Edith Södergran

Edith Södergran

Edith Södergran (ur. 4 kwietnia 1892, zm. 24 czerwca 1923) – poetka fińska tworząca w języku szwedzkim[1][2].

Jej rodzicami byli Matts Södergran i Helena z domu Holmros[3]. Urodziła się w Petersburgu[4]. Tam też się wykształciła. Początkowo tworzyła poezje w języku niemieckim[5]. W styczniu 1909 stwierdzono u niej gruźlicę. W 1914 przybyła na tereny dzisiejszej Republiki Finlandii, ówcześnie wchodzące w skład Wielkiego Księstwa Finlandii. W 1915 w Helsinkach spotkała pisarza Arvida Mörne (1876-1946), który ośmielił ją do rozwinięcia twórczości[3]. Prawdopodobnie pod wpływem filologa Hugo Bergrotha (1866-1937) porzuciła niemiecki na rzecz szwedzkiego[3]. Zadebiutowała w 1916 tomem Dikter (Poezje). Później wydała jeszcze między innymi Rosenaltaret (Różany ołtarz, 1919) i Landet som icke är (Kraj, którego nie ma, 1925)[6].

Poetka uchodzi za jedną z najważniejszych przedstawicielek modernizmu. Jej zasługą było wprowadzenie wiersza wolnego i nierymowanego, jak również odejście od tradycyjnego obrazowania[3].

Wiersze Edith Södergran tłumaczyli na język polski między innymi Ryszard Mierzejewski[7] i Leonard Neuger[8]. W 1995 Alicja Rybałko wydała osobny tomik Moje życie, moja śmierć, mój los: wybór wierszy. W 2015 Ryszard Mierzejewski wydał wybór wierszy Edith Södergran "Kraj, którego nie ma".

Przypisy

  1. ↑ Edith Södergran, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2018-04-18] (ang.).
  2. ↑ Södergran, Edith (1892 - 1923). kansallisbiografia.fi. [dostęp 2018-04-19]. (fiń.).
  3. ↑ a b c d Edith Södergran 1892–1923. sls.fi. [dostęp 2018-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-19)]. (szw.).
  4. ↑ Edith Södergran 1892–1923. poetryfoundation.org. [dostęp 2018-04-18]. (ang.).
  5. ↑ Edith Södergran. nordicwomensliterature.net. [dostęp 2018-04-18]. (ang.).
  6. ↑ Edith Södergran. runeberg.org. [dostęp 2018-04-18]. (ang.).
  7. ↑ Wybór wierszy – styczeń 2014 – Edith Södergran. libertas.pl. [dostęp 2018-04-18]. (pol.).
  8. ↑ Z perspektywy Sztokholmu. O uniwersytecie, polityce, kulturze i literaturze rozmowa z dr Leonardem Neugerem z Uniwersytetu Sztokholmskiego. gazeta.us.edu.pl. [dostęp 2018-04-19]. (pol.).

Bibliografia

  • Edith Södergran: Moje życie, moja śmierć, mój los: wybór wierszy, przeł. Alicja Rybałko. Warszawa: Oficyna Literatów i Dziennikarzy "Pod Wiatr", 1995. ISBN 83-900616-9-4.
  • Edith Södergran: Kraj, którego nie ma. Wiersze. Wybrał, ze szwedzkiego przełożył i opracował Ryszard Mierzejewski. Wyd. Ryszard Mierzejewski, Pieszyce 2015. ISBN 978-83-939134-3-5.

Linki zewnętrzne

  • Leonard Neuger: Wydziedziczona. Dekada Literacka, 1993. s. 4-5, 11. [dostęp 2018-04-18]. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Edith Sodergran.jpg
Edith Södergran in 1917. Photo by Claudine (Ina) Roos.