Edward Hargraves

Edward Hammond Hargraves
Ilustracja
Edward Hargraves. ok. 1850 r.
Data i miejsce urodzenia5 października 1816
Gosport, Hampshire
Data i miejsce śmierci29 października 1891
Sydney
Miejsce spoczynkuCmentarz Waverley
(część anglikańska)
Narodowośćangielsko-australijska
Wyznanieanglikańskie
RodziceJohn Edward Hargraves
Elizabeth (z domu Whitcombe)
MałżeństwoElizabeth Mackay (z domu Mackay)
Dziecidwóch synów i trzy córki

Edward Hammond Hargraves (ur. 5 października 1816 w Gosport, Hampshire, zm. 29 października 1891 w Sydney) – angielsko-australijski podróżnik i odkrywca, jeden z pierwszych odkrywców złóż złota w Australii.

Życiorys

Był trzecim synem Johna Edwarda Hargravesa i Elizabeth, z domu Whitcombe. Uczęszczał do gimnazjum w Brighton i Lewes. Mając 14 lat pływał jako chłopiec okrętowy na barku Wave kapitana Johna Listera[1], a w wieku 16 lat wypłynął na Clementine do Nowej Południowej Walii (1832 r.)[1][2]; z 27-osobową grupą wybrał się w podróż w okolice Cieśniny Torresa i na wyspy archipelagu wschodnio-indyjskiego; tam uczestnicy wyprawy nabawili się „gorączki” – dwudziestu spośród nich zmarło. Pozostali zostali przewiezieni do Europy – wśród nich Hargraves, który jednak wkrótce (1834 r.) wrócił do Australii[2].

Kliper wiezie poszukiwaczy do Kalifornii
Wypłukiwanie złota z użyciem „miski”[3]
E. Hargraves pozdrawia pracowników australijskiej kopalni złota

Tam pracował m.in. w Bathurst i zbierając bêche-de-mer (strzykwy) w Cieśninie Torresa; nabył ziemię w okolicy Wollongong[4]. W 1839 r. przeniósł się do East Gosford, gdzie był agentem General Steam Navigation Co.; z posagu żony kupił ziemię i wybudował hotel, jednak w 1843 r. zbankrutował. Przeniósł się nad Manning River, a po kilku latach (1849 r.) podjął niezbyt udaną wyprawę do Kalifornii w poszukiwaniu złota; korzyścią z tej wyprawy było zaobserwowanie podobieństwa kalifornijskich terenów złotonośnych do okolic Brighton i poznanie technik wydobycia[1][4].

Po powrocie do Sydney w styczniu 1851 r. przystąpił – wraz z J.H.A. Listerem, Jamesem Tomem i jego synami – do poszukiwań w okolicy Bathurst. Nauczył partnerów kalifornijskich technik wypłukiwania złota; poszukiwania doprowadziły do znalezienia pierwszych uncji. Miejsce odkrycia Hargraves nazwał Ophir[5]. Między poszukiwaczami doszło do nieporozumień, związanych z prawami do miana pierwszego odkrywcy i rządowej nagrody[1][2][4][a].

Hargraves otrzymał od rządu Nowej Południowej Walii kwotę 10 tys. funtów i stanowisko komisarza ziem koronnych. Po otrzymaniu nagrody zrezygnował z tego stanowiska; w czasie pobytu w Anglii został przedstawiony królowej Wiktorii jako odkrywca złota w Australii; otrzymał od wiktoriańskiego rządu nagrodę w wysokości 5 tys. funtów[2].

