Edward Poradko

Edward Poradko
Ilustracja
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

21 listopada 1924
Wólka, województwo lubelskie, Polska

Data i miejsce śmierci

28 lutego 1997
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

19441990

Siły zbrojne

Orzeł LWP.jpg ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

Zarząd II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
Wojskowa Służba Wewnętrzna

Stanowiska

szef zarządu
szef służby

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Późniejsza praca

Ambasador PRL i RP
w Kabulu

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Walecznych (1920-1941) Krzyż Partyzancki Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej” Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal za Warszawę 1939–1945 Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal „Za udział w walkach o Berlin” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Złota Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego” Odznaka im. Ludwika Waryńskiego Order Wojny Ojczyźnianej II stopnia (ZSRR) Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR) Medal 40-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945 (ZSRR) Medal „Za wyzwolenie Warszawy” (ZSRR) Medal jubileuszowy 60-lecia Sił Zbrojnych ZSRR (ZSRR) Medal Przyjaźni (do 2006)
Grób gen. Edwarda Poradko na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie;
23 lipca 2008

Edward Poradko (ur. 21 listopada 1924 w Wólce, zm. 28 lutego 1997 w Warszawie) – generał dywizji Wojska Polskiego, szef Zarządu II Sztabu Generalnego WP (1979–1981), szef Wojskowej Służby Wewnętrznej (1981–1986), ambasador PRL w Afganistanie (1986-1990)

Życiorys

Urodził się we wsi Wólka w powiecie Biłgoraj w województwie lubelskim. W latach 1931-1938 ukończył 7 klas szkoły powszechnej w miejscowości Hucisko. Podczas okupacji był robotnikiem na robotach przymusowych przy budowie dróg, a w lutym 1941 został wywieziony na roboty przymusowe do III Rzeszy. W maju 1942 uciekł i powrócił w rodzinne strony, gdzie wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej i walczył w szeregach Gwardii Ludowej jako łącznik. Od stycznia 1944 był członkiem oddziału partyzanckiego "Lipy" Brygady Ziemi Lubelskiej Armii Ludowej. Nosił pseudonim "Lis". W stopniu kaprala brał udział w akcjach bojowych m.in. w lasach Janowskich, lasach lipskich i lasach parczewskich.

Od 1 sierpnia 1944 służył w Milicji Obywatelskiej na posterunku w Stalowej Woli, a od listopada 1944 był funkcjonariuszem Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Przemyślu. W grudniu 1944 został na własną prośbę powołany do służby w ludowym Wojsku Polskim w stopniu kaprala. Został skierowany do 9 zapasowego pułku piechoty w Lublinie, a od 1 stycznia 1945 był kursantem Centralnej Szkoły Oficerów Polityczno-Wychowawczych w Łodzi. Już 19 stycznia 1944 został przeniesiony do Oficerskiej Szkoły Informacji WP. Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP z 1 stycznia 1945 został mianowany na pierwszy stopień oficerski chorążego. W lutym 1945 ukończył przeszkolenie, został awansowany na stopień podporucznika i rozpoczął karierę w stalinowskich organach kontrwywiadu informacji wojskowej. Został zastępcą oficera informacji w 3 Szkolnym pułku czołgów. Brał udział w walkach z podziemiem niepodległościowym[1].

W lutym 1946 został oficerem informacji I sekcji Okręgowego Zarządu Informacji nr I w Warszawie, a w lipcu 1946 starszym oficerem informacji 2 pułku saperów w Wydziale Informacji garnizonu Modlin. W lipcu 1947 został wyznaczony na starszego oficera informacji II sekcji Okręgowego Zarządu Informacji nr 9, a w marcu 1948 powrócił do garnizonu Modlin na stanowisko kierownika sekcji informacji. W grudniu 1948 został starszym oficerem informacji 54 pułku artylerii w Giżycku, w strukturze 18 Dywizji Piechoty w Ełku. W lipcu 1949 powrócił do Warszawy, gdzie został zastępcą kierownika 2 sekcji Okręgowego Zarządu Informacji nr I. Równolegle w latach 1947-1950 ukończył wieczorowo 3 klasy gimnazjum ogólnokształcącego w Warszawie.

