Dziewiętnastozgłoskowiec

Dziewiętnastozgłoskowiec – rozmiar wierszowy, składający się z dziewiętnastu sylab, o różnej konfiguracji akcentowej.

W klasycznym polskim sylabizmie rozmiar dziewiętnastozgłoskowy nie występował wcale[1], ponieważ najdłuższym formatem, regularnie stosowanym był symetryczny szesnastozgłoskowiec[2].

Teoretycznie dziewiętnastozgłoskowy jest sześciostopowiec anapestyczny hiperkatalektyczny ssSssSssSssSssSssSs. Format ten jednak praktycznie jest niespotykany w poezji polskiej.

Wersy dziewiętnastozgłoskowe występują w utworach tonicznych, napisanych wierszem skupieniowym, na przykład w Bajce o złej matce Kazimiery Iłłakowiczówny. Z czterech pierwszych wersów utworu dwa są dziewiętnastozgłoskowe.

ssSsSsssSs//sSssSssSs 19 (10 + 9)
sSsSssSs//ssSsssSsSs 18 (8 + 10)
ssSssSsSs//ssSssSssSs 19 (9 + 10)
sSsSssSs//ssSssSssSs 18 (8 + 10)

Męskie wersy dziewiętnastozgłoskowe, obok dwudziestozgłoskowych żeńskich, występują w utworze Stanisława Ciesielczuka Czarodziejstwo[3]:

Żeglujemy, rozsiewając w drodze tchem serdecznym rozognione ziarna,
Żeby zboża kołyśliwem światłem piękna łan słoneczny bujnie rósł.
Pobłyskuje przed nami co chwila tajemnica, jak strzelista sarna.
Światy z jelit buchają zielenią, wrące srebro cieknie z niebnych ust.

Przypisy

  1. ↑ Aleksandra Okopień-Sławińska i inni: Słownik terminów literackich. Wrocław: Ossolineum, 2002, s. 617. ISBN 83-04-04615-6.
  2. ↑ Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2003, s. 73. ISBN 83-900829-6-9.
  3. ↑ Wiktor Jarosław Darasz, o.c., s. 74.
Formy wiersza ze względu na liczbę sylab w wersie