Edward Bonifacy Pawłowicz

Edward Bonifacy Pawłowicz

Data i miejsce urodzenia	7 czerwca 1825 Turgiele
Data i miejsce śmierci	10 lutego 1909 Lwów
Narodowość	polska
Alma Mater	Akademia Sztuk Pięknych w Petersburgu
Dziedzina sztuki	malarstwo

Edward Bonifacy Pawłowicz herbu Jasieńczyk (ur. 7 czerwca 1825 w Turgielach lub w Wilkiszkach^[1], zm. 10 lutego 1909 we Lwowie) – polski malarz, powstaniec styczniowy, konserwator, działacz społeczny.

Życiorys

Na Litwie ukończył szkołę średnią, po czym kształcił się w Akademii duchownej i medycznej w Wilnie^[2]. Od 1849 do 1853 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, gdzie otrzymał tytuł artysty^[2]. Następnie kontynuował studia we Floriencji, Rzymie, Paryżu^[2] . Od 1859 wykładał w nowogródzkim gimnazjum^[2]. Założył tam także szkółkę niedzielną dla biedoty oraz teatr amatorski. Brał udział w powstaniu styczniowym, za co został zesłany w głąb Rosji. Przeżył cztery lata na zesłaniu w guberni ołonieckiej^[2]. Z uwagi na trudne warunki dla zdrowia otrzymał zezwolenie na przeniesienie do Jekaterynosławia, gdzie został objęty „amnestią wierzbołowską”^[2]. Powrócił z zesłania w 1867, krótko osiedlił się w Nowogródku. W Warszawie przez dwa lata wraz z Juliuszem Kossakiem kierował szkołą malarską dla kobiet, założoną przez M. Łubieńską^[2]. Malował głównie portrety, pejzaże. Z uwagi na osłabienie wzroku zrezygnował z malarstwa i objął posadę konserwatora Muzeum im. Lubomirskich w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich^[2][3]. Przepracował tam 34 lata do 1904^[2]. Pisał do wielu gazet, w tym do Gazety Lwowskiej (około 1900) i wileńskiego Kuriera Litewskiego (około 1906). Jest autorem pamiętników i pracy teoretycznej z zakresu malarstwa. Napisał też ok. 30 rozpraw^[2]. Korespondował m.in. z Elizą Orzeszkową. Na emeryturze mieszkał w Ossolineum^[2].

Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie^[4].

Publikacje

• Wspomnienia : Nowogródek, więzienie, wygnanie, Lwów 1887, wersja zdigitalizowana w Internecie,
• Wspomnienia z nad Wilji i Niemna. Studya, podróże, Lwów 1883.

Przypisy

Bibliografia

• Ł. U. Marakou, Represawanyja literatary, nawukowcy, rabotniki aswiety, gramadskija i kulturnyja dziejaczy Białarusi, 1794-1991. Enc. dawiednik. U 10 t. T.2. - Mn:, 2003. ISBN 985-6374-04-9.
• T. Krzywicki, Litwa: Przewodnik, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2005, ISBN 83-89188-40-6.

Linki zewnętrzne

• Publikacje Edwarda Pawłowicza w bibliotece Polona