Dziurawiec skąpolistny

Dziurawiec skąpolistny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządmalpigiowce
Rodzinadziurawcowate
Rodzajdziurawiec
Gatunekdziurawiec skąpolistny
Nazwa systematyczna
Hypericum montanum L.
Fl. suec. ed. 2:266. 1755[3]

Dziurawiec skąpolistny (Hypericum montanum L.) – gatunek byliny z rodziny dziurawcowatych. Występuje w północnej Afryce, Europie i zachodniej Azji[3] (w Kaukazie)[4]. Rośnie w świetlistych lasach liściastych i na skrajach lasów oraz w zaroślach[5].

Rozmieszczenie geograficzne

Zwarty zasięg gatunku obejmuje Europę od Pirenejów po środkową część kontynentu. Dalej na wschód rośnie wyspowo w Rosji, na Ukrainie i Białorusi i znów liczniej w Kaukazie[4]. Na południu sięga do północnej Grecji[6], obejmuje Półwysep Apeniński oraz na wyspowych obszarach i izolowanych stanowiskach wyspy na Morzu Śródziemnym (Korsyka i Sardynia), Półwysep Iberyjski i góry w północno-zachodniej Afryce[4]. Na północy sięga do Brytanii (z wyjątkiem północnej części), południowej części Półwyspu Skandynawskiego i na izolowanych stanowiskach rośnie na wyspach Morza Bałtyckiego oraz w południowej Finlandii[4].

W Polsce gatunek spotykany w całym kraju, bardzo rzadki w południowo-wschodnim jego krańcu oraz wzdłuż wybrzeża, z wyjątkiem Kaszub[7].

Morfologia

Łodyga
Wzniesiona, obła, nieowłosiona, 30-80 cm wysokości, najczęściej nierozgałęziona, ulistniona nierównomiernie.
Liście
Pojedyncze, siedzące, naprzeciwległe, o długości 2-8 cm, kształtu podłużnie jajowatego, górne czarno punktowane na brzegach, ogruczolone od spodu.
Kwiaty
Kwiatostan oddalony od najwyższej pary liści, zbity i niemal główkowaty. Kwiaty promieniste, pięciokrotne, o średnicy 15-25 mm. Działki kielicha długości 6-7 mm, dwa razy krótsze od płatków, zaostrzone, na brzegu z gruczołami na trzoneczkach. Płatki korony barwy bladożółtej, z delikatnie zaostrzonymi wierzchołkami. Liczne pręciki, zrośnięte nasadami w 3-5 wiązek.
Owoc
Ma postać torebki.

  • Liście

  • Pąki kwiatowe

  • Kwiat

  • Owoce

  • Nasiona

Biologia i ekologia

Bylina, kwitnie od czerwca do września. Siedlisko: ciepłolubne dąbrowy, subborealny bór mieszany, ciepłolubne buczyny. Gleby suche, świeże, mezotroficzne, o odczynie obojętnym. Półcień i umiarkowane światło[8].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-11] (ang.).
  3. ↑ a b Hypericum montanum (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-11-19].
  4. ↑ a b c d Hypericum montanum. W: Den Virtuella Floran [on-line]. Naturhistoriska riksmuseet. (Za: Hultén, E. & Fries, M. 1986. Atlas of North European vascular plants: north of the Tropic of Cancer I-III. – Koeltz Scientific Books, Königstein). [dostęp 2020-06-17].
  5. ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004, s. 307. ISBN 83-01-14342-8.
  6. ↑ Hypericum montanum L.. W: Flora of Greece web [on-line]. [dostęp 2020-06-17].
  7. ↑ Adam Zając, Maria (red.) Zając: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 301. ISBN 83-915161-1-3.
  8. ↑ Leokadia Witkowska-Żuk, Rośliny leśne, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2013, ISBN 978-83-7073-359-9, OCLC 863117039.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Hypericum montanum 2019-09-22 4401.jpg
Autor: Salicyna, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dziurawiec skąpolistny (Hypericum montanum) - nasiona.
Hypericum montanum 2019-09-23 4566.jpg
Autor: Salicyna, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dziurawiec skąpolistny (Hypericum montanum), ogródek działkowy w Szczecinie.
Hypericum montanum kz06.jpg
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Hypericum montanum, flower buds. Plants cultivated in Szczecin, NW Poland
HYPERICUM MONTANUM - GENTO - IB-306 (Herba de Sant Joan).JPG
Autor: Isidre blanc, Licencja: CC BY-SA 4.0
Hypericum montanum. Near the Estany Gento (Pallars Jussà - Catalunya. To 1.890 m altitude
Hypericum montanum06.jpg
Autor: unknown, Licencja: GPL