Edmund Norwid-Kudło
| 1 zwycięstwo | |
 | |
 kapitan pilot | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | 35. Oddział Awiacyjny |
| Stanowiska | dowódca eskadry |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  _3r_BAR.svg){kind=small} .png){kind=small} | |
Edmund Norwid-Kudło (ur. 6 października?/ 18 października 1895 w Mińsku, zm. 23 stycznia 1931 w Warszawie) – kapitan pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Syn Józefa i Aleksandry Fijałkowskiej. Po wybuchu I wojny światowej w październiku 1914 roku przerwał studia w Instytucie Drogowym w Petersburgu i zgłosił się ochotniczo do służby w armii Imperium Rosyjskiego. 15 października został skierowany do szkoły lotniczej w Gatczynie, którą ukończył 5 września 1915 roku[1]. Otrzymał przydział do 35. Oddziału Awiacyjnego i walczył na froncie południowo-zachodnim[2]. W czasie walk powietrznych był trzykrotnie ranny oraz dwukrotnie ciężko kontuzjowany[3].
20 września 1917 roku wstąpił do I Korpusu Polskiego, gdzie służył w I Polskim Oddziale Awiacyjnym[1]. Dzięki pomocy swojego ojca, który był zawiadowcą stacji kolejowej w Kozyrewie, i 15. letniego brata doprowadził do tego, że Oddział przejął dwa pociągi z samolotami pozostawione przez Rosjan[4]. Za ten czyn rtm. Piotr Skuratowicz, dowódca lotnictwa I Korpusu, zgłosił go do odznaczenia odznaką honorową lotnika wojskowego[5]. 3 maja 1918 roku Norwid-Kudło wykonał loty pokazowe w Bobrujsku podczas uroczystej defilady jednostek Korpusu[6]. Pod koniec maja 1918 roku, wobec groźby przejęcia samolotów Oddziału przez Rosjan, chorąży Norwid-Kudło spowodował katastrofę swego samolotu[7].
Przedostał się do Polski i 15 grudnia 1918 roku wstąpił do polskiego lotnictwa. Od 15 grudnia 1918 roku do 31 stycznia 1919 roku przeszedł przeszkolenie na lotnisku mokotowskim, 22 lutego został skierowany na dalsze szkolenie na Ławicę. 6 lutego 1919 roku, dekretem Naczelnego Wodza, został mianowany pilotem[8] i 10 marca qskierowany do służby w 2 Wielkopolskiej eskadrze lotniczej[2]. 1 kwietnia 1919 roku został mianowany jej dowódcą i wyruszył z nią na front wielkopolski[9]. W lipcu 1919 roku dowodzona przez niego eskadra została skierowana na front w rejon Mińska. Brał udział w lotach bojowych, osłaniał samoloty wykonujące bombardowania obiektów wojskowych w Mińsku[10]. Z powodu strat wśród sprzętu i załóg pod koniec lipca por. Norwid-Kudło i sierż. Antoni Smętkowski byli jedną z dwóch załóg wykonujących loty w 13 eskadrze[11]. 1 kwietnia 1920 roku został awansowany na stopień kapitana[12].
Podczas walk, 20 maja 1920 roku, w rejonie Jakszyc zestrzelił radziecki samolot typu Nieuport[13]. Po zakończeniu działań wojennych od 16 listopada 1920 roku służył w dywizjonie zapasowym 3. pułku lotniczego w Poznaniu[14]. 19 listopada 1921 roku został przeniesiony do rezerwy[15]. W 1930 roku został przeniesiony w rezerwie z poznańskiego 3. pułku lotniczego do 5. pułku lotniczego w Lidzie[16].
Zmarł 23 stycznia 1931 roku w Warszawie[17], został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[15].
Ordery i odznaczenia
W czasie swej służby otrzymał odznaczenia[2][6]:
- Srebrny Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 3028,
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie),
- Polową Odznakę Pilota nr 80[18],
- Order Świętego Jerzego kl. I–IV.
Przypisy
- ↑ a b Januszewski 2018 ↓, s. 100.
- ↑ a b c Norwid (Narwid)* Kudło Edmund kpt. pil.. bequickorbedead.com. [dostęp 2019-12-18]. (pol.).
- ↑ Ks. Robert Kulczyński SDB: Historia w zdjęciach zapisana. kruszwica.tk. [dostęp 2019-12-24].
- ↑ Romeyko 1933 ↓, s. 38.
- ↑ Januszewski 2018 ↓, s. 101.
- ↑ a b Mistrzowski lotnik. „Placówka”. 71/1918, s. 2, 12 maja 1918. Bobrujsk: Kazimierz Próchnik. OCLC 899803044.
- ↑ Romeyko 1933 ↓, s. 41.
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych, 1919, s. 406. sbc.org.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 201.
- ↑ U lotników w Mińsku. „Polska Flota Napowietrzna: dwutygodnik ilustrowany : lotnictwo, aeronautyka i automobilizm : organ Inspektoratu Wojsk Lotniczych”. 6-7, s. 195, 15 października i 1 listopada 1919. Poznań: Inspektorat Wojsk Lotniczych. OCLC 1036659616.
- ↑ Tarkowski 1991 ↓, s. 84.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 36 z dn. 22.09.1920 r., s. 897. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
- ↑ Łukasz Łydżba: II Wielkopolska Eskadra Lotnicza (13. Eskadra Myśliwska). „Lotnictwo z szachownicą”. 7 (4/2003), s. 26, 2003. Wrocław: Wydawnictwo Sanko. ISSN 1643-5702. OCLC 69537539.
- ↑ Rocznik Oficerski, 1923, s. 933. wbc.poznan.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
- ↑ a b Edmund Norwid-Kudło. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2019-12-18]. (pol.).
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 7 z dn. 25.03.1930 r., s. 89. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 4 z dn. 22.02.1932, s. 174. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 15 z dn. 11.11.1928 r., s. 430. polona.pl. [dostęp 2019-12-22]. (pol.).
Bibliografia
- Stanisław Januszewski: Awiacja I Korpusu Polskiego na Wschodzie 1917-1918. Wrocław: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, 2018. ISBN 978-83-64688-18-8.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4. OCLC 69601095.
- Marian Romeyko: Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.
- Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.
Media użyte na tej stronie
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
.svg)
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Baretka Orderu św. Jerzego
Edmund Norwid-Kudło
Imperial Russian Aviation Roundel during the World War I
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Bobrujsk. Gen. Józef Dowbor-Muśnicki i chor. Edmund Norwid-Kudło