Edmund Hołodyński

Edmund Hołodyński

Data i miejsce urodzenia	11 września 1898 Ostroróg
Data i miejsce śmierci	3 lutego 1969 Poznań
Zawód, zajęcie	pilot
Odznaczenia

Edmund Hołodyński (ur. 11 września 1898 w Ostrorogu, zm. 3 lutego 1969 w Poznaniu) – polski pilot doświadczalny.

Życiorys

Ukończył szkołę budowlaną. W styczniu 1919 roku wziął udział w zdobyciu stacji lotniczej Ławica i w powstaniu wielkopolskim. W 1919 roku odbył przeszkolenie lotnicze na Ławicy pod kierunkiem Wiktora Langa^[1]. W 1921 roku rozpoczął naukę w tamtejszej Wyższej Szkole Lotniczej, po jej ukończeniu otrzymał przydział do Parku 3 Pułku Lotniczego w Poznaniu w charakterze oblatywacza. W 1922 roku był jednym z organizatorów Związku Lotników Polskich (ZLP) oraz współredaktorem czasopisma „Lotnik”^[2]. Podczas działalności w ZLP pełnił m.in. funkcję wiceprezesa, skarbnika^[3] i sekretarza^[4], był jednym z współorganizatorów I Konkursu Ślizgowców w 1923 roku w Białce i II Wszechpolskiego Konkursu Szybowcowego w 1925 roku na Oksywiu^[5][6].

W 1923 roku współdziałał w założeniu Wielkopolskiej Wytwórni Samolotów Samolot (WWS „Samolot”), gdzie następnie objął funkcję pilota fabrycznego a w późniejszym okresie został szefem pilotów. 20 lutego 1925 roku oblatał pierwszy wyprodukowany w WWS egzemplarz samolotu Hanriot H.28^[7].

Hanriot H.19 po powrocie z lotu do Kowla. Z prawej por. Gruszkiewicz, z lewej pilot Edmund Hołodyński

W marcu 1925 roku w został szefem wyszkolenia otwartej w Poznaniu Cywilnej Szkoły Pilotów, pełnił tę funkcję do zlikwidowania szkoły w 1926 roku^[8]. W dniach 10-17 października 1926 roku wziął udział, w załodze z por. obs. Gruszkiewiczem, w tygodniu lotniczym zorganizowanym w Katowicach^[9]. W lipcu 1927 roku, również w załodze z por. Gruszkiewiczem, wykonał rajd lotniczy z Poznania do Kowlna na wyprodukowanej w WWS „Samolot” maszynie Hanriot H.19^[10]. 23 sierpnia 1928 roku, tradycyjnie z por. Gruszkiewiczem, wykonał przelot w trudnych warunkach atmosferycznych z Poznania do Warszawy. Przelot miał na celu zademonstrowanie dobrych właściwości lotnych samolotu Bartel BM-5^[11].

Ryszard Bartel (z lewej) i Edmund Hołodyński przy samolocie Bartel BM-5

Pracę w WWS „Samolot” zakończył z chwilą likwidacji wytwórni w 1930 roku. Znalazł zatrudnienie w Wielkopolskim Klubie Lotników (WKL) gdzie zajął się szkoleniem nowych pokoleń lotniczych^[12]. W 1931 roku Wielkopolski Klub Lotników stał się częścią Aeroklubu Poznańskiego, gdzie Hołodyński został instruktorem oraz członkiem Komisji Treningowej^[13]. W 1931 roku, w załodze z Erykiem Szwencerem, na RWD-4 wziął udział w IV Krajowym Konkursie Samolotów Turystycznych^[14]. Zajęli 9. miejsce na 24 startujące załogi^[15]. W 1931 roku wylatał ogółem 89 godzin, co było szóstym wynikiem wśród pilotów aeroklubowych w Polsce. W tym roku w Aeroklubie Poznańskim pełnił funkcję kierownika Sekcji Sportowej oraz Sekcji Treningowej^[16]. 29 maja 1932 roku wziął udział w święcie Klubu Lotniczego Podlaskiej Wytwórni Samolotów^[17]. Był to koniec jego lotniczej aktywności, powrócił do pracy w wyuczonym zawodzie budowlańca.

Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany do lotnictwa i wziął udział w kampanii wrześniowej. Po zakończeniu II wojny światowej zamieszkał w Przeźmierowie, gdzie pracował w budownictwie. Był również aktywnym społecznikiem, pracował w ochotniczej straży pożarnej. Od 1945 roku pełnił społecznie funkcję rejonowego komendanta straży pożarnych. Był również jednym z członków Koła Seniorów w Aeroklubie Poznańskim. Zmarł 3 lutego 1969 roku i został pochowany na Cmentarzu Junikowo (pole 22, kwatera 6) w Poznaniu. Pozostawił synów — Zbigniewa i Mirona^[18].

Podczas swej kariery pilota wykonał ok. 13 000 lotów, oblatał 15 prototypów i wersji rozwojowych oraz 329 nowo zbudowanych i 64 wyremontowanych w WWS samolotów^[18]. Ponadto, jako instruktor lotniczy, wykonał 2500 lotów (z czego w 1925 r. wykonał 2055 lotów^[19]).

Oblatane samoloty

Samoloty oblatane przez Edmunda Hołodyńskiego^[12]:

Ordery i odznaczenia

Odznaczenia otrzymane przez Edmunda Hołodyńskiego^[18]:
— Wielkopolski Krzyż Powstańczy,
— Odznaka Grunwaldzka,
— Odznaka pilota wojskowego,
— Medal Zwycięstwa i Wolności 1945,
— srebrny Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”,
— brązowy Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”.

Przypisy

Bibliografia

• Album dziesięciolecia lotnictwa polskiego. Poznań: "Lotnik", 1930. OCLC 751101296.
• Jerzy Jędrzejewski: Polscy piloci doświadczalni. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe Instytutu Lotnictwa, 2014. ISBN 978-83-63539-05-4. OCLC 883576680.
• Robert Kulczyński: II Wszechpolski Konkurs Szybowcowy Oksywie koło Gdyni (17 maja–14 czerwca 1925 roku). W: Bohaterowie drugiego planu: materiały zebrane i przygotowane z okazji konferencji popularnonaukowej poświęconej przeszłości lotnictwa z cyklu „Historia Skrzydłami Malowana” pod patronatem Prezydenta Koszalina, Koszalin, 8-9 czerwca 2018 r. Warszawa: Fundacja Historyczna Lotnictwa Polskiego, 2018. ISBN 978-83-64424-48-9. OCLC 1101917462.