Dzwon Świętego Piotra

© Raimond Spekking / CC BY-SA 4.0 (via Wikimedia Commons)
Dzwon Św. Piotra

Dzwon Św. Piotra niem. Petersglocke, potocznie Dicke Pitter (Gruby Piotrek) – dzwon wiszący w trzeciej kondygnacji wieży południowej katedry w Kolonii. Jest jednym z największych i najcięższych bijących dzwonów na świecie. Odlany został w 1923 roku w pracowni ludwisarskiej Richarda Heinricha Ulricha w Apoldzie w niemieckiej Turyngii.

Dzieje

Poprzednikiem Dzwonu Świętego Piotra był Dzwon Cesarski (Kaiserglocke) o masie 26,25 tony, odlany w 1875 z okazji zwycięstwa Niemców nad Francją w 1871 r. i zjednoczenia Niemiec. Podczas I wojny światowej został przetopiony na armaty. Do dziś zachowało się serce dzwonu, ulokowane na zewnątrz przy katedrze przy narożu nawy południowej i transeptu.

Inicjatorami odlania nowego wielkiego dzwonu byli ówczesny burmistrz Kolonii Konrad Adenauer i arcybiskup Karl Joseph Schulte. 31 marca 1922 r. Kapituła Metropolitarna Kolonii zatwierdziła odlanie. Odlewnikiem dzwonu został Richard Heinrich Ulrich, przedstawiciel rodu Ulrichów, którego przodkowie założyli w XVIII w. ludwisarnię, jedną z największych w Europie, związaną z rodzinami Rose, Ulrich i Schilling. Po przewiezieniu specjalnym pociągiem (prowadzonym przez trzy lokomotywy) do Kolonii został uroczyście poświęcony, a następnie zawieszony. Planowane pierwsze uderzenie w Wigilię Bożego Narodzenia z przyczyn technicznych zostało odwołane, ostatecznie pierwszy raz zadzwonił 28 października 1925 r.

W 1951 dzwon uległ pęknięciu na długości 110 cm. Dopiero w 1956 został pospawany, lecz podjęto też dodatkowe kroki: serce dzwonu wymieniono na mniejsze (800 kg), poza tym o 20° zmieniono kierunek uderzenia, aby serce nie uderzało w miejsce spawu.

Dnia 6 stycznia 2011, podczas oznajmiania głównej liturgii święta Trzech Króli urwało się serce dzwonu[1]. Nowe serce, ważące 600 kg[2] zostało wykonane w październiku, a do katedry przybyło 2 grudnia 2011 r[3]. Dzwon z nowym sercem pierwszy raz zadzwonił 7 grudnia 2011 r.

Do roku 1998 (kiedy odlano i zawieszono Josephglocke) Dzwon Świętego Piotra był najmłodszym dzwonem katedry kolońskiej. Nieco starsze są dwa dzwony odlane jeszcze przed I wojną światową: Aveglocke oraz Kapitelsglocke. Oba pochodzą z 1911 roku.

Terminarz bicia dzwonu

Dzwon Świętego Piotra bije z okazji głównych świąt w roku liturgicznym, a ponadto w święta patronów katedry; główne święta maryjne i Dzień Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Bije także z okazji wyboru i śmierci papieża i arcybiskupa Kolonii. Dzwonił także z okazji najważniejszych wydarzeń państwowych, zarówno dla Niemiec jak i dla świata (m.in. zakończenie II wojny światowej, zjednoczenie Niemiec). Kiedy biją wszystkie dzwony katedry, w większości przypadków Dzwon Świętego Piotra bije jako pierwszy 10 minut wcześniej od pozostałych.

Data (według porządku roku liturgicznego)GodzinaŚwięto lub inne okoliczności
7 grudnia19:30Wigilia Niepokalanego Poczęcia NMP[4]
8 grudnia18:05Uroczystość liturgiczna Niepokalane poczęcie Marii
24 grudnia19:15Wigilia Bożego Narodzenia
23:15Pasterka (wraz z gotyckimi dzwonami Pretiosą i Speciosą)
25 grudnia09:35Uroczystość liturgiczna Bożego Narodzenia (wraz ze wszystkimi dzwonami)
1 stycznia00:00Powitanie Nowego Roku (wraz ze wszystkimi dzwonami)
5 stycznia19:30Wigilia Święta Trzech Króli
6 stycznia09:35Uroczystość liturgiczna z okazji Święta Trzech Króli (wraz ze wszystkimi dzwonami)
Wielka Sobota~23:30Zmartwychwstanie Pańskie (wraz ze wszystkimi dzwonami)
Wielkanoc09:35Uroczystość liturgiczna Zmartwychwstania Chrystusa
Sobota Pięćdziesiątnicy19:30Wigilia Zesłania Ducha Świętego
Niedziela Pięćdziesiątnicy09:35Uroczystość liturgiczna
Środa przed Bożym Ciałem19:30Wigilia Bożego Ciała (wraz ze wszystkimi dzwonami)[5]
Boże Ciało09:35Uroczystość liturgiczna Bożego Ciała (wraz ze wszystkimi dzwonami)
Boże CiałoProcesja z Najświętszym Sakramentem (solo)
28 czerwca19:30Wigilia Dnia Świętych Apostołów Piotra (patrona katedry) i Pawła
29 czerwca18:05Uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła
31 października19:30Wigilia Wszystkich Świętych[6]
1 listopada09:35Uroczystość liturgiczna Wszystkich Świętych.

Dane techniczne

  • dźwięk: c°-5
  • masa całkowita: 24 000 kg
  • waga serca ~600 kg
  • średnica: 3220 mm
  • wysokość: 4,5 m
  • ludwisarz: Richard Heinrich Ulrich der Guss (Apolda)

Przypisy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kölner Dom - Dicker Pitter - Probeläuten-9111.jpg
© Raimond Spekking / CC BY-SA 4.0 (via Wikimedia Commons)
Pressetermin zum Probeläuten des Dicker Pitter (St. Petersglocke) im Kölner Dom nach Montage einer neuen Klöppelaufhängung.