Edward Szturm de Sztrem

Edward Szturm de Sztrem
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1885
Petersburg

Data i miejsce śmierci

9 września 1962
Warszawa

Zawód, zajęcie

ekonomista, statystyk

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Grób Edwarda Szturm de Szterm na Cmentarzu Powązki Wojskowe)

Edward Szturm de Sztrem (ur. 18 lipca 1885 w Petersburgu, zm. 9 września 1962 w Warszawie) – polski statystyk i demograf.

Życiorys

Syn Jana i Marii z Rusieckich. Tradycja rodzinna utrzymywała, że nazwisko de Sztrem pochodzi z Alzacji. Przodek walczył w oddziałach Jana III Sobieskiego i za waleczność w odsieczy wiedeńskiej został nobilitowany. Do nazwiska de Sztrem dodano pierwszy człon Szturm. Ojciec Jan pełnił różne kierownicze stanowiska w miastach nad Wołgą.

Miał siostrę Zofię (18911965), później żonę majora Tadeusza Herfurta oraz trzech braci: Tadeusza (18921968) – działacza PPS i PPS-WRN, Witolda (18881933) – prawnika, działacza PPS i KPP. Najmłodszy Zbigniew (18981921) był działaczem Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) i podchorążym Wojska Polskiego.

W 1912 ukończył studia prawnicze i ekonomiczne na Uniwersytecie w Petersburgu, a następnie wyjechał do Nancy, gdzie na tamtejszym uniwersytecie studiował nauki matematyczne. Do 1918 pracował jako statystyk w Samorządzie Ziemskim Guberni Połtawskiej, a następnie przeniósł się do Warszawy. Początkowo był statystykiem w Biurze Pracy Społecznej, aby później objąć stanowisko kierownika organizacyjnego w Wydziale Statystycznym Ministerstwa Aprowizacji. W 1920 Ministerstwa Aprowizacji zostało wchłonięte przez Główny Urząd Statystyczny, gdzie powierzono mu etat naczelnika Wydziału Statystyki Rolniczej i Aprowizacji. W dniu 24 października 1929 dotychczasowy prezes GUS Józef Buzek złożył rezygnację z zajmowanego stanowiska, tego samego dnia Edward Szturm de Sztrem został prezesem GUS i pełnił tę funkcję do wybuchu II wojny światowej. Po utworzeniu w 1937 Polskiego Towarzystwa Statystycznego został jego prezesem.

Edward Szturm de Sztrem prowadził szeroką działalność naukową, w okresie dwudziestolecia był wykładowcą Wolnej Wszechnicy Polskiej, gdzie wykładał przedmiot: metody badań statystycznych w samorządzie[1].

Po wybuchu wojny, w latach 1939–1941, przebywał we Francji, gdzie pracował dla Polskiego Czerwonego Krzyża. Od maja 1941 w Wielkiej Brytanii prowadził prace nad „Atlasem Statystycznym Polski”, w latach 1943–1946 był wykładowcą na uniwersytecie w Oksfordzie. Od 1945 został delegatem Rządu do Komitetu Europejskiego UNRRA, uczestniczył w delegacji polskiej na pierwsze Walne Zgromadzenie Narodów Zjednoczonych.

Do kraju powrócił w listopadzie 1946 i objął funkcję rektora Akademii Nauk Politycznych, rok później powołano go na Wiceprezydenta Międzynarodowego Instytutu Statystycznego. W 1951 uzyskał stopień profesora nadzwyczajnego na SGPiS, gdzie był wykładowcą.

Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera IIB 30-1-21)[2].

Członkostwo

  • Towarzystwo Ekonomistów i Statystyków Polskich
  • Polskie Towarzystwo Statystyczne
  • Królewskie Towarzystwo Ekonomiczne w Londynie
  • Towarzystwo Ekonomiczne USA
  • Międzