Dzielnica miasta

Dzielnica miasta – część miasta wyróżniająca się pod względem: pełnionych funkcji, zabudowy i układu urbanistycznego, zamieszkującej ją określonej grupy społecznej, odrębnych kompetencji władz administracyjnych i samorządu terytorialnego[1] (np. dzielnica przemysłowa, mieszkaniowa, zabytkowa[2]).

Stanowi zwyczajową część miasta, pewien jego obszar o określonej nazwie bez dzielnicowych struktur administracyjnych, zarządzana odgórnie przez radę miejską[3].

Dzielnice miast w Polsce

Dzielnica miasta oznacza w Polsce prawnie wydzielony obszar gminy miejskiej, tzw. jednostka pomocnicza gminy o określonej nazwie, kierowany przez radę dzielnicy i zarząd dzielnicy[4].

Miasta w Polsce, w których występują dzielnice będące jednostkami pomocniczymi gminy w rozumieniu art. 5 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r.:

Statutowo nazwę ustawową jednostka pomocnicza przyjęto w Katowicach[24]. Praktykuje się tu jednak nazwę dzielnica[25].

Zielona Góra jest miastem, w którym utworzono jedną jednostkę pomocniczą pod nazwą dzielnica Nowe Miasto[9], podzieloną na jednostki pomocnicze niższego rzędu – sołectwa[26]. W pozostałej części miasta dzielnice nie mają statusu jednostek pomocniczych.

  • Miasta w Polsce, w których występują obszary potocznie zwane dzielnicami, niestanowiące oficjalnie wydzielonych jednostek pomocniczych gminy w myśl art. 5 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r.:

Przypisy

  1. Anna Runge, Jerzy Runge: Słownik pojęć z geografii społeczno-ekonomicznej. Videograf Edukacja, 2008, s. 72. ISBN 978-83-60763-48-3.
  2. dzielnica, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-02-11].
  3. Por. definicje słowa „dzielnica” w Słowniku Języka Polskiego PWN.
  4. Art. 5 i art. 37 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2022 r. poz. 559).
  5. Uchwała Nr 318/XXVIII/2004 Rady Miasta Częstochowy z dnia 15 marca 2004 r. w · sprawie utworzenia Dzielnic oraz nadania im Statutów [dostęp 2016-01-08].
  6. Uchwała nr 193/XX/2016 Rady Miasta Jarosławia w sprawie utworzenia dzielnic na terenie miasta Jarosławia, Rada Miasta Jarosławia [dostęp 2019-06-11].
  7. Dzielnice Jarosławia, Urząd Miasta Jarosławia [dostęp 2019-06-11].
  8. Dzielnice Opola, Rada Miasta Opola [dostęp 2015-12-11].
  9. a b Uchwała Nr I.1.2015 Pełniącego Funkcję Rady Miasta Zielona Góra z dnia 2 stycznia 2015 r. w sprawie utworzenia jednostki pomocniczej Miasta Zielona Góra (Dz. Urz. Woj. Lubuskiego z 2015 r. poz. 9).
  10. Białystok: Rady osiedli mogą wrócić, Portal Samorządowy z 11.04.2016 [dostęp 2016-04-12].
  11. Uchwała Nr LXVII/1093/2002 Rady Miejskiej w Bielsku-Białej z dnia 8 października 2002 w sprawie uchwalenia Statutów Osiedli w Bielsku – Białej (pdf) [dostęp 2016-01-08].
  12. Rozdz. III Uchwały Nr XLIII/922/2014 Rady Miejskiej w Gliwicach z dnia 8 maja 2014 r. w sprawie Statutu Miasta Gliwice (pdf) [dostęp 2016-02-06].
  13. Urząd Miejski w Gnieźnie – Rady osiedlowe, gniezno.eu [dostęp 2017-07-08] (pol.).
  14. Uchwała Nr VIII/96/2003 Rady Miejskiej w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 24 kwietnia 2003 roku w sprawie statutów jednostek pomocniczych gminy Kędzierzyn-Koźle [dostęp 2016-01-08].
  15. Uchwała Nr XVII/192/2003 Rady Miasta Kędzierzyn-Koźle z dnia 29 grudnia 2003 roku w sprawie statutów jednostek pomocniczych gminy Kędzierzyn-Koźle [dostęp 2016-01-08].
  16. Jednostki pomocnicze miasta Łodzi (osiedla). uml.lodz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-14)]., Urząd Miasta Łodzi [dostęp 2015-12-11].
  17. Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Miasta Olsztyna – Podział Olsztyna na osiedla, bip.olsztyn.eu [dostęp 2019-01-15].
  18. Lista osiedli, Urząd Miasta Poznania [dostęp 2015-12-11].
  19. Uchwała nr 330/2012 w sprawie podziału Radomia na obszary Systemu Informacji Miejskiej. www.bip.radom.pl.
  20. Rady osiedli. bip.erzeszow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-29)]. – Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Rzeszowa, 28.08.2008 (aktualizacja: 20.11.2015) [dostęp 2016-01-08].
  21. Dzielnice Szczecina: Śródmieście, Zachód, Prawobrzeże i Północ. osiedla.szczecin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-01)]..
  22. Uchwała Nr XX/110/91 Rady Miasta Wrocławia z dn. 20.03.1991 r. (z późn. zm.), BIP Urzędu Miasta Wrocławia [dostęp 2015-12-11].
  23. Nowy Dwór Mazowiecki, nowydwormaz.pl [dostęp 2018-01-16] (pol.).
  24. Jednostki pomocnicze. bip.um.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)]., Biuletyn Informacji Publicznej Katowic [dostęp 2015-12-11].
  25. Zob. np. katowice.radydzielnic.pl [dostęp 2015-12-11].
  26. Sołectwa, Biuletyn Informacji Publicznej Dzielnica Nowe Miasto – Zielona Góra [dostęp 2016-01-08].