W roku 1853 komisja wyłoniona przez Legislative Council przeanalizowała wydarzenia z 1851 r. – potwierdzono kluczową rolę Hargravesa, zalecając jednak, by przekazał 2 tys. funtów innym odkrywcom (po 1 tys. funtów – Lister i bracia Tom oraz ks. William Branwhite Clarke). Hargraves polemizował z tą decyzją w swojej książce, a Lister i Tom przez wiele lat (od 1870 r.) kierowali petycje do parlamentu, wydawali broszury i drukowali pamflety w prasie. Spowodowali, że w roku 1890 sprawę ponownie rozpatrzyła komisja Zgromadzenia Ustawodawczego. Stwierdzono, że chociaż E. Hargraves nauczył współodkrywców korzystania z narzędzi do płukania złota, to niewątpliwie pierwszymi odkrywcami zasobów australijskich byli panowie Tom i Lister[4]:

Messrs Tom and Lister were undoubtedly the first discoverers of gold obtained in Australia in payable quantity.

W 1877 r. E. Hargraves otrzymał od rządu Nowej Południowej Walii rentę w wysokości 250 funtów rocznie. Zmarł 29 października 1891 r. w Sydney[2].

Uwagi

  1. Uznanie Hargravesa, J.H.A. Listera i Jamesa Toma za pierwszych odkrywców australijskiego złota budzi kontrowersje. Zwraca się uwagę, że niewielkie ilości znalazł w 1839 r. P.E. Strzelecki, a większe ilości w 1844 r. W.B. Clarke, który nie ujawnił odkrycia na prośbę gubernatora George Gippsa, [Dictionary of Australian Biography].

Przypisy

  1. a b c d John Crawshaw: Hargraves (ang.). W: The Discovery of Payable Gold in New South Wales [on-line]. www.zentus.com/tomlister. [dostęp 2016-03-12].
  2. a b c d e Hargraves, Edward Hammond (1816–1891), one of the discoverers of gold in Australia (ang.). W: Dictionary of Australian Biography; Project Gutenberg Australia [on-line]. gutenberg.net.au. [dostęp 2012-07-15].
  3. Niezbędnik poszukiwacza złota. W: e-nimizmatyka.pl [on-line]. [dostęp 2012-07-17].
  4. a b c d Bruce Mitchell: Hargraves, Edward Hammond (1816–1891) (ang.). W: Australian Dictionary of Biography [on-line]. National Centre of Biography, Australian National University. [dostęp 2012-07-15].
  5. Edward Hargraves (ang.). W: Australian History [on-line]. australianhistory.org. [dostęp 2016-03-12].

Media użyte na tej stronie

Edward Hammond Hargraves.jpg
Der erste Entdecker australischer Goldfelder de:Edward Hammond Hargraves (1815-1891), Bild aus der Sammlung der australischen Nationalbibliothek
Mr E.H. Hargraves, The Gold Discoverer of Australia, Feb 12th 1951 returning the salute of the gold miners - Thomas Tyrwhitt Balcombe.jpg
Mr E.H. Hargraves, the gold discoverer of Australia, Feb 12th 1851, returning the salute of the gold miners, 1851, by T.T. Balcombe, oil on canvas, State Library of New South Wales ML 532
California Clipper 500.jpg
Sailing card for the clipper ship California, depicting scenes from the California gold rush.
"A NEW AND MAGNIFICENT CLIPPER FOR SAN FRANCISCO. MERCHANT'S EXPRESS LINE OF CLIPPER SHIPS! Loading none but First-Class Vessels and Regularly Dispatching the great number. THE SPLENDID NEW OUT-AND-OUT CLIPPER SHIP CALIFORNIA, HENRY BARBER, Commander, AT PIER 13 EAST RIVER This elegant Clipper Ship was built expressly for this trade by Samuel Hall, Esq., of East Boston, the builder of the celebrated Clippers “SURPRISE,” “GAMECOCK,” “JOHN GILPIS,” and others, She will fully equal them in speed! Unusually prompt dispatch and very quick trip may be relied upon. Engagements should be completed at once. Agents in San Francisco. Msmmrs, DE WITT KITTLE & CO. RANDOLPH M. COOLEY, 88 Wall Street, Tontine Building".
Panning on the Mokelumne.jpg
man panning for gold on the Mokelumne