Dzień Zwycięstwa nad Nazizmem w II Wojnie Światowej

Dzień Zwycięstwa nad Nazizmem
w II Wojnie Światowej
Ilustracja
Czerwony mak – symbol pamięci
Dzień

9 maja

Państwa

 Ukraina

Typ święta

państwowe

Upamiętnia

zwycięstwo nad nazizmem w II wojnie światowej

Symbole

czerwony mak

Inne nazwy

Dzień zwycięstwa

Dzień Zwycięstwa nad Nazizmem w II Wojnie Światowej (ukr. День перемоги над нацизмом у Другій світовій війні)[1] lub Dzień zwycięstwaświęto państwowe i dzień wolny od pracy na Ukrainie, który jest obchodzony 9 maja, począwszy od 2015. Zastąpił obchodzony wcześniej Dzień Zwycięstwa.

Dzień zwycięstwa nad nazizmem w II wojnie światowej został ustanowiony jako święto państwowe poprzez przyjęcie 9 kwietnia 2015 przez Radę Najwyższą Ukrainy projektu ustawy № 2539 „W sprawie uwiecznienia zwycięstwa nad nazizmem w II wojnie światowej 1939/45”.

Różnica z „Dniem Zwycięstwa”

Przyjęty pakiet ustaw o dekomunizacji unieważnił ustawę Rady Najwyższej Ukrainy „O utrwaleniu zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”[2]. Zgodnie ze zmianą przepisów nowe święto obchodzone jest bez użycia radzieckich symboli i określenia „wielka wojna ojczyźniana”. Od 2015 używanie radzieckich symboli grozi odpowiedzialnością karną[3][4][5].

Według Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej nowe znaczenie obchodów Dnia Pamięci i Pojednania oraz Dnia Zwycięstwa nad Nazizmem w II wojnie światowej obejmuje[6]:

  • przemyślenie wydarzeń II wojny światowej, zniszczenie radzieckich mitów historycznych, szczery dialog o trudnych kartach przeszłości
  • równe uczczenie pamięci wszystkich, którzy walczyli z nazizmem
  • przeniesienie punktu ciężkości z historii działań wojennych na historię konkretnych ludzi.

Coroczne obchody święta

2015

W 2015 prezydent Ukrainy Petro Poroszenko ustanowił Medal jubileuszowy „70 lat zwycięstwa nad nazizmem”[7][8].

2016

Pierwsze oficjalne obchody święta. Przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy Andrij Parubij z okazji święta wygłosił głęboko antyrosyjskie przemówienie[9]. Coroczny przemarsz nieśmiertelnego pułku został przerwany przez nacjonalistów machających flagami Ukraińskiej Powstańczej Armii i wykrzykujących wulgarne oraz szowinistyczne hasła. Ci, którzy brali udział w marszu, przeciwstawiali się nacjonalistom, skandując słowa „Faszyzm nie przejdzie” przed złożeniem kwiatów w Parku Wiecznej Chwały w Kijowie.

Ukraiński Instytut Pamięci Narodowej uruchomił tematyczny projekt informacyjno-edukacyjny „Wojna bez wyjątków. Historie kobiet z II wojny światowej ”, ogłaszając, że obchody święta w 2016 będą poświęcone losom kobiet w czasie II wojny światowej[10][11].

2017

Ostre konfrontacje między demonstrantami obserwowano w Zaporożu, Charkowie i Odessie[12]. W Dnieprze miały miejsce starcia z sympatykami Bloku Opozycyjnego. Doszło do policyjnej interwencji, kilka osób natomiast odniosło poważne obrażenia[13][14].

Obchody dnia zwycięstwa nad nazizmem w Białej Cerkwi w 2019

2019

Ówczesny prezydent elekt Wołodymyr Zełenski zaaranżował w Zaporożu spotkanie weteranów Armii Czerwonej i Ukraińskiej Powstańczej Armii[15].

2020

W 2020 oficjalne obchody zostały odwołane na polecenie premiera Denysa Szmyhala, w związku z pandemią COVID-19 na Ukrainie[16]. 7 maja mer Kijowa Witalij Kłyczko zapowiedział zorganizowanie planowanej imprezy w Parku Wiecznej Chwały, w której będzie zachowany wysoki poziom bezpieczeństwa[17]. Prezydent Wołodymyr Zełenski udał się z roboczą wizytą do obwodu ługańskiego, gdzie odwiedził kompleks pamięci „Ukraina wyzwolicielom”[18]. Odwiedził także obwód zakarpacki, gdzie złożył kwiaty na kompleksie pamięci „Wzgórze Chwały”[19]. W czasie swojego przemówienia z 9 maja oddał hołd walczącym w czasie II wojny światowej Ukraińcom, w tym asom myśliwskim oraz Bohaterom Związku Radzieckiego Iwanowi Kożedubowi i Amietowi-Chanowi Sułtanowi[20].

