Dzieła Ambrożego z Mediolanu

Dzieła Ambrożego z Mediolanu, biskupa i doktora Kościoła

Wydania krytyczne

Komentarze egzegetyczne

  • Exameron (lub Hexameron) - zbiór sześciu homilii wyjaśniających początek Księgi Rodzaju, sześć dni stworzenia, inspirowany dziełem św. Bazylego pod tym samym tytułem. Dzieło to pochodzi z 389 r. Wydał: C. Schenkl, CSEL 32/1,3-262 (1897 r.).
  • De Paradiso, CSEL 32/1, wyd. C. Schenkl /1896/.
  • De Cain et Abel
  • De Noe te Arca liber unus - napisany ok. 379, wyd. PL 14, 361-416
  • De Abraham libri duo - PL 14, 419-500
  • De Isaac et Anima - PL 14, 501-534
  • De Bono Mortis - PL 14,534-568
  • De Fuga Saeculi - PL 14, 567-596B. Tłumaczenie polskie: przeł. Władysław Wojciech Szołdrski CSsR, w: Wybór pism, oprac. Cyryl Andrzej Guryn i Emil Stanula CSsR, Warszawa 1971 ATK PSP 7, s. 89-128.
  • De Jacob et Vita Beata
  • De Joseph
  • De Patriarchis
  • De Helia e Jejunio
  • De Nabuthae Historia
  • De Tobia - CSEL 32/2,519-573 wyd. C. Schenkl, przekład polski: O Tobiaszu, w: Wybór pism. J. Jundziłł, ks. P. Libera, ks. K. Obrycki, R. Pankiewicz, ks. Władysław Wojciech Szołdrski (przekład), J. Jundziłł, ks. P. Libera, Ks. K. Obrycki, R. Pankiewicz (Wstęp i opracowanie), Warszawa: ATK 1986, s. 80-121, PSP 35 cz. 2. Tematem głównym tego traktatu jest ukazanie zła moralnego lichwy oraz przedstawienie zasad moralnych godziwego zarządzania pieniędzmi.
  • De Interpellatione Job et David
  • De Apologia Prophetae David - CSEL 32.
  • Explanatio super Psalmos duodecim - komentarz do Psalmów 1; 35-40; 43; 47-48; 61
  • Expositio in Psalmum CXVIII - CSEL 62, rozbudowany wykład Psalmu 118.
  • Expositio Evangelii secundum Lucam - CCL 14, wyd. M. Adriaen, 1957 r. Są to homilie wygłoszone w Mediolanie w 377-378. Istniały w formie pisemnej już w 389, wspomina o nich w liście napisanym w tym roku Hieronim (List 121,6[22]).
  • Expositio Esaiae Prophetae - zachowały się niewielkie fragmenty, wyd. P.A. Ballerini, CCL 14,403-408 /1957 r./

Pisma dogmatyczne

  • De Fide ad Gratianum
  • De Spiritu Sancto - CSEL 79; wyd. O. Faller SJ, 1964 r.
  • De Incarnationis Dominicae Sacramento - CSEL 79; wyd. O. Faller SJ, 1964 r.
  • Expositio Fidei - autentyczność tego pisma jest sporna
  • De Poenitentia (De Paenitentia) - CSEL 73, 117-206 (Sancti Ambrosii opera pars 7), wyd. O. Faller SJ, 1955 r.

Pisma katechetyczne

Jest to zapis ustnych katechez wygłaszanych do katechumenów w ramach katechumenatu w latach ok. 388-391

  • De Mysteriis (O tajemnicach) - CSEL 73, 89-116 (Sancti Ambrosii opera pars 7), wyd. O. Faller SJ, 1955 r.
  • De Sacramentis (O sakramentach) - CSEL 73, 15-85 (Sancti Ambrosii opera pars 7), wyd. O. Faller, 1955 r.
  • Explanatio Symboli ad Initiandos

Wszystkie trzy dzieła ukazały się w przekładzie polskim: Wyjaśnienie symbolu. O tajemnicach. O sakramentach. Ludwik Gładyszewski (przekład, wstęp i opracowanie). Kraków: WAM, 2004, seria: Źródła Myśli Teologicznej 31.

