Dzierżązna (województwo łódzkie)
| Artykuł | 51°55′56.6″N 19°25′10.3″E |
|---|---|
| - błąd | 4 m |
| WD | 51°55'N, 19°25'E |
| - błąd | 2301 m |
| Odległość | 1859 m |
| wieś | |
 Położenie na mapie gminy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | Dzierżązna |
| Liczba ludności (2011) | 237[1] |
| Strefa numeracyjna | 42 |
| Kod pocztowy | 95-001[2] |
| Tablice rejestracyjne | EZG |
| SIMC | 0416686 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Zgierz _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy wiejskiej Zgierz") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu zgierskiego  | |
 51°55′56,6″N 19°25′10,3″E/51,932389 19,419528 | |
Dzierżązna – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Zgierz, nad rzeką Dzierżązną, dopływem Czarnawki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa łódzkiego.
W Dzierżąznej odbyły się trzy edycje Futrzakonu – pierwszego polskiego konwentu futrzaków.
Historia
Przed wybuchem II wojny światowej folwark w Dzierżąznej miał dwóch właścicieli: łódzkiego adwokata – Bolesława Duszyńskiego (50%) i Felicję Pawełczyńską (50%). Wcześniej, około 1930 roku, właścicielem 30 morgowej działki, wydzielonej z tegoż folwarku, stał się inny łódzki adwokat – Bolesław Słomnicki vel Adam Słomiński[3][a]. Tenże wybudował na niej dom wzorowany na pałacyku Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. W pierwszych miesiącach okupacji niemieckiej oboje właściciele folwarku zostali z niego wysiedleni i wywłaszczeni, a obie jego części ponownie połączone. Majątek Słomnickiego objął miejscowy volksdeutsch – Alfred Krinke. Do końca 1942 roku folwark miał trzech administratorów, kiedy to przejęła go łódzka policja, z przeznaczeniem na filię powstającego w Łodzi obozu dla małoletnich Polaków.
Filia obozu dla małoletnich Polaków w Łodzi
Od stycznia 1943 do ok. 18 stycznia 1945 funkcjonowała w miejscowym majątku rolnym filia łódzkiego obozu dla młodocianych Polaków (Polen-Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt), w której pracowały dziewczęta od 14 do 16 roku życia[3]. Zadaniem filii było przyuczenie więźniarek do pracy na roli w niemieckich gospodarstwach (do których miały być wysyłane po ukończeniu 16 roku życia) oraz zapewnienie dostaw żywnościowych do macierzystego obozu. Warunki bytowania w filii były lepsze niż łódzkim obozie. Nie odnotowano tu szczególnych przypadków znęcania się nad więźniarkami oraz śmierci.
Zabytki
- park dworski z pocz. XX w. (rejestr zabytków nr A/290 z 20 grudnia 1983)[4]
Uwagi
- ↑ J. Witkowski w swojej monografii podaje nazwisko A. Słomiński, ale w „Księdze adresowej m. Łodzi, 1937–1939” jest wyłącznie B. Słomnicki.
Przypisy
- ↑ Wieś Dzierżązna w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-01-03] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 244 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b VI – Filia w Dzierżązni, [w:] Józef Witkowski, Hitlerowski obóz koncentracyjny dla małoletnich w Łodzi, Wrocław: Ossolineum, 1975, s. 223–245.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 118 [dostęp 2015-09-15].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.45 N
- S: 50.78 N
- W: 17.95 E
- E: 20.75 E
Dziewczęta polskie w niemieckim obozie pracy w Dzierżąznej k. Zgierza. W obozie tym były więzione m.in. dziewczęta z Zamojszczyzny.
Autor: Jacek Darul, Licencja: CC BY-SA 4.0
Obelisk upamiętniający dzieci więzione przez Niemców w Dzierżąznej
Autor: Westborder, Licencja: CC BY-SA 4.0
Położenie sołectwa Dzierżązna na mapie gminy Zgierz