Obchody święta nie obyły się jednak bez problemów. W Zaporożu zorganizowano wiec, na którym doszło do starć z aktywistami, zrywającymi z samochodów zakazane przez prawa dekomunizacyjne symbole radzieckie[21]. W Odessie, na uroczystości świątecznej zorganizowanej przez działaczy Opozycyjnej Platformy - Za Życie (drugiej siły politycznej na Ukrainie), flagi imprezowe w stylu radzieckim zostały usunięte z samochodów podczas rajdu, a jeden z dziennikarzy został zaatakowany[22].

Przypisy

  1. Про увічнення перемоги над нацизмом у Другій світовій війні... | від 09.04.2015 № 315-VIII. Rada Najwyższa Ukrainy. (ukr.).
  2. Закон України «Про увічнення Перемоги у Великій Вітчизняній війні 1941-1945 років» (ukr.). Rada Najwyższa Ukrainy.
  3. Депутати врегулювали питання про відзначення в Україні перемоги над нацизмом, tyzhden.ua [dostęp 2020-08-10] (ukr.).
  4. Запрет коммунистической символики: за что посадят на 5 лет, politics.segodnya.ua [dostęp 2020-08-10] (ros.).
  5. "Великую Отечественную войну" заменили на "Вторую мировую" — закон, ФАКТИ ICTV, 9 kwietnia 2015 [dostęp 2020-08-10].
  6. МЕТОДИЧНІ МАТЕРІАЛИ до відзначення Дня пам’яті та примирення та 70-ї річниці Дня перемоги над нацизмом у Другій світовій війні (8-9 травня 2015 р.), old.uinp.gov.ua [dostęp 2020-08-10].
  7. Порошенко учредил юбилейную медаль "70 лет Победы над нацизмом", Апостроф [dostęp 2020-08-10] (ros.).
  8. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ № 249/2015 - Офiцiйне представництво Президента України, web.archive.org, 7 czerwca 2015 [dostęp 2020-08-10] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-07].
  9. Parubiy: Russian revanchists forgot lessons of WWII, 112.international [dostęp 2020-08-10] (ang.).
  10. У 71-у річницю завершення Другої світової Україна особливо вшанує жінок-учасниць війни, Український погляд [dostęp 2020-08-10] (ukr.).
  11. "Війна не робить винятків. Жіночі історії Другої світової". Інформаційні матеріали для ЗМІ до вшанувань 8-9 травня 2016 року, old.uinp.gov.ua [dostęp 2020-08-10].
  12. Провокації, бійки і потасовки: як в Україні проходить День Перемоги, Апостроф [dostęp 2020-08-10] (ukr.).
  13. Дніпро качають. Побоїще 9 травня та його наслідки, 112.ua [dostęp 2020-10-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-09] (ukr.).
  14. Сутички у Дніпрі: серйозно побили ветеранів АТО, 24 Канал [dostęp 2020-10-12] (ukr.).
  15. В Запорожье Зеленский устроил встречу связной УПА и ветерана Советской армии, www.061.ua [dostęp 2020-08-10].
  16. Ukraine To Skip This Year's WWII Victory Day Celebrations Amid Pandemic - Prime Minister, UrduPoint [dostęp 2020-08-10] (ang.).
  17. Kyiv police to tighten security on May 9, as Victory Day event is planned in Ukraine's capital, 112.international [dostęp 2020-08-10] (ang.).
  18. On the Ukrainian-Russian border, President honored the memory of those killed in World War II, Official website of the President of Ukraine [dostęp 2020-08-10] (ang.).
  19. Zelensky honors memory of fallen soldiers who liberated Ukraine from Nazi invaders (Photo), www.unian.info [dostęp 2020-08-10] (ang.).
  20. Address by the President on the Day of Victory over Nazism in the Second World War, Official website of the President of Ukraine [dostęp 2020-08-10] (ang.).
  21. У Запоріжжі стались сутички через автопробіг з червоними прапорами, РБК-Украина [dostęp 2020-08-10] (ros.).
  22. В Одесі поліція й активісти зупинили автопробіг ОПЗЖ до 9 травня, Радіо Свобода [dostęp 2020-08-10] (ukr.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie