Edmund Beaufort (4. książę Somersetu)

Edmund Beaufort
"
ilustracja herbu
Książę Somersetu
Okres

od 1464
do 6 maja 1471

Dane biograficzne
Data urodzenia

ok. 1439

Data i miejsce śmierci

6 maja 1471
Tewkesbury

Ojciec

Edmund Beaufort (2. książę Somerset)

Matka

Eleanor Beauchamp

Egzekucja księcia Somerset w Tewkesbury

Edmund Beaufort, 4. książę Somerset (ur. ok. 1439, zm. 6 maja 1471 w Tewkesbury), angielski możnowładca, dowódca lancasterski w okresie wojny dwóch róż, młodszy syn Edmunda Beauforta, 2. księcia Somerset, i lady Eleanor Beauchamp, córki 13. hrabiego Warwick.

Tytuł książęcy Edmund odziedziczył po śmierci swojego starszego brata Henryka w 1464 r. W tym czasie Edmund przebywał na wygnaniu na dworze następcy burgundzkiego tronu, hrabiego Charolais. Sceptycznie odnosił się do późniejszego porozumienia królowej Małgorzaty z jej dotychczasowym wrogiem, hrabią Warwick. W 1470 r. Somerset towarzyszył Warwickowi w wyprawie, która usunęła z tronu Edwarda IV Yorka i wprowadziła nań Henryka VI Lancastera.

Edward powrócił do Anglii już w 1471 r. Somerset ruszył na południe na spotkanie z siłami inwazyjnymi królowej Małgorzaty. Królowa wylądowała w Weymouth 14 kwietnia i udała się do opactwa w Cerne. Tam przybył do niej książę Somerset i hrabia Devon, którzy powiadomili królową, że Warwick przegrał z Edwardem IV pod Barnet (14 kwietnia) i zginął na polu bitwy. Somerset zdołał jednak przekonać królową, że siły Edwarda zostały po bitwie poważnie osłabione i należy kontynuować walkę[1].

Do bitwy z wojskami Edwarda IV doszło 4 maja pod Tewkesbury. Somerset dowodził podczas bitwy prawym skrzydłem armii lancasterskiej. Jego przeciwnikiem był dowódca yorkistowskiego lewego skrzydła, Ryszard, książę Gloucester. Ryszard od razu ruszył do natarcia, ale "podłe drogi" i liczne żywopłoty zatrzymały natarcie[2]. Obie strony przez długi czas szyły do siebie z łuków, aż w końcu Somerset zaryzykował i poprowadził swoich ludzi pod osłoną żywopłotów, by uderzyć w bok lewej flanki przeciwnika. Żołnierze Ryszarda cofnęli się, ale utrzymali pozycje i zmusili ludzi Somerseta do odwrotu. Wówczas na tyły książęcych oddziałów uderzył mały oddział pikinierów króla Edwarda.

Niepodziewany atak spowodował załamanie się prawego skrzydła Lancasterów, które rzuciło się do ucieczki w kierunki pobliskiej rzeki. Pościg armii yorkistowskiej sprawił, że pastwisku nadano nazwę "Krwawej Łąki"[3]. Rozwścieczony Somerset podjechał wówczas do dowodzącego lancasterskim centrum lorda Wenlocka i, krzycząc, że to za zdradę i brak wsparcia podczas ataku na lewe skrzydło przeciwnika[4], jednym ciosem topora rozpłatał mu głowę. Na widok mordujących się nawzajem dowódców armia lancasterska straciła ducha walki i poszła w rozsypkę.

Somerset wraz z kilkoma innymi dowódcami lancasterskimi schronił się w pobliskim opactwie. Król Edward początkowo obiecał amnestię wszystkim żołnierzom, którzy się tam schronili, ale zmienił zdanie, kiedy dowiedział się, że przebywa tam Somerset[4]. W poniedziałek 6 maja Somerset i ok. 12 innych dowódców zostali aresztowani i osądzeni w obecności księcia Gloucester i księcia Norfolk. Skazano ich na śmierć jako przywódców buntu i ścięto na rynku w Tewkesbury[5].

Edmund nigdy się nie ożenił i nie pozostawił potomstwa. Wraz z jego śmiercią wygasł tytuł księcia Somerset.

Przypisy

  1. Paul Murray Kendall, Ryszard III, PIW, str. 101-102
  2. ibidem, str.104
  3. ibidem, str. 105
  4. a b ibidem
  5. ibidem, str. 106

Bibliografia

  • Paul Murray Kendall, Ryszard III, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1980, ISBN 83-06-00406-X, tłum. Krystyna Jurasz-Dąmbska
  • A. F. Pollard, Edward Beaufort, styled Fourth Duke of Somerset w Dictionary of National Biography, nr 23 (supplement), str. 156-157, 1909

Media użyte na tej stronie

Arms of John Beaufort, 1st Earl of Somerset.svg
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 3.0
Arms of John Beaufort, 1st Earl of Somerset. Blazon of the Arms of Beaufort family, Earls and Dukes of Somerset:[1]Quarterly, 1st & 4th: Azure, semé fleurs de lis or (France); 2nd & 3rd: Gules, three lions passant guardant in pale or (England); all within a bordure compony argent and azure.
Beheading duke somerset.jpg
Beheading of the Edmund Beaufort, 4th Duke of Somerset in 1471 at Tewkesbury. Edward IV watches. Illuminated miniature from Histoire de la rentrée victorieuse du roi Edouard IV en son royaume d'Angleterre