB^[vii]	od 7 sierpnia 1941
Supermarine Spitfire VB^[viii]	od 30 października 1941
Spitfire F IXC ^[ix]	od 20 września 1943
Spitfire LF IXC, Spitfire LF IXE ^[x]	od maja 1944
Spitfire LF XVI ^[xi]	od 19 stycznia 1945

↑ Oznaczenia samolotów
↑ m.in. okres Bitwy o Anglię: P2752-R, P2954-E, P3085-A, P3086-Z, P3205-E, P3538-J, P3912-L, P3867-F, P3872-R, P3877-T, P3923-U, P3924-Y, P3930-X, P3935-D, R2684-B, R4095-M, V6569-K, V6571-Q, V6734-K, V6735-M, V6865-L, V6942-S, V7045-A, V7417-T, V7593-V;
↑ uzupełnienie: P2918-Y, P3307-A, V6744-C, V6860-B
↑ m.in.: Z2342 F, Z2350-W, Z2386-C, Z2423-V, Z2485-U, Z2667-E, Z2668-H, Z2772-B, Z2806-A;
↑ m.in.: Z3095-N, Z3165-K, Z3402-Z, Z3668-W, Z3675-B, Z3982-S, Z5004-T, Z5006-P;
↑ ponownie używane przed 15 marca 1941 po remoncie
↑ ponownie używane do 27 maja 1941 po remoncie
↑ m.in. w 1942: P8725-B, R6809, R8888-B, W3637-J, W3844-D, W3902-T, W3953-E, W3954-B, W3960-R, AA747, AA850-U, AA853-C, AA854-G, AA856-Z, AD257-D, AD297, AD428-S, AR385-J, BL235-W, BL549-E, BL635, BL925-V, EN852-M;
od początku 1943: W3702-A, W3765-F, W3970-I, AB872-K, AR432-B, BL594-G, BM651-D, EN828-E, EN865-L;
↑ m.in.: BS306-I, BS336-T, BS462-E, JK979-A, EN127, EN527-C, LZ989-J, MA235-H, MA563-W, MA566-I, MA645-H, MA791-B, MA843-F, MH327-R, MH353-K, MH869-R
↑ m.in.: MH708-B, MH712-D, MH726, MH883-O, MH938-I, MJ138-C, MJ201-R, MJ458-K, MJ684-A, MJ783-F, MK200-T, MK358-C, MK370-H, MK403-Q, MK568-H, MK899-S, MK983-G, MK999-Z, ML124-E, ML136-L, ML239-K, ML273-D, ML309-F, ML358-H, NH197-E, NH206-B, NH410-X, NH463-N, PL286-Z
↑ m.in.: SM205-E, SM398-J, SM407-N, SM409-K, SM412-A, SM419-C, SM648-E, TB132-H, TB136-D, TB276-J, TB278-F, TB292-Z, TB299-S, TB345-A, TB361-X, TB365-M, TB374-O, TB395-B, TB525-E, TB742-U, TB748-W, TB751-R, TB891-Y, TB921-D, TB990-M, TD240-V, TD251-N, TD252-H, TD283-V, TD345-F, TD369-Z, TD375-M, TE206-M;

Podsumowanie wysiłku bojowego

W okresie od 19 lipca 1940 do 8 maja 1945

Rok	1940	1941	1942	1943	1944	1945	Razem
	Operacje bojowe
samoloto-zadań	923	1 759	1 583	1 836	3 553	1 342	10 996
godzin lotów	1 016	1 905	2 233	3 118	6 080	1 958	16 311

Okres 1940-1945	Razem	Okres 1940-1945	Razem
Straty w samolotach nieprzyjaciela w atakach powietrznych polskich pilotów		Straty w samolotach nieprzyjaciela zadane przez pilotów brytyjskich
zniszczone	44½	zniszczone	1
prawdopodobnie zniszczone	24	prawdopodobnie zniszczone	1
uszkodzone	16	uszkodzone	1

Zobacz też

Lista polskich pilotów myśliwskich, którzy zginęli od lipca 1940 roku do 2 czerwca 1941 roku

Uwagi

↑ święto dywizjonu ustalono na 28 lipca, na pamiątkę wydania pierwszego rozkazu Dywizjonu

Przypisy

↑ Sawicki ↓, s. 529.
↑ NiebieskaN. Eskadra NiebieskaN., Kpt. Stanisław Łapka, Niebieska Eskadra [dostęp 2019-12-01] .
↑ WojciechW. Zmyślony WojciechW., Kpt. Ignacy Olszewski, www.polishairforce.pl [dostęp 2019-12-01] .
↑ WojtekW. Matusiak WojtekW., Kpt. Jerzy Szymankiewicz, Niebieska Eskadra [dostęp 2019-12-01] .
↑ Bożena Bilska-Smuś, Ścigał sen o Polsce; [w:] "Łódzkie.pl" (dwutygodnik Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi), nr 4-5, czerwiec-sierpień 2019, s. 19.

Linki zewnętrzne

Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947

Bibliografia

Izydor Koliński: Regularne jednostki Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. T. 9. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06745-7.
Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 97820432992.

[7] Advanced Landing Ground(ang.) - wyremontowane lotniska na terenach zdobytych przez Aliantów na fronce zachodnim w czasie IIWŚ

[8] rozformowania dywizjonu

[9] Oznaczenia samolotów

[10] .in. okres Bitwy o Anglię: P2752-R, P2954-E, P3085-A, P3086-Z, P3205-E, P3538-J, P3912-L, P3867-F, P3872-R, P3877-T, P3923-U, P3924-Y, P3930-X, P3935-D, R2684-B, R4095-M, V6569-K, V6571-Q, V6734-K, V6735-M, V6865-L, V6942-S, V7045-A, V7417-T, V7593-V;

[11] uzupełnienie: P2918-Y, P3307-A, V6744-C, V6860-B

[12] .in.: Z2342 F, Z2350-W, Z2386-C, Z2423-V, Z2485-U, Z2667-E, Z2668-H, Z2772-B, Z2806-A;

[13] .in.: Z3095-N, Z3165-K, Z3402-Z, Z3668-W, Z3675-B, Z3982-S, Z5004-T, Z5006-P;

[14] wnie używane przed 15 marca 1941 po remoncie

[15] wnie używane do 27 maja 1941 po remoncie

[16] .in. w 1942: P8725-B, R6809, R8888-B, W3637-J, W3844-D, W3902-T, W3953-E, W3954-B, W3960-R, AA747, AA850-U, AA853-C, AA854-G, AA856-Z, AD257-D, AD297, AD428-S, AR385-J, BL235-W, BL549-E, BL635, BL925-V, EN852-M;
od początku 1943: W3702-A, W3765-F, W3970-I, AB872-K, AR432-B, BL594-G, BM651-D, EN828-E, EN865-L;

[17] .in.: BS306-I, BS336-T, BS462-E, JK979-A, EN127, EN527-C, LZ989-J, MA235-H, MA563-W, MA566-I, MA645-H, MA791-B, MA843-F, MH327-R, MH353-K, MH869-R

[18] .in.: MH708-B, MH712-D, MH726, MH883-O, MH938-I, MJ138-C, MJ201-R, MJ458-K, MJ684-A, MJ783-F, MK200-T, MK358-C, MK370-H, MK403-Q, MK568-H, MK899-S, MK983-G, MK999-Z, ML124-E, ML136-L, ML239-K, ML273-D, ML309-F, ML358-H, NH197-E, NH206-B, NH410-X, NH463-N, PL286-Z

[19] .in.: SM205-E, SM398-J, SM407-N, SM409-K, SM412-A, SM419-C, SM648-E, TB132-H, TB136-D, TB276-J, TB278-F, TB292-Z, TB299-S, TB345-A, TB361-X, TB365-M, TB374-O, TB395-B, TB525-E, TB742-U, TB748-W, TB751-R, TB891-Y, TB921-D, TB990-M, TD240-V, TD251-N, TD252-H, TD283-V, TD345-F, TD369-Z, TD375-M, TE206-M;

[1] święto dywizjonu ustalono na 28 lipca, na pamiątkę wydania pierwszego rozkazu Dywizjonu

[CITEREFSawicki529-2] Sawicki ↓, s. 529.

[NBlap-3] NiebieskaN. Eskadra NiebieskaN., Kpt. Stanisław Łapka, Niebieska Eskadra [dostęp 2019-12-01] .

[PAF-4] WojciechW. Zmyślony WojciechW., Kpt. Ignacy Olszewski, www.polishairforce.pl [dostęp 2019-12-01] .

[NBszym-5] WojtekW. Matusiak WojtekW., Kpt. Jerzy Szymankiewicz, Niebieska Eskadra [dostęp 2019-12-01] .

[6] Bożena Bilska-Smuś, Ścigał sen o Polsce; [w:] "Łódzkie.pl" (dwutygodnik Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi), nr 4-5, czerwiec-sierpień 2019, s. 19.

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[i]

[ii]

[i]

[ii]

[iii]

[iv]

[v]

[vi]

[vii]

[viii]

[ix]

[x]

[xi]

Sektor	18 Polski Sektor Myśliwski
Skrzydła	1 Polskie Skrzydło Myśliwskie 2 Polskie Skrzydło Myśliwskie 3 Polskie Skrzydło Myśliwskie
Dywizjony	300 Dywizjon Bombowy 301 Dywizjon Bombowy 302 Dywizjon Myśliwski 303 Dywizjon Myśliwski 304 Dywizjon Bombowy 305 Dywizjon Bombowy 306 Dywizjon Myśliwski 307 Dywizjon Myśliwski Nocny 308 Dywizjon Myśliwski 309 Dywizjon Współpracy 315 Dywizjon Myśliwski 316 Dywizjon Myśliwski 317 Dywizjon Myśliwski 318 Dywizjon Myśliwsko-Rozpoznawczy 663 Dywizjon Samolotów Artylerii
Inne jednostki	Polski Zespół Myśliwski Eskadra "C" 138 Dywizjonu 1586 Eskadra do Zadań Specjalnych Polska Eskadra Balonowa

Wojska	WP we Francji 1939–1940 PSZ w Wielkiej Brytanii 1940–1947 PSZ w ZSRR 1941–1942 WP na Środkowym Wschodzie 1941–1942 AP na Wschodzie 1942–1947
Rodzaje wojsk	artyleria broń pancerna Polskie Siły Powietrzne Polskie Siły Powietrzne we Francji Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii
Wielkie jednostki	Baza Armii Polskiej na Wschodzie I Korpus 2 Korpus III Korpus 1 DPanc 2 DPanc 1DG 2 DSP 3 DP 3 DSK 4 DP(F) 4 DS 4 DP 5 KDP 5 WDP 6 LDP 7 DP 8 DP 9 DP 10 DP 11 DP

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne