Edmund Białas
| Data i miejsce urodzenia | 15 sierpnia 1919 | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 24 lipca 1991 | ||||||||||||||
| Wzrost | 170 cm | ||||||||||||||
| Pozycja | |||||||||||||||
| Kariera juniorska | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Kariera seniorska | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Kariera trenerska | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Odznaczenia | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
Edmund Białas ps. Kosiba (ur. 15 sierpnia 1919 w Poznaniu, zm. 24 lipca 1991 tamże) – polski piłkarz, zawodnik Lecha Poznań, reprezentant Polski i trener piłkarski. Słynął z niezwykle silnego uderzenia z obu nóg i znakomitej techniki strzału[1].
Życiorys
Dzieciństwo i młodość
Urodził się 15 sierpnia 1919 w Poznaniu jako trzecie dziecko Michała (ur. 1891) i Wiktorii z domu Derezińskiej (ur. 1896)[2]. Miał pięcioro rodzeństwa: Irenę (1915-1915), Franciszka (ur. 1916), Feliksa (ur. 1921), Zofię (ur. 1928) i Joannę (ur. 1930)[3]. Jego wuj, Stanisław Dereziński był prezesem Lecha Poznań w latach 1926-1933[1][4].
Kariera klubowa
W 1931 rozpoczął treningi w Lechu Poznań[1]. W 1935 zadebiutował w pierwszej drużynie w meczu z Legią Poznań 0:6, również w tym samym roku strzelił pierwszą bramkę w meczu z Ostrovią. W 1947 przyczynił się do awansu Lecha do I ligi, w której zadebiutował 14 marca 1948 w spotkaniu z Widzewem 3:4 w Łodzi, strzelając swego premierowego gola. W latach 1949-1950 tworzył wraz z Teodorem Aniołą i Henrykiem Czapczykiem słynny tercet napastników "A-B-C". Występował na boisku w ataku na pozycji lewego łącznika. Nosił boiskowy przydomek "Kosiba". W 1950 z uwagi na kontuzję kolana zakończył karierę. W ekstraklasie rozegrał 64 spotkania, strzelając 27 bramek. Swój pożegnalny mecz rozegrał w Pucharze Polski, 29 listopada 1950 z Pomorzaninem w Toruniu 0:1. Wcześniej wystąpił w rozgrywkach o wejście do ligi, w których rozegrał 16 meczów, zdobywając 26 goli (1947) oraz w rozgrywkach klasy A Poznańskiego OZPN, w których rozegrał 30 meczów i zdobył 49 goli (1945/46) oraz 7 meczów i 14 goli (1946/47).
Kariera reprezentacyjna
Reprezentacja Poznania
Przed wybuchem wojny zadebiutował w reprezentacji Poznania. W meczach o Puchar Mościckiego, w latach 1937 - 1939 rozegrał 4 mecze i strzelił 1 gola. W rozgrywkach o Puchar Kałuży w latach 1946 - 1949 rozegrał 14 meczów i zdobył 6 goli.
Reprezentacja Polski
W lipcu 1939 został powołany do reprezentacji Polski na mecze z Bułgarią i Jogusławią, jednak z uwagi na rozpoczęcie wojny nie zadebiutował w niej[1]. Jednak w kwietniu 1948 dostąpił owego zaszczytu, co oznaczało, że stał się pierwszym piłkarzem Lecha Poznań, który wystąpił w reprezentacji Polski. W biało-czerwonych barwach rozegrał dwa spotkania 4 kwietnia 1948 w Sofii z Bułgarią 1:1 oraz 18 kwietnia 1948 w Warszawie z Czechosłowacją 3:1.
Kariera trenerska
W 1953 został po raz pierwszy trenerem Lecha Poznań. Kilkakrotnie prowadził pierwszy zespół (m.in. 1957, 1965-1966, 1969-1972). W okresie od września 1969 do czerwca 1972 Lech pod jego okiem awansował z III ligi do I ligi, odnotowując przy tym rekordową serię 61 spotkań mistrzowskich bez porażki. Po raz ostatni prowadził ligowy zespół Lecha w duecie z Mieczysławem Chudziakiem w roku 1976.
Śmierć i pogrzeb
Zmarł 24 lipca 1991 w Poznaniu w wieku 71 lat. Został pochowany 31 lipca na cmentarzu na Junikowie w Poznaniu[5].
Odznaczenia
Upamiętnienie
W Poznaniu organizowany jest Memoriał im. Edmunda Białasa, na którym licznie gromadzą się młodzi ludzie, rodzina, media, oraz dawni przyjaciele Edmunda.
Jedna z trybun stadionu miejskiego w Poznaniu nosi imię Edmunda Białasa.
Przypisy
- ↑ a b c d Bombardier - Edmund Białas (pol.). lechpoznan.pl, 14.08.2009. [dostęp 2013-10-16].
- ↑ Rodzina Białasów - spis ludności - Akta Miasta Poznania cz.1 [dostęp z dnia: 2016-04-12]
- ↑ Rodzina Białasów - spis ludności - Akta Miasta Poznania cz.2 [dostęp z dnia: 2016-04-12]
- ↑ Prezesi Lecha Poznań [dostęp z dnia: 2016-04-12]
- ↑ Edmund Białas - miejsce pochówku [dostęp z dnia: 2016-04-11]
Bibliografia
- Andrzej Gowarzewski, Jan Rędzioch, Lech Poznań, wydawnictwo GiA, Katowice 2003 (8. część cyklu Kolekcja klubów)
- Jarosław Owsiański, Tomasz Siwiński: Historia futbolu wielkopolskiego. WZPN Poznań, 2013. ISBN 978-83-64237-00-3.
- Andrzej Gowarzewski: MISTRZOSTWA POLSKI. LUDZIE (1918-1939). 100 lat prawdziwej historii (1), Wydawnictwo GiA, Katowice 2017
- Jarosław Owsiański: Lech Poznań – przemilczana prawda. Drukarnia Beyga Poznań, 2017. ISBN 978-83-939221-6-1.
Media użyte na tej stronie
Pictograms of Olympic sports - Football. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).