Edmund Hauser

Edmund Hauser
Ilustracja
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

23 grudnia 1868
Bóbrka

Data i miejsce śmierci

21 września 1949
Poznań

Przebieg służby
Lata służby

18851927

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

Obóz Warowny „Toruń”
26 Dywizja Piechoty
DOK II
DOK VII

Stanowiska

dowódca pułku piechoty
dowódca brygady piechoty
dowódca obozu warownego
dowódca dywizji piechoty
zastępca dowódcy okręgu korpusu
dowódca okręgu korpusu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920-1941) Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Edmund von Hauser (ur. 23 grudnia 1868 w Bóbrce[1], zm. 21 września 1949 w Poznaniu) – generał dywizji Wojska Polskiego.

Życiorys

Syn Teodora i Józefy z Pieńczakowskich[1]. Kształcił się we Lwowie i w Szkole Kadetów Piechoty w Łobzowie. 22 grudnia 1885 rozpoczął zawodową służbę wojskową w cesarskiej i królewskiej armii. W 1896 ukończył Akademię Sztabu Generalnego w Wiedniu. Przeszedł kolejne szczeble dowódcze w jednostkach austriackiej. W 1914, w stopniu pułkownika, pełnił służbę w oddziałach operacyjnych sztabów armii. Na froncie rosyjskim i włoskim dowódca pułku piechoty i brygady piechoty. Generał major z lutego 1918. 19 sierpnia 1918 po trzydziestu latach służby, został nobilitowany (jako jeden z ostatnich w Austro-Węgrzech)[2], stąd niekiedy nazwisko spotykane w postaci "de Hauser"[3]. W 1918 ożenił się z Anną Klinger[1].

27 stycznia 1919 przyjęty został do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia generała majora[4]. Do lipca 1919 przewodniczący Komisji Etatów Ministerstwa Spraw Wojskowych. W lipcu 1919 powołany został na stanowisko szefa Departamentu Personalnego MSWojsk. 14 stycznia 1920 objął dowództwo Obozu Warownego „Toruń”[5]. 1 maja 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika, „w grupie byłej armii austriacko-węgierskiej”.

23 września 1921 został dowódcą nowo powstałej 26 Dywizji Piechoty w Skierniewicach. W styczniu 1922 mianowany został zastępcą dowódcy Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie generałów. 7 listopada 1922 przeniesiony został na równorzędne stanowisko w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu.

1 grudnia 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego awansował go na generała dywizji ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 1. lokatą w korpusie generałów[6].

W czasie przewrotu majowego, pod nieobecność dowódcy okręgu gen. Kazimierza Sosnkowskiego, opowiedział się po stronie rządu i energicznie organizował dla niego pomoc, wysyłając już 12 maja do Warszawy wielkopolskie 57 i 58 pułk piechoty. Maj 1926 – marzec 1927 dowódca Okręgu Korpusu Nr VII Poznań.

Józef Piłsudski zaliczył go do generałów „zawalidróg”. Z dniem 30 kwietnia 1927 przeniesiony został w stan spoczynku[7]. Osiadł w Poznaniu, gdzie zmarł. Został pochowany na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu (kwatera IIP-29-43)[8].

Grób gen. Edmunda Hausera na cmentarzu Górczyńskim

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 250.
  2. Sławomir Górzyński: Nobilitacje w Galicji w latach 1772-1918. DiG 1997. ISBN 83-85490-88-4
  3. T. Kryska-Karski, S. Żurakowski, Generałowie Polski niepodległej. Editions Spotkania, 1991
  4. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 12 z 04.02.1919 r.
  5. Dekret L. 1816 z 14 I 1920, Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 3 z 31.01.1920 r., s. 25
  6. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 131 z 17.12.1924 r.
  7. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 321.
  8. Hauser Edmund – miejsce pochówku [dostęp 2019-03-07]
  9. Dekret Naczelnika Państwa z 24 marca 1922 r. L. 11445/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 322)
  10. Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Bellona, 1994, s. 134

Bibliografia

  • Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
  • Roczniki Oficerskie 1923, 1924 i 1928.
  • Rocznik oficerski rezerw 1934.
  • Jan Rydel, W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918, Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001, s. 207, 208, ISBN 83-7188-235-1, OCLC 830250410.
  • Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa: „Bellona”, 1994, s. 134, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159.
  • T. Kryska Karski i S. Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991.
  • H. P. Kosk, Generalicja polska, t. 1, Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 1998.

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Grób gen. Edmunda Hausera.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób gen. Edmunda Hausera na Cmentarzu Górczyńskim
PL Epolet gen dyw.svg
Naramiennik generała dywizji Wojska Polskiego (1919-39).
Edmund Hauser, gen. dyw.jpg
Edmund Hauser (1868 - 1949), gen. dyw. D-ca Okr. Korp. Nr VII w latach 1926 - 1927