EM-10 Bielik

EM-10 Bielik
Ilustracja
EM-10 Bielik w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Dane podstawowe
Państwo Polska
ProducentMargański & Mysłowski Zakłady Lotnicze
Typsamolot szkolno-treningowy
Załoga2 pilotów
Historia
Data oblotu4 czerwca 2003
Liczba egzemplarzy1 prototyp
Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość6,6 m
Długość9,0 m
Masa
Własna1700 kg
Startowa2500 kg
Paliwa850 kg
Osiągi
Prędkość maks.1000 km/h
Prędkość minimalna155 km/h
Prędkość wznoszenia75 m/s
Zasięg2500 km (przy wykorzystaniu dodatkowych zbiorników)

EM-10 Bielik (wcześniej Iskra II) – polski odrzutowy samolot szkolno-treningowy konstrukcji kompozytowej, zaprojektowany przez Edwarda Margańskiego. Oblot samolotu miał miejsce 4 czerwca 2003 roku. Rozwój samolotu został przerwany na etapie demonstratora technologii i samolot nie wszedł do produkcji seryjnej.

Historia

Samolot powstał z własnej inicjatywy zespołu inżynierów, na czele z Edwardem Margańskim, jako demonstrator technologii przyszłościowego samolotu szkolno-treningowego w zakresie aerodynamiki i technologii kompozytowej[1]. Oprócz funduszy prywatnych wspólników (2,5 mln zł wyłożył Andrzej Izdebski, udział w projekcie brał też Włodzimierz Mysłowski), projekt uzyskał dotację Komitetu Badań Naukowych w wysokości 2,5 mln zł[1]. Samolot nie miał przenosić uzbrojenia ani systemów zarządzających walką, lecz być latającym symulatorem, symulując użytkowanie różnych rodzajów uzbrojenia i wyposażenia[2]. Opracowany został w całości sposobem projektowania komputerowego i był pierwszym w Polsce samolotem, w którego konstrukcji wykorzystano w tak szerokim zakresie aerodynamikę obliczeniową[3]. Założeniem były niskie koszty eksploatacji, także dzięki stosowaniu instalacji z samolotów cywilnych[2].

Budowa

Kadłub

Struktura kadłuba z przyczyn zarówno projektowych, jak i produkcyjnych – podzielona na trzy części:

  • część przednia – kompozytowa, zawierająca dwumiejscową hermetyzowaną kabinę pilotów w układzie tandem, przednie podwozie, przedział wyposażenia elektronicznego oraz przedni zbiornik paliwa
  • część środkowa (kompozytowa) mieszcząca w sobie główny integralny zbiornik paliwa o pojemności 850 l[4], podwozie główne oraz systemy hydrauliczne, paliwowe i elektroniczne
  • część tylna – z przedziałem silnikowym, jako struktura ze stopów lekkich wzmacnianych elementami tytanowymi.

Większość konstrukcji samolotu wykonana jest z kompozytu zbrojonego włóknem węglowym[5].

Przewidywany dla samolotu był silnik K-15 z samolotu PZL I-22 Iryda, lecz jego pozyskanie nie udało się i samolot został przeprojektowany pod amerykański silnik General Electric CJ610 z samolotu Learjet (wypożyczony)[6].

Układ sterowania

W podstawowej wersji system sterowania poprzecznego i wzdłużnego mechaniczny – ze wspomaganiem hydraulicznym. W perspektywie planowany jest pośredni system sterowania z zastosowaniem komputera, który będzie symulował charakterystyki pilotażowe różnych samolotów. System zasilania w samolocie jest hydrauliczny, przeznaczony do zasilania podwozia, klap skrzydłowych oraz hamulców aerodynamicznego i hamulca podwozia, jak również wzmacniacza w układzie sterowania.

W podstawowej wersji wojskowej, jak i cywilnej samolot miał być wyposażony w standardowe wyposażenie radionawigacyjne. W wersji rozwiniętej – samolot wyposażony w system symulacyjny.

Przypisy

Bibliografia

  • Edward Margański. Krótka historia Bielika. „Skrzydlata Polska”. Nr 11(2457)/2017, s. 20-30, listopad 2017. Agencja Lotnicza Altair. ISSN 0137-866X. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Marganski EM-10 Bielik -unmarked- (19566421141).jpg
Autor: Alan Wilson from Stilton, Peterborough, Cambs, UK, Licencja: CC BY-SA 2.0

c/n P-19. The EM-10 Bielik was a low cost Polish military training aircraft prototype, which first flew in June 2003. Only one was completed and flown, registered as ‘SP-YEM’. This exhibit is probably a mock-up. There are certainly several differences between this and the aircraft that flew, including the canopy, tailplanes and undercarriage. On outside display at the Muzeum Lotnictwa Polskiego. Krakow, Poland.

23-8-2013