Dzielów

Artykuł

50°8′16″N 18°0′8″E

- błąd

39 m

WD

50°8'12"N, 18°0'10"E

- błąd

39 m

Odległość

137 m

Dzielów
wieś
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

głubczycki

Gmina

Baborów

Sołectwo

Dzielów

Liczba ludności (2022)

214[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-120[2]

Tablice rejestracyjne

OGL

SIMC

0491073

Położenie na mapie gminy Baborów
Mapa konturowa gminy Baborów, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Dzielów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Dzielów”
Położenie na mapie powiatu głubczyckiego
Mapa konturowa powiatu głubczyckiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dzielów”
Ziemia50°08′16″N 18°00′08″E/50,137778 18,002222

Dzielów (niem. Eiglau[3], cz. Děhylov) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Baborów, na prawym, południowym brzegu Psiny. Dzielów graniczy z Rakowem i Baborowem. Znajduje się w nim m.in. świetlica wiejska.

Nazwa

Pierwsze wzmianki o miejscowości w formach Dgehilhau, Dghehilob i Dzengilow pochodzą z 1340 roku. Nazwa była później notowana także w formach Dehilau, Dehylaw (1358), Dziehylow (1467), z Dielaw (1493), Egglau (1743), Eiglau, Dzielow (1784), Eiglau (1814), Eiglau, Dzielow (1845), Dziełów (1896), Dzielów (mor. Diehylow) – Eiglau (1939), Eiglau – Dzielów, -owa, dzielowski (1947)[4].

Pierwotnie nazwa brzmiała Dzięgilów. Została ona utworzona od nazwy osobowej Dzięgil przez dodanie przyrostka -ów. Nazwa osobowa pochodziła od wyrazu pospolitego dzięgiel (stp. dzięgil, stczes. děhyl) oznaczającego roślinę zielną, rosnącą w wilgotnych zaroślach i na bagnistych łąkach. Od XVIII wieku występowała oboczna nazwa niemiecka Egglau lub Eiglau, która powstała od nazwy osobowej Eggle, Eigl z sufiksem -au[4].

W wymowie gwarowej: ʒ́elůf[4].

Historia

Historycznie miejscowość leży na obszarze dawnej diecezji ołomunieckiej. Początkowo należała do pierwotnie morawskiego księstwa opawskiego[5], którego terytorium co najmniej od końca XV wieku było już uważane za część Górnego Śląska. W 1340 wzmiankowana po raz pierwszy miejscowość została zakupiona wraz z Baborowem przez Ofkę raciborską[6]

Po wojnach śląskich znalazła się w granicach Prus i powiatu głubczyckiego. Językowo miejscowość była wymieszana i zarówno pod wpływem polsko-śląskiego dialektu sułkowskiego jak i pobliskiego laskojęzycznego Baborowa, np. w 1910 po polsku mówiło 46% a po czesku 34% mieszkańców[3]. Pomimo tego identyfikowali się oni w większości jako Morawcy. Do głosowania podczas plebiscytu na Górnym Śląsku uprawnionych było w Dzielowie 366 osób, z czego 274, ok. 74,9%, stanowili mieszkańcy (w tym 268, ok. 73,2% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 360 głosów (ok. 98,4% uprawnionych), w tym 358 (ok. 99,4%) ważnych; za Niemcami głosowało 349 osób (ok. 96,9%), a za Polską 9 osób (ok. 2,5%)[7]. W granicach Polski od końca II wojny światowej. Po drugiej wojnie światowej Morawców uznano za ludność polską i pozwolono im pozostać. Po 1956 nastąpiła fala emigracji do Niemiec[3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Zabytki

Kościół św. Mikołaja w Dzielowie

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[8]:

  • kościół par. pw. św. Mikołaja, z początku XVIII wieku, XIX w. ,
  • zagroda nr 14, XIX wiek:
    • dwa domy,
    • ogrodzenie z bramą i furtą, nie istnieje,
  • zagroda nr 20, z połowy XIX wieku:
    • dwa domy,
    • ogrodzenie z bramą i furtą.

Religia

Na terenie wsi działalność religijną prowadzi Kościół Rzymskokatolicki.

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 243 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ a b c Mariusz Kowalski. Morawianie (Morawcy) w Polsce. „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej”. 5, s. 115-131, 2016. 
  4. ↑ a b c Nazwy miejscowe Polski : historia, pochodzenie, zmiany. pod red. Kazimierza Rymuta. T. 2, C-D. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 1997, s. 489. ISBN 83-85579-64-8.
  5. ↑ Mapa księstwa opawskiego
  6. ↑ Magdalena Janus, Iwona Kopaniecka, Monika Prześlakiewicz, Tomasz Duchnowski, Dagmara Duchnowska: Analiza kulturowo-historyczna gminy Baborów. Baborów: Starostwo Powiatowe, 2013, s. 12.
  7. ↑ Odpis urzędowego dziennika Komisji Międzysojuszniczej Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku w Opolu „Journal Officiel de Haute-Silésie” Nr. 21 z dnia 7-go maja 1921 r., zawierającego wyniki plebiscytu na Górnym Śląsku.. Katowice: Biuro Sejmu Śląskiego, 1932-10-10, s. 16. [dostęp 2015-02-12]. (fr. • pol.).
  8. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 19,20. [dostęp 2012-11-25].

Linki zewnętrzne

Gmina Baborów
Miasto
Wsie
Integralne
części wsi

Herb gminy Baborów

Media użyte na tej stronie

Baborów (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Baborów (gmina),Poland.
Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Głubczyce County location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Głubczyce County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.34 N
  • S: 49.95 N
  • W: 17.55 E
  • E: 18.11 E
SM Dzielów Kościół Mikołaja Biskupa (3) ID 610208.jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY 3.0
Dzielów - rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Mikołaja, pocz. XVIII, XIX w.