Pisma moralne i ascetyczne

  • De officiis ministrorum
  • De Virginibus. Ad Marcellinam Sororem suam (O dziewicach - do Marcelliny jego siostry), wyd. E. Cazzaniga, seria Corpus scriptorum latinorum Paravianum, Turyn 1948; PL 16, 187-232. Tłumaczenie polskie: O dziewicach, przeł. K. Obrycki, [w:] Wybór pism, J. Jundziłł, ks. P. Libera, ks. K. Obrycki, R. Pankiewicz, ks. Władysław Szołdrski (przekład), J. Jundziłł, ks. P. Libera, Ks. K. Obrycki, R. Pankiewicz (Wstęp i opracowanie), Warszawa: ATK 1986, s. 178-228, seria PSP 35.
  • De Viduis, PL 16, 233-262.
  • De Virginitate, wyd. E. Cazzaniga, Corpus scriptorum latinorum Paravianum, Turyn 1954; PL 16, 265-302.
  • De Institutione Virginis et S. Mariae Virginitate Perpetua ad Euzebium (O formacji potrzebnej dziewicy i o wiecznym dziewictwie Najświętszej Maryi do Euzebiusza), PL 16, 306-334.
  • Exhortatio Virginitatis, PL 16,336-364.

Inne pisma

  • De obitu Theodosii
  • Listy, hymny, mowy pogrzebowe lub polemiczne i inne

Przekłady polskie

Wybrane prace[1]:

  • Hexaemeron. Władysław Szołdrski CSsR (przekład), Andrzej Mateusz Bogucki OP (wstęp), ks. Wincenty Myszor (Opracowanie), Warszawa: ATK 1969, s. 247, seria PSP 4.
  • Listy t. 1. O. Polikarp Nowak OFM (Przekład i przypisy), Ks. Józef Naumowicz (Wstęp i opracowanie), Kraków:Wydawnictwo "M", 1997, s. 305, BOK 9.
  • Listy (36-69), t. 2, przeł. Jan Polikarp Nowak OFM, Kraków: Wydawnictwo "M". 2003 ISBN 83-7221-985-0
  • Mowy. J. Czuj (z łac. przetł., wstępami, koment.). Poznań: Jan Jachowski, 1959, s. 331.
  • Obowiązki duchownych. Kazimierz Abgarowicz (przekład). Warszawa: PAX, 1967, s. 224.
  • Tajemnica Wcielenia Pańskiego (De Incarnationis Dominicae Sacramento) w: Wybór pism dogmatycznych, Ludwik Gładyszewski, Szczepan Pieszczoch (Przekład i opracowanie), Księgarnia św. Wojciecha, Poznań-Warszawa-Lublin 1970, s. 103-138 Seria: Pisma Ojców Kościoła 26.
  • Wybór pism. O pokucie. O ucieczce od świata. O dobrach przynoszonych przez śmierć. Władysław Szołdrski (przekład), Cyryl Andrzej Guryn OFMConv, Emil Stanula CSsR (wstęp i oprac.) Warszawa:ATK 1971, s. 194, seria PSP 7
  • Wykład Ewangelii według św. Łukasza. Władysław Szołdrski (przekład), Andrzej Mateusz Bogucki OP (oprac. i wstęp), Warszawa: ATK 1977, s. 504, seria PSP 16.
  • Wybór pism. O Nabocie, O Tobiaszu, O Izaaku lub o duszy, O dziewicach, J. Jundziłł, ks. P. Libera, ks. K. Obrycki, R. Pankiewicz, ks. Władysław Szołdrski (przekład), J. Jundziłł, ks. P. Libera, Ks. K. Obrycki, R. Pankiewicz (Wstęp i opracowanie), Warszawa: ATK 1986, s. 258, PSP 35. Poprzednie wydanie: Historia Nabota, Sandomierz 1985, s. 78.
  • Wyjaśnienie symbolu. O tajemnicach. O sakramentach. ks. Ludwik Gładyszewski (Przekład, wstęp i opracowanie), Kraków: WAM 2004, s. 111, Źródła Myśli Teologicznej 31.

Przypisy

  1. ↑ Pełna lista przekładów do 2004 r. zob. Wojciech Stawiszyński: Bibliografia patrystyczna 1901-2004. Kraków: Homini, 2005, s. 43-59. ISBN 83-89598-96-5.

Linki zewnętrzne