W październiku 1951 został przeniesiony na kierownika 4 sekcji w Okręgowym Zarządzie Informacji nr 8, gdzie w maju 1952 awansował na szefa wydziału. W czerwcu 1954 został przeniesiony do Marynarki Wojennej, gdzie objął funkcję zastępcy szefa Zarządu Informacji Marynarki Wojennej w Gdyni. Od lipca 1955 do sierpnia 1956 przebywał na Kursie Specjalistycznym Służby Kontrwywiadu i Wywiadu w Wyższej Szkole Komitetu Bezpieczeństwa ZSRR w Moskwie. Po powrocie do kraju został zastępcą szefa Zarządu Informacji Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu w stopniu podpułkownika.

Po reorganizacji wojskowych organów bezpieczeństwa i przekształceniu w styczniu 1957 Informacji Wojskowej w Wojskową Służbę Wewnętrzną był zastępcą szefa Zarządu Wojskowej Służby Wewnętrznej Śląskiego Okręgu Wojskowego. W latach 1957-1958 ukończył szkołę średnią we Wrocławiu. W grudniu 1958 został zastępcą szefa Zarządu WSW Wojsk Lotniczych i Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju w Warszawie. Po reorganizacji lotnictwa w sierpniu 1962 został zastępcą szefa Zarządu - szefem Oddziału I Zarządu WSW Wojsk Obrony Powietrznej Kraju i Instytucji Lotniczych. Od lipca 1967 do maja 1969 szef Zarządu WSW Wojsk Obrony Powietrznej Kraju. Następnie od maja 1969 do lutego 1974 był szefem Zarządu II Szefostwa Wojskowej Służby Wewnętrznej. W tym okresie (w latach 1968-1972) odbył studia w systemie zaocznym w Wojskowej Akademii Politycznej im. Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie, gdzie w listopadzie 1972 uzyskał dyplom magistra pedagogiki.

Od lutego 1974 był zastępcą szefa w Zarządzie II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (wywiadu wojskowego, gen. Czesława Kiszczaka). W 1974 ukończył Wyższy Kurs Akademicki przy Akademii Dyplomatycznej ZSRR w Moskwie. W latach 1975-1977 przebywał w składzie delegacji PRL w Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli w Wietnamie. W październiku 1976 został zaliczony do korpusu oficerów bezpieczeństwa i prewencji wojskowej w grupie kontrwywiadu. W kwietniu 1979 zastąpił na stanowisku Szefa Zarządu II SG WP generała Czesława Kiszczaka, który został mianowany szefem WSW. W 1979 ukończył również Kurs Operacyjno-Strategiczny w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. Klimenta J. Woroszyłowa w Moskwie

W październiku 1980 na mocy uchwały Rady Państwa PRL został awansowany do stopnia generała brygady; nominację wręczył mu 11 października 1980 w Belwederze przewodniczący Rady Państwa prof. Henryk Jabłoński. W lipcu 1981 ponownie zastąpił gen. Czesława Kiszczaka, tym razem na stanowisku szefa Wojskowej Służby Wewnętrznej. Na czele WSW stał przez 5 lat (do października 1986). 24 września 1983 na mocy uchwały Rady Państwa PRL został awansowany do stopnia generała dywizji; nominację wręczył mu 10 października 1983 w Belwederze przewodniczący Rady Państwa prof. Henryk Jabłoński.

W październiku 1986 został mianowany przez Radę Państwa PRL na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego PRL (od grudnia 1989 RP) w Afgańskiej Republice Demokratycznej, do Polski powrócił w lipcu 1990. Od 15 listopada 1990 w stanie spoczynku w związku z osiągnięciem ustawowej granicy wieku w posiadanym stopniu. Wcześniej, 19 października 1990 został pożegnany przez ówczesnego ministra obrony narodowej wiceadmirała Piotra Kołodziejczyka.

Członek PPR, a następnie PZPR. Wielokrotnie był członkiem instancji partyjnych na różnych szczeblach w wojsku. Delegat na X Zjazd PZPR (lipiec 1986). Na VIII Kongresie ZBoWiD (1985) został powołany w skład Rady Naczelnej tej organizacji.

Pochowany na wojskowych Powązkach (kwatera FII-dod.-14)[2].

Awanse

Ordery i odznaczenia

W 1982 znalazł się w grupie wojskowych działaczy partyjnych wyróżnionych przez Sekretariat KC PZPR medalem 100-lecia Polskiego Ruchu Robotniczego.

Życie prywatne

Był synem Ludwika, robotnika i Marii z domu Serafin. Mieszkał w Warszawie. Był dwukrotnie żonaty; od 1946 z Henryką z domu Woźniak (1927-1962), a po raz drugi od 1966 z Honoratą Maciejewską, księgową. Miał dwie córki i syna[3].

