Edmund Stoiber

Edmund Stoiber
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 września 1941
Oberaudorf

Premier Bawarii
Okres

od 1993
do 2007

Przynależność polityczna

Unia Chrześcijańsko-Społeczna

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN Krzyż Wielki II Klasy Orderu Zasługi RFN Order Bawarski Zasługi Order Zasługi Badenii-Wirtembergii Krzyż Wielki I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi Wielki Order Króla Dymitra Zwonimira (Chorwacja) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Oficer Narodowego Orderu Quebecu (Kanada) Krzyż Wielki Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii (republ.) Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy

Edmund Stoiber (ur. 28 września 1941 w Oberaudorfie) – niemiecki polityk, działacz CSU, premier rządu Bawarii w latach 1993–2007, kandydat koalicji CDU/CSU na kanclerza federalnego w wyborach 2002.

Życiorys oraz działalność polityczna

Edmund Stoiber dorastał w bawarskim Oberaudorf jako syn pochodzącego ze Schwarzenfeld w Górnym Palatynacie ekonomisty Edmunda Georga Stoibera i rodowitej mieszkanki Nadrenii Elisabeth Stoiber (Zimmermann) z Dormagen. Od 1968 jest żonaty z Karin Stoiber Niemką sudecką i ma z nią trójkę dzieci: Constanze, Veronicę oraz Dominica i pięcioro wnucząt. Mieszka w Wolfratshausen. Od 1951 do 1961 uczęszczał do Ignaz-Günther-Gymnasium w Rosenheim, gdzie zdał maturę. Potem odbył służbę wojskową w wojskach górskich w Mittenwald i Bad Reichenhall.

Jesienią 1962, po zakończeniu służby wojskowej, rozpoczął studia nauk politycznych oraz prawa w Monachium, które ukończył w 1967 egzaminem państwowym pierwszego stopnia. Potem był pracownikiem naukowym w katedrze prawa karnego oraz prawa wschodniego Uniwersytetu w Ratyzbonie. W 1971 doktoryzował się pracą pt. „Naruszenie miru domowego w świetle aktualnych problemów”. Tego samego roku zdał z wyróżnieniem egzamin państwowy drugiego stopnia.

Jeszcze w tym samym roku rozpoczął pracę w bawarskim Ministerstwie Rozwoju Krajowego i Środowiska. Od 1972 do 1974 był w nim osobistym referentem ministra, a w końcu również kierownikiem Biura Ministra. Od 1978 został dopuszczony do wykonywania zawodu adwokata. Od 1978 do 1982 był oprócz tego syndykiem Lotto-Toto-Vertriebsgemeinschaft Bayern. W 1979 otrzymał propozycję powołania na katedrę nauk o zarządzaniu w Wyższej Szkole Waldkirch, z którego zrezygnował po dwuletnich negocjacjach.

Od 1978 do 1983 pod przewodnictwem Franza Josefa Straußa był sekretarzem generalnym CSU. Jako sekretarz generalny był oprócz tego odpowiedzialny za kampanię wyborczą do Bundestagu w 1980. W wyborach kandydat CDU i CSU, Franz Josef Strauß, został jednak pokonany przez urzędującego kanclerza Helmuta Schmidta (SPD).

Od 1989 był zastępcą przewodniczącego CSU. Po przegranych przez Unię (CDU/CSU) wyborach w 1998 został wybrany na następcę byłego federalnego ministra finansów Theodora Waigla na stanowisku krajowego przewodniczącego CSU. Wcześniej, od czasu wybrania Stoibera w 1993 na premiera Bawarii, dochodziło często do konfliktów między nim a Waiglem.

