Dzieża

Dzieża z pokrywą

Dzieża – naczynie służące do rozczyniania[a] mąki i wyrastania ciasta chlebowego. Wykonane było z drewnianych klepek (najczęściej lipowych, świerkowych lub najwyżej cenionych – dębowych) i obręczy. Szersze u dołu niż u góry. Dzieża zwykle była bez wieka, ale czasem spotykało się wieko (pokrywę) wyplecioną ze słomy.

Do pieczenia chleba nie zużywano całego rozczynionego ciasta. W dzieży pozostawiano jego niewielką ilość, która służyła do zakwaszenia nowego ciasta do następnego wypieku. Tę pozostałość na Mazowszu i Podlasiu nazywano „zakwaskiem”, „zaczynem” lub „bątką”.

Rzemieślnikiem wykonującym dzieże był bednarz. Słowo „dzieża” występuje w wielu językach słowiańskich.

Uwagi

  1. rozczynianie – zmieszanie mąki z wodą (lub mlekiem), przy robieniu ciasta

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.