Dziura (jaskinia)
| ||
| Plan jaskini | ||
 | ||
| Państwo |  Polska | |
| Województwo |  małopolskie | |
| Położenie | Tatry Zachodnie Dolina ku Dziurze | |
| Właściciel | Skarb Państwa (Tatrzański Park Narodowy) | |
| Długość | 175[1] m | |
| Głębokość | 15,7[1] m | |
| Deniwelacja | 40,4 m (−15,7; +24,7)[1] | |
| Wysokość otworów | 1002, 1018 m n.p.m. | |
| Ekspozycja otworów | ku W | |
| Data odkrycia | znana od dawna | |
| Ochrona i dostępność | udostępniona do zwiedzania | |
| Kod | (nr inwentarzowy PIG) T.B-14.01 | |
Położenie na mapie Tatr  | ||
 49°16′19″N 19°56′34″E/49,271906 19,942667 | ||
Dziura – niewielka jaskinia położona w Tatrach Zachodnich, w Dolinie ku Dziurze. Otwór wejściowy jaskini, o szerokości 3 m i wysokości 2 m[2], znajduje się u stóp Ściany nad Dziurą, na wysokości 1002 m n.p.m. w grzbiecie Spaleńca (po wschodniej stronie doliny)[3]. Do wejścia prowadzi niebieski szlak turystyczny. Jaskinia utworzyła się w skałach wapiennych i składa się z jednej dużej sali, na której końcu w stropie znajduje się drugi otwór, położony na wysokości 1018 m (16 m wyżej od głównego)[4].
Dno zasłane jest butwiejącymi liśćmi bukowymi, próchnicą, gliną i gruzem. W jaskini przez całe lato utrzymuje się zimne powietrze, jego temperatura na końcu jaskini waha się od −6 °C w zimie do +4 °C na początku jesieni. We wnętrzu żyją chrząszcze. Jaskinia jest przeznaczona do indywidualnego zwiedzania. Przydatne własne źródło światła.
Dziura znana jest od dawna, była zwiedzana masowo już w pierwszej połowie XIX wieku. Według górali przez jakiś czas ukrywał się w niej ostatni tatrzański zbójnik – Wojtek Mateja[3]. Ciekawa jest geneza jaskini; według badaczy powstała ona w wyniku działania gorących wód głębokiego krążenia[5].
Między listopadem 2013 a marcem 2014 r. na zlecenie TPN wykonano ponowne pomiary jaskiń udostępnionych turystom, w tym Dziury. Jej długość zmalała z 180,4 do 175 m, a deniwelacja z 43,4 do 40,4 m[1].
Szlaki turystyczne
Droga pod Reglami – Dolina ku Dziurze – Jaskinia ku Dziurze. Czas przejścia: 25 min, ↓ 20 min[6]
Przypisy
- ↑ a b c d Filip Filar: Powtórne pomiary jaskiń udostępnionych turystycznie w TPN. Speleoklub Tatrzański, 2014-07-01. [dostęp 2014-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)].
- ↑ Oficjalna Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego przy KTJ PZA – opis jaskini, zdjęcia, plan. [dostęp 2012-05-03].
- ↑ a b Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XV. Latchorzew: Trawers, 2007, s. 87. ISBN 978-83-60078-04-4.
- ↑ Jaskinie Tatr, 24 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-24].
- ↑ Maria Bac-Moszaszwili, Jan Rudnicki. Jaskinia Dziura – przykład krasu hydrotermalnego w Tatrach. „Tatry”. Nr 1, s. 10-12, 1991.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X..
Linki zewnętrzne
- Dziura. W: Jaskinie Polski [on-line]. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy.
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Tatry mapa 2.png: ToSter 2 września 2008
- Poland location map white.svg,
- Poland location map.svg: NordNordWest
- derivative work: Mareklug Mareklug
Mapa Tatr
Niebieski szlak turystyczny.
Autor: EMeczKa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Otwór wejściowy jaskini Dziura w Dolinie ku Dziurze, w Tatrach Zachodnich
Autor: Sławomir Komin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wnętrze Jaskini Dziura
Symbol jaskinii do legendy mapy
Litografia Stęczyńskiego z 1851 roku przedstawiająca Jaskinię Dziurę