Wybory do Bundestagu 2002

W styczniu 2002 udało mu się przeforsować swoją osobę jako wspólnego kandydata CDU i CSU na urząd kanclerza („Śniadanie w Wolfratshausen”) wobec Angeli Merkel. Głównymi punktami jego kampanii była polityka gospodarcza i społeczna, zwłaszcza zwalczanie bezrobocia, bezpieczeństwo wewnętrzne i rozwój gospodarczy słabo rozwiniętych północno-wschodnich Niemiec. Pełnomocnikiem kampanii w równolegle do zespołu CDU/CSU działającego zespołu Stoibera był Michael Spreng, były redaktor naczelny „Bild am Sonntag”. Mimo procentowych wzrostów nie udało się Stoiberowi, koalicji CDU/CSU i FDP, zdobyć bezwzględnej większości. CDU i CSU zdobyły 3,4% więcej i pierwszy raz odwróciły stałą, trwającą 22 lata tendencję spadkową partii związkowych (CDU/CSU) w wyborach do Bundestagu. Uzyskane 38,5 procent było jednak nadal czwartym pod względem wielkości wynikiem partii związkowych od 1949. Wprawdzie SPD po dużych stratach uzyskało również dokładnie 38,5 procent, jednak dzięki łącznie 6027 głosom (= 0,01%) znalazło się przed CDU/CSU. Poprzez mandaty nadwyżkowe SPD mogło stworzyć najsilniejszą frakcję w Bundestagu.

Działalność po 2002

W lutym 2004 Jacques Chirac za przyzwoleniem kanclerza Gerharda Schrödera zaproponował Stoiberowi stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej, które ten jednak odrzucił. Na początku 2004 był on również uznawany za pretendenta do urzędu prezydenta RFN, zrezygnował jednak z kandydowania.

Był desygnowanym ministrem gospodarki w gabinecie Angeli Merkel. 1 listopada 2005 zdecydował się jednak zrezygnować z tego stanowiska. Jako uzasadnienie podał zapowiedzianą rezygnację Franza Münteferinga z przewodniczenia SPD. Z powodu swego zwlekania i niezdecydowanej postawy względem przystąpienia do rządu został skrytykowany również w CSU. Żądano tam zmiany polityki, gdyby Stoiber w Monachium odważył się na nowy początek; premier znów miał zapewnić sobie zaufanie wyborców.

Sprawowane urzędy

Edmund Stoiber jest od 1974 członkiem bawarskiego Landtagu.

Od początku lat 90. XX w. jednym z jego długofalowych celów jest wspieranie politycznego narybku. Bardziej znani ze specjalistów wprowadzonych przez niego do polityki – przede wszystkim posłowie i przedstawiciele polityki gospodarczej oraz społecznej – są określani mianem „Grupy 94”.

W 1982 został, jako sekretarz stanu i kierownik bawarskiej Kancelarii Państwowej, powołany do kierowanego przez Franza Josefa Straußa rządu. W 1986 został w tej samej funkcji ministrem stanu. Po śmierci Straußa w 1988 został mianowany bawarskim ministrem spraw wewnętrznych w gabinecie Maxa Streibla.

Po tym jak w maju 1993 premier Max Streibl musiał ustąpić z powodu tzw. afery Amigo, Stoiber został 17 czerwca 1993 wybrany jego następcą. Od 1 listopada 1995 do 31 października 1996 był również przewodniczącym Bundesratu. Jako czołowy kandydat CSU udało mu się podczas wyborów krajowych w 1994 i 1998 obronić bezwzględną większość z 52,8 i 52,9 procentami oddanych głosów, a przy okazji ostatnich wyborach krajowych w 2003, jednak przy niewielkiej frekwencji (57,3 proc.), zwiększyć ją do 60,7%. Tym, drugim z najlepszych wyników w historii uzyskał dla CSU 2/3 miejsc w bawarskim Landtagu.

Oprócz tego był, razem z Franzem Münteferingiem, przewodniczącym Komisji Federalistycznej, wspólnej komisji Bundesratu i Budestagu ds. modernizacji i porządku federalnego.

Inne stanowiska oraz członkostwa w organizacjach

  • Członek rady nadzorczej ZDF
  • Przewodniczący rady Bawarskiej Fundacji Krajowej
  • Przewodniczący rady Bawarskiej Fundacji Nauki
  • Przewodniczący zgromadzenia doradczego FC Bayern München e.V.
  • Przewodniczący rady Fundacji Sudeckoniemieckiej
  • Przewodniczący rady Fundacji Buchheima
  • Członek: SpVgg Unterhaching, TSV 1860 Monachium e. V., Eis Club „Die Löwen” Bad Tölz e. V., Kompanii strzelców górskich Wolfratshausen, Parsberger Schützen Alling, Trachtenverein „D’Loisachtaler”, Okręgowego Związku Wędkarskiego Wolfratshausen
  • Honorowy członek katolickiego Związku Studentów D.D.St.V. Trifels München
  • Wydawca „Kuriera Bawarii”, tygodnika CSU
  • Członek Stowarzyszenia przeciwko oszukańczemu wyszynkowi (dosł. nalewaniu)
  • Ambasador Mistrzostw Świata w piłce nożnej osób niepełnosprawnych

Kontrowersje

Edmund Stoiber jest znany z poparcia dla środowisk związanych z ruchem wypędzonych, czyli Niemców wysiedlonych po II wojnie światowej. Wielokrotnie przemawiał na ich zgromadzeniach. W jednym z nich, dokonanym 23 czerwca 2002 roku wyraził opinię iż „Niemcy posiadają bogatą kulturę i historię a Wschodnie Prusy nieodłącznie należą do nich”. Jednocześnie zażądał aby Czechy i Polska anulowały ustawy, które stanowiły podstawę prawną do deportacji Niemców z tych krajów, mówiąc zarazem że „Niemcy mają prawo do swych ojczystych ziem”. Podkreślił, iż jeśli zostanie kanclerzem sprawi iż wszelkie tego typu ustawy i prawa zostaną zniesione. Wyraził też opinię, że „Wschodnie Prusy, Śląsk, Pomorze staną się regionami Europejskimi” i zażądał aby były zarządzane także przez Niemców. Rząd Polski odrzucił te żądania[1].

Odznaczenia

Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii

Przypisy

  1. European Foundation Intelligence Digest - Issue No. 145 / 27th June 2002, europeanfoundation.org [dostęp 2021-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2007-08-24].
  2. Odluka o odlikovanju dr. Edmunda Stoibera Veleredom Dmitra Zvonimira s lentom i Danicom, narodne-novine.nn.hr [dostęp 2019-08-07].
  3. Le onorificenze della Repubblica Italiana, www.quirinale.it [dostęp 2019-08-07].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

GER Bundesverdienstkreuz 7 Grosskreuz.svg
Baretka: Order Zasługi RFN – Krzyż Wielki.
GER Bundesverdienstkreuz 6 GrVK Stern Band.svg
Baretka: Order Zasługi RFN – Wielki Krzyż Zasługi z Gwiazdą i Wstęgą.
DE-BY Der Bayerische Verdienstorden BAR.png
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Bawarski Order Zasługi
ITA OMRI 2001 GC BAR.svg
Baretka: Order Zasługi Republiki Włoskiej – Kawaler Krzyża Wielkiego (od 2001).
Bundesrat Logo.svg
Logo of the Bundesrat of the Federal Republic of Germany.
DE-BW Verdienstmedaille des Landes Baden-Württemberg BAR.png
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Medal Za Zasługi dla Badenii-Wirtembergii
DrEdmundStoiber.jpg
Autor: Bayerische Staatskanzlei, Licencja: Attribution
Offizielles Portät von Alt-Ministerpräsident Stoiber
ROU Order of the Star of Romania 1999 GCross BAR.svg
Baretka: Order Gwiazdy Rumunii (model 1999) – Krzyż Wielki – Rumunia.
Barrette Ordre national du Québec - Officier.svg
Autor: Judicieux, Licencja: CC BY-SA 4.0
Barrette d'officier de l'Ordre national du Québec
Ribbon of a Grand Order of King Dmitar Zvonimir.png
Autor: Kobac, Licencja: CC0
Ribbon of a Grand Order of King Dmitar Zvonimir
AUT Honour for Services to the Republic of Austria - 2nd Class BAR.png
Baretka Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki Austrii 2. Klasy
PRT Order of Prince Henry - Grand Cross BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Infanta Henryka (Portugalia)