Ecba ha-Galil

Ecba ha-Galil
אצבע הַגָּלִיל
Ilustracja
Widok miasta Kirjat Szemona położonego w Ecba ha-Galil
Państwo Izrael
Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Ecba ha-Galil”
Ziemia33°09′44″N 35°36′09″E/33,162222 35,602500
Portal Izrael

Ecba ha-Galil (hebr. ‏אצבע הַגָּלִיל‎, dosł. Palec Galilei) – najbardziej wysunięta na północ część Galilei leżąca w państwie Izrael. Obszar ten wcina się pomiędzy terytorium Libanu i Syrii. Kształtem przypomina palec, stąd jego nazwa.

Położenie

Ecba ha-Galil leży na terytorium państwa Izrael, w północno-wschodniej części Górnej Galilei. Obejmuje on obszar Doliny Hula (wysokość około 140 m n.p.m.), która jest ograniczona od zachodu Górami Naftali (około 900 m n.p.m.), od północnego wschodu masywem Góry Hermon (2814 m n.p.m.) i od wschodu Wzgórzami Golan (około 800-1000 m n.p.m.). Środkiem Doliny Hula przepływa rzeka Jordan. Ecba ha-Galil graniczy po stronie zachodniej i północnej z Libanem.

Najważniejszymi miejscowościami są Kirjat Szemona i Metulla[1].

Historia

W wyniku I wojny światowej w 1918 roku Imperium Osmańskie utraciło kontrolę nad częścią terytorium Bliskiego Wschodu. Obszar dzisiejszego Palca Galilei znalazł się we francuskiej strefie okupacyjnej Libanu, a następnie wszedł do francuskiego Mandatu Syrii i Libanu. Brytyjczycy utworzyli na południu Mandat Palestyny. Był to wynik zawartej w 1916 roku Umowy Sykes-Picot[2]. W Mandacie Syrii i Libanu doszło do wybuchu wojny francusko-syryjskiej, której bolesne konsekwencje odczuły tereny przygraniczne w Palestynie. Arabowie popierali idee panarabizmu i dążyli do utworzenia Wielkiej Syrii. Oskarżali oni Żydów mieszkających w tutejszych osadach o sprzyjanie władzom francuskim. W 1920 roku doszło do kilku ataków na żydowskie osady, z których najsłynniejszym było zniszczenie Tel Chaj[3]. Na podstawie brytyjsko-francuskiego porozumienia z 1920 roku stwierdzono, że obszar dzisiejszego Palca Galilei miał wejść do brytyjskiego Mandatu Palestyny, jednak cała procedura przeciągnęła się do kwietnia 1924 roku[4]. Wtedy to, obszar ten nazwano Palcem Galilei, ponieważ swoim kształtem przypominał palec wskazujący w terytoria francuskie na północy[5].

W poszukiwaniu skutecznego rozwiązania narastającego konfliktu izraelsko-arabskiego w dniu 29 listopada 1947 roku została przyjęta Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181. Zakładała ona między innymi, że obszar ten miał znaleźć się w granicach nowo utworzonego państwa żydowskiego[6]. Arabowie odrzucili Rezolucję i dzień później doprowadzili do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. W trakcie jej trwania siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej paraliżowały żydowską komunikację w rejonie całej Galilei. Obrona żydowskich osiedli w obszarze Gór Naftali stała się ważnym elementem strategii działania Hagany. Przeprowadzona operacja „Jiftach” przyniosła zajęcia 10 maja 1948 roku miasta Safed. Większość arabskich mieszkańców tego miasta i wielu okolicznych wiosek, uciekło wówczas w panice do Libanu. W następnych dniach siły Hagany przejęły kontrolę nad całym obszarem Palca Galilei[7].

Bliskie sąsiedztwo granicy libańskiej spowodowało, że obszar ten wielokrotnie był ostrzeliwany przez palestyńskich terrorystów z południowego Libanu. W czerwcu 1982 roku rozpoczęła się wojna libańska (1982-1985). Po jej zakończeniu, Izraelczycy utworzyli w południowym Libanie „strefę bezpieczeństwa”, za którą odpowiedzialność ponosiła Armia Południowego Libanu. Przyniosło to znaczne uspokojenie sytuacji. Kolejne ostrzały przyniosły w odpowiedzi operację „Grona Gniewu (11-27 kwietnia 1996 r.)[8]. W maju 2000 roku Siły Obronne Izraela ostatecznie opuściły „strefę bezpieczeństwa” w południowym Libanie. W 2006 roku doszło do II wojny libańskiej.

Transport

Droga ekspresowa nr 90 łączy Ecba ha-Galil z pozostałą częścią kraju.

Zobacz też

Przypisy

  1. The Galilee Panhandle - Top Tips For Things to See and Do (ang.). W: This is Galilee [on-line]. [dostęp 2014-03-27].
  2. Neville Barbour. Palestine, star or crescent?. „News Chronicle”, s. 100, 1947. New York: Odyssey Press. 
  3. Tom Segew: One Palestine, Complete: Jews and Arabs Under the British Mandate. Owl Books, 2001, s. 127–144. ISBN 0-8050-6587-3.
  4. Alan Dowty. A Question That Outweighs All Others: Yitzhak Epstein and Zionist Recognition of the Arab Issue. „Israel Studies”. 6, s. 34–54, 2001. 
  5. Nicholas Blanford: The Seven Villages: Origins and Implications (ang.). [dostęp 2014-03-27].
  6. Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP (ang.). W: United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2014-03-27].
  7. Benny Morris: The Birth of the Palestinian Refugee Problem. Cambridge: Cambridge University Press, 2004, s. 249-252.
  8. The Israel-Lebanon Conflict (1978-Present) (ang.). W: The History Guy [on-line]. [dostęp 2014-03-27].

Media użyte na tej stronie

Israel location map.svg
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
English (en):
 
The 1949 armistice line, aka the "Green Line" or "pre-67 borders"
 
Borders of the Israeli-annexed East Jerusalem and Golan Heights
 
Non-Israeli borders
Flag of Israel.svg
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
View from Mitzpe Liran.jpg
Autor: אבישי טייכרמשתמש:Avi1111, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kiryat Shmona and Hula Valley from Mitzpe Liran, Naftali Mts.