Dziekaństwo

Dziekaństwo

wieś
Zabytkowa kapliczka
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	opolski
Gmina	Komprachcice
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	46-070[1]
Tablice rejestracyjne	OPO
SIMC	0496834
Położenie na mapie gminy Komprachcice Dziekaństwo
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dziekaństwo
Położenie na mapie województwa opolskiego Dziekaństwo
Położenie na mapie powiatu opolskiego Dziekaństwo
50°38′15″N 17°51′44″E/50,637500 17,862222

Dawna pieczęć gminna

Krzyż na cmentarzu w Dziekaństwie

Dziekaństwo (dodatkowa nazwa w j. niem. Dziekanstwo) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Komprachcice.

Nazwa

Nazwa wsi ma polskie pochodzenie i wskazuje, że była ona własnością dziekana katedry opolskiej. Wcześniejsze znane formy to Dikkanowitz lub Dziekanowice (analogicznie dzierżawczą formę mają nazwy okolicznych miejscowości: Komprachcice, Chmielowice, Żerkowice, Szczepanowice, Boguszyce). Spis geograficzno-topograficzny miejscowości leżących w Prusach z 1835 roku, którego autorem jest J.E. Muller, notuje obecnie używaną, polską nazwę miejscowości Dziekaństwo^[2].

Historia

Pierwszy zapis o wsi pochodzi z 1531 – działał w niej młyn, należący do wspomnianego dziekana. W 1811 roku, w efekcie przeprowadzonej w Królestwie Prus sekularyzacji dóbr kościelnych, dwunastu kmieci odkupiło od państwa grunty i podzieliło je między siebie^[3]. W 1845 w Dziekaństwie mieszkało 139, a w 1980 - 179 osób. Młyn wodny funkcjonował we wsi jeszcze w XIX wieku, nie jest jednak znana data zakończenia jego działalności.

Podczas plebiscytu w 1921 mieszkańcy Dziekaństwa wykazali najmniej "proniemiecką" postawę ze wszystkich miejscowości dzisiejszej gminy Komprachcice – za Niemcami padły 52 głosy, za Polską - 51.

Według spisu powszechnego z lat 20. XX wieku we wsi mieszkało już 212 osób – wszyscy byli katolikami. W latach 1936-1945 miejscowość nosiła nazwę Dechantsdorf^[4]. Po II wojnie światowej, kiedy wieś znalazła się w granicach Polski, nie zmienił się jej charakter – nadal pozostaje najmniejszą miejscowością gminy Komprachcice – zamieszkują ją 223 osoby.

Obiektem o charakterze zabytkowym jest kapliczka – dzwonnica z 1868 (niektóre źródła mówią o 1889, jednak na kapliczce widnieje data wcześniejsza; remont w latach 70. XX wieku), w której znajdują się obrazy z przełomu XIX i XX wieku – m.in. św. Tekli i św. Józefa.

Symbol wsi

Dziekaństwo używa obecnie herbu gminy Komprachcice, w przeszłości w użyciu była samodzielna pieczęć gminna – herbem wsi był rozpędzony koń.

Przypisy

Bibliografia

• J.E. Muller: Vollstandiges geographish, statistisch, topographisches Worterbuch preusischen Staates. Erfurt: J.E. Muller'sche Buchhandlung, 1835.

Linki zewnętrzne

• Dziekaństwo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 272 .