Działo samobieżne
 | Ten artykuł od 2020-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
.jpg)
.jpg)
Działo samobieżne – działo umieszczone na podwoziu wyposażonym w napęd[1] (podwoziu czołgu lub innego pojazdu mechanicznego), w odróżnieniu od działa holowanego. Pierwszym gąsienicowym działem samobieżnym była powstała w 1917 angielska konstrukcja o nazwie Gun Carrier Mark I.
Ze względu na rodzaj podwozia działa samobieżne zazwyczaj dzieli się na gąsienicowe, półgąsienicowe (w przedniej części pojazdu są zainstalowane koła, w tylnej są zainstalowane gąsienice) i kołowe. Ze względu na stopień opancerzenia zazwyczaj dzieli się na odkryte (uzbrojenie nie jest osłonięte pancerzem, półodkryte (uzbrojenie jest osłonięte jedynie pancerzem bocznym) i zakryte (uzbrojenie jest całkowicie osłonięte pancerzem)[1].
Historia
Wraz z wprowadzeniem do uzbrojenia czołgów i wyposażeniem piechoty w transportery opancerzone pojawiła się konieczność dostosowania artylerii do zwiększonych szybkości przemieszczania się oraz możliwości pokonywania trudnego terenu, tak aby artyleria mogła wspierać mobilne wojsko. Najprostszą koncepcją było osadzenie typowego wyposażenia artyleryjskiego na podwoziu, najczęściej gąsienicowym lub kołowym, czasami półgąsienicowym. Opancerzenie chroniło przed odłamkami pocisków artyleryjskich, bomb lotniczych, jak też ostrzałem ręcznej broni piechoty.
Głównym uzbrojeniem działa samobieżnego mogła być zarówno armata, jak i haubica, czasami nawet moździerz. W takiej roli działo samobieżne podążało za jednostkami czołowymi, wspierając je w razie potrzeby ogniem artyleryjskim. Znaczna część dział samobieżnych nie posiadała obrotowej wieży i zmiana kierunku prowadzenia ognia wymagała przestawiania całego działa.
Początkowo działa samobieżne występowały głównie jako samobieżne działa polowe, wspierając własne jednostki ogniem artyleryjskim z pewnej odległości, czasami znacznej, za pierwszą linią. Z tej koncepcji wyewoluowało też działo pancerne, silnie opancerzona odmiana działa samobieżnego przeznaczona do bezpośredniego wsparcia jednostek na pierwszej linii, np. do towarzyszenia piechocie w trakcie szturmu. Znakomicie radziło sobie z małymi celami punktowymi, takimi jak silnie okopane karabiny maszynowe, działa przeciwnika czy schrony bojowe, które niszczyło strzałami bezpośrednimi z małej odległości. Inną specjalistyczną odmianą działa samobieżnego był niszczyciel czołgów (działo przeciwpancerne), uzbrojony w działo przeciwpancerne. Różnica między działem samobieżnym, działem pancernym a niszczycielem czołgów bywa często umowna, gdyż decydują tu nie cechy konstrukcyjne, a sposób użycia.
Ważną odmianą działa samobieżnego jest samobieżne działo przeciwlotnicze, przeznaczone do osłony przeciwlotniczej własnych jednostek. Ze względu na specyfikę obrony przeciwlotniczej miało obrotowo osadzone działka.
Przypisy
- ↑ a b Encyklopedia wojskowa tom I (A-M), Wydawnictwo Naukowe PWN i Wydawnictwo Bellona wyd. 2007, s. 214
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) FOTO:FORTEPAN / Nagy Gyula, CC BY-SA 3.0
Fiumei út 3., SZU-76 típusú rohamlöveg.
Autor: Alan Wilson from Stilton, Peterborough, Cambs, UK, Licencja: CC BY-SA 2.0
American WW2 era Self-propelled Anti-tank gun Designer:- F.F.Petrov Manufacturer:- Diamond T Built:- 1942 to 1943 Total Production:- 962 Main Armament:- 57mm gun M1 Designed and built in the USA as the T-48 Gun Motor Carriage, the SU-57 was effectively an M3 Half-Track mounting the 57mm M1 gun, which itself was a license built British QF 6 pounder. The entire production of the type was intended for British use in the Western Desert, however this campaign had ended by the time they were delivered and therefore 650 of them found themselves on the way to the Soviet Union as part of the Soviet Aid Program. The Soviets used them across the Eastern Front and particularly during Operation Bagration, the 1944 Soviet Belorussian Strategic Offensive Operation. This example is on display in Hall 10 of the Patriot Museum Complex. Park Patriot, Kubinka, Moscow Oblast, Russia.
25th August 2017Autor: Alan Wilson from Stilton, Peterborough, Cambs, UK, Licencja: CC BY-SA 2.0
Soviet WW2 era Tank Destroyer Designer:- Lew S. Trojanow Built:- 1943 to 1944 Total Production:- 2,050 Main Armament:- 85mm D-5T high-velocity Anti tank gun The SU-85 was built on a T-34/76 chassis and was a modification of the SU-122. It entered service in August 1943 and although soon replaced by the SU-100 in frontline use, it remained in Soviet use until immediately after WW2. On display at the Central Armed Forces Museum, Moscow, Russia.
26th August 2017