Przypisy

  1. Kosk 2001 ↓, s. 98.
  2. Wyszukiwarka cmentarna - warszawskie cmentarze
  3. J. Królikowski, Generałowie i Admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010, s. 221

Bibliografia

  • Cz. Ciesielski, Polska Marynarka Wojenna, 1918–1980: zarys dziejów, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1992
  • M. Jędrzejko, M. Paszkowski, M. Krogulski, Generałowie i admirałowie III Rzeczypospolitej (1989–2002) , Wyd. von Borowiecky, Warszawa 2002, ISBN 83-87689-46-7
  • Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2 M-Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
  • J. Królikowski, Generałowie i Admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010, tom III, s. 218–221.
  • E. J. Nalepa, Po obu stronach barykady: Wojsko Polskie w Poznaniu 1956 w dokumentach, Agencja Wydawnicza „Egros”. 1998
  • Kmdr por. mgr Walter Pater – Admirałowie 1918–2005. Słownik biograficzny, Wyd. Muzeum Marynarki Wojennej, Gdynia 2006, ISBN 83-88698-60-5
  • P. Raina, B. Dąbrowski, Stan wojenny w zapiskach arcybiskupa Dąbrowskiego, Wydawn. „von borowiecky”. 2006.
  • Piotr Semków: Informacja Marynarki Wojennej w latach 1945-1957. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2006. ISBN 83-89078-99-6.
  • J. Stroynowski – Who's who in the socialist countries of Europe: a biographical encyclopedia of more than 12,600 leading personalities in Albania, Bulgaria, Czechoslovakia, German Democratic Republic, Hungary, Poland, Romania, Yugoslavia, tom 3, K.G. Saur Pub., 1989
  • VII Kongres ZBoWiD, Wydawnictwo ZG ZBoWiD, Warszawa 1985
  • Przegląd Historyczno-Wojskowy, kwartalnik, kronika, 1980-1990.

Media użyte na tej stronie

POL Order Sztandaru Pracy 1 klasy BAR.svg
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
POL Krzyż Partyzancki BAR.svg
Baretka: Krzyż Partyzancki
Edward Poradko.jpg
Polish general Edward Poradko (1924-1997)
Nagrobek edward poradko.JPG
Grób gen. dyw. Edwarda Poradko
40 years of victory rib.png

Ribbon bar for the Soviet medal "40 Years of Victory"

Source: Drawn by User:Zscout370
POL Za udział w walkach o Berlin BAR.svg
Baretka: Medal za udział w walkach o Berlin
POL Medal 30-lecia Polski Ludowej BAR.svg
Baretka: Medal 30-lecia Polski Ludowej
POL Odznaka im. Ludwika Waryńskiego BAR.png
Baretka Odznaki im. Ludwika Waryńskiego
POL Medal Za udział w walkach w obronie władzy ludowej BAR.png
Baretka Medalu "Za udział w walkach w obronie władzy ludowej"
POL Brązowy Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Brązowy Medal "za Zasługi dla Obronności Kraju".
POL Brązowy Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny BAR.svg
Baretka: Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny".
POL Medal Za Wyzwolenie Warszawy BAR.svg
Baretka: Medal za Wyzwolenie Warszawy
POL Złoty Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny BAR.svg
Baretka: Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny".
POL Srebrny Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny BAR.svg
Baretka: Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny".
POL Złota Odznaka Za Zasługi w Ochronie Porządku Publicznego.png
Baretka Złotej Odznaki "Za Zasługi w Ochronie Porządku Publicznego"
POL Medal Zwycięstwa i Wolności BAR.svg
Baretka: Złoty Medal Zwycięstwa i Wolności
Vietnam Glorious Fighter Medal ribbon.png
Autor: dokientrung, Licencja: CC BY-SA 3.0
Vietnam Hero of Labor ribbon
POL Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju.
Order gpw2 rib.png
Soviet Ribbon bar Order Of The Patriotic War (2st Class)
POL Za Warszawę 1939-1945 BAR.svg
Baretka: Medal za Warszawę 1939-1945
POL Srebrny Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Srebrny Medal "za Zasługi dla Obronności Kraju".
POL Medal 40-lecia Polski Ludowej BAR.svg
Baretka: Medal 40-lecia Polski Ludowej