Działania polityczne

Działania polityczne – takim mianem można określić działania ludzi w polityce. Za działania polityczne uważa się racjonalne, kontrolowane i dobrowolne czynności podmiotu realizującego swoje potrzeby i interesy związane w sposób bezpośredni lub pośredni z władzą polityczną. Działania polityczne charakteryzują się tym, że podmiot może świadomie i samodzielnie wybrać czas, miejsce i sposób postępowania. Istotą działań politycznych podmiotu polityki (np. partii politycznej) jest sprawowanie (samodzielnie lub w koalicji) władzy politycznej albo też wywieranie wpływu na ośrodki decyzji politycznych (np. rząd, parlament) w warunkach walki, kompromisów lub współpracy. Działania polityczne są podejmowane przede wszystkim z zamiarem osiągnięcia korzystnych dla danego podmiotu stanów (skutków) w sferze politycznej, ekonomicznej, socjalnej, kulturowej. Działania polityczne mają wiele przejawów w życiu politycznym.

Działanie polityczne i jego skutki podlegają zmiennym ocenom ze względu na kryterium czasu. Działanie polityczne skuteczne doraźnie może zostać ocenione negatywnie w dłuższym okresie.

Cechy działań politycznych

  • celowy, kierunkowy charakter – jest wyrazem świadomego wyboru,
  • wywołanie określonych skutków politycznych np. doprowadzenia do wcześniejszych wyborów parlamenatrnych,
  • podejmowanie w interesach wielkich grup społecznych,
  • duży stopień instytucjonalizacji,
  • wysoki poziom zorganizowania uczestniczących w nich grup,
  • konfliktowy charakter.

Działania polityczne mogą mieć formę bezpośrednią i pośrednią. Działania bezpośrednie są bardzo wyraziste (np. wybory parlamentarne). Działania pośrednie są powodowane pod wpływem różnych czynników życia politycznego i są mniej dostrzegane.

Działania polityczne cechuje ogromna różnorodność, co sprawia dużą trudność w wydzieleniu pewnych rodzajów działań. W zbiorze działań politycznych wyszczególnić można według różnych kryteriów m.in. działania polityczne: konsensualne i konfliktowe, indywidualne i zbiorowe, zinstytucjonalizowane i nie zinstytucjonalizowane, itp.

Kryteria podziału

  1. Kryterium podmiotu,
  2. Kryterium instytucjonalizacji działań politycznych,
  3. Kryterium stopnia przymusowości,
  4. Kryterium stopnia jawności.

Kryterium podmiotu

Działania polityczne ze względu na podmiot możemy podzielić na działania zbiorowe i indywidualne. Działania zbiorowe są sumą podobnych lub identycznych zachowań indywidualnych, które oddziałują na ośrodki kierowniczo- decyzyjne w systemie politycznym. Do działań zbiorowych możemy zaliczyć zgromadzenia, strajki, manifestacje. Dotyczą one interesów zbiorowości. Działania indywidualne to działania jednostek prowadzonych na własna rękę i na własny rachunek. Do działań indywidualnych zaliczymy kampanie wyborcze. Dotyczą interesów poszczególnych jednostek.

Kryterium instytucjonalizacji działań politycznych

Działania politycznie niezinstytucjonalizowane mają mniejszy stopień skoordynowania, planowości i reglamentacji a większy stopień spontaniczności. Działania zinstytucjonalizowane wyróżniają się określoną specjalizacją i reglamentacją.

Kryterium stopnia przymusowości

Działania przymusowe polegają na obowiązaniu określonych podmiotów do działania. Podjęcie działań dobrowolnych nie jest w żaden sposób nakazane ani przeciwwskazane. Chęć podjęcia działania zależy od woli grup kierowniczych, podmiotów politycznych.

Kryterium stopnia jawności.

W tym kryterium możemy wyróżnić: działania jawne, działania ukryte, działania zamaskowane. Pierwszy typ działań jest prowadzony otwarcie i pod kontrolą opinii publicznej. Działania ukryte prowadzone są w najgłębszej tajemnicy i nie podlegają kontroli opinii publicznej. Działania zamaskowane informują nas o założeniach ale pozostawiają w tajemnicy szczegółowe cele. Ich występowanie i praktykowanie jest niezmiernie ważne.

Bibliografia

Zobacz też