Edward Fenech Adami
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 7 lutego 1934 |
---|---|
Prezydent Republiki Malty | |
Okres | od 4 kwietnia 2004 |
Przynależność polityczna | |
Pierwsza dama | Mary Fenech Adami |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Malty | |
Okres | od 12 maja 1987 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Malty | |
Okres | od 6 września 1998 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
![]() | |
Odznaczenia | |
![]() |
Edward „Eddie” Fenech Adami (ur. 7 lutego 1934 w Birkirkarze) – maltański polityk i prawnik, w latach 1977–2004 lider Partii Narodowej, Premier Malty w latach 1987–1996 i 1998–2004, wieloletni parlamentarzysta, od 1989 do 1990 minister spraw zagranicznych, prezydent Malty od 4 kwietnia 2004 do 4 kwietnia 2009.
Życiorys
Studiował ekonomię, a następnie prawo na Uniwersytecie Maltańskim. Od 1959 praktykował jako adwokat. Na początku lat 60. dołączył do centroprawicowej Partii Narodowej. Został bliskim współpracownikiem lidera tej partii i premiera George'a Borga Oliviera. Był redaktorem partyjnego gazety „Il-Poplu” i przewodniczącym rady administracyjnej partii. W 1962 i 1966 bez powodzenia kandydował do Izby Reprezentantów[1].
Mandat poselski uzyskał po raz pierwszy w 1969[1] w wyniku wyborów uzupełniających przeprowadzanych po śmierci jednego z deputowanych[2]. Od tego czasu z powodzeniem ubiegał się o reelekcję w kolejnych wyborach w 1971, 1976, 1981, 1987, 1992, 1996, 1998 i 2003, zasiadając w maltańskim parlamencie nieprzerwanie do 2004.
W 1977 wystartował w wyborach na przewodniczącego Partii Narodowej. W głosowaniu uzyskał dwie trzecie głosów, pokonując Ċensu Tabone i Guida de Marco[2]. W wyborach w 1981 kierowane przez niego ugrupowanie uzyskało najwięcej głosów, jednak więcej mandatów uzyskała rządząca Partii Pracy, której zarzucano gerrymandering przy kształtowaniu okręgów wyborczych. Doprowadziło to do kryzysu konstytucyjnego i czasowego bojkotu prac parlamentu przez Partię Narodową[1][2], co skutkowało zmianami w ordynacji wyborczej zapewniającymi większość mandatów zwycięskiej partii[1].
W 1987 Partia Narodowa uzyskała większość parlamentarną, w maju tegoż roku Edward Fenech Adami objął urząd premiera. Sprawował go przez dwie kadencje do października 1998, gdy jego ugrupowanie przegrało wybory z laburzystami. Przyczyn porażki upatrywano w niepopularnej reformie wprowadzającej na Malcie podatek VAT[2]. Od marca 1989 do maja 1990 jednocześnie pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych[3].
We wrześniu 1998 ponownie został premierem, gdy Partia Narodowa zwyciężyła w przedterminowych wyborach parlamentarnych. Zapewnił sobie reelekcję również w wyniku wyborów w 2003. W okresie urzędowania zakończył negocjacje akcesyjne Malty z Unią Europejską. W lutym 2004 ustąpił z funkcji lidera partii, a w marcu 2004 zakończył urzędowanie na stanowisku premiera oraz wykonywanie mandatu poselskiego.
4 kwietnia 2004 został nowym prezydentem Malty, jego pięcioletnia kadencja zakończyła się 4 kwietnia 2009.
Odznaczony m.in. Orderem Orła Białego[4]. Żonaty z Mary, ma pięcioro dzieci[5]; jego syn Beppe Fenech Adami zasiadł w maltańskim parlamencie.
Przypisy
- ↑ a b c d Fenech Adami bows out (ang.). timesofmalta.com, 4 kwietnia 2009. [dostęp 2017-01-05].
- ↑ a b c d Three decades of Eddie (ang.). maltatoday.com.mt, 1 kwietnia 2009. [dostęp 2017-01-05].
- ↑ Rulers: Malta: Ministries, etc. (ang.). rulers.org. [dostęp 2017-01-05].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 stycznia 2009 r. o nadaniu orderów i odznaczenia (M.P. z 2009 r. nr 30, poz. 435).
- ↑ Dr Edward Fenech Adami (ang.). gov.mt. [dostęp 2017-01-05].
Bibliografia
- Dr Edward Fenech Adami (ang.). gov.mt. [dostęp 2017-01-05].
Media użyte na tej stronie
Coat of arms of Malta.
Flag of the President of Malta
Autor: Department of Information (Malta) and Lino Arrigo Azzopardi, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Official portrait of Edward Fenech Adami, the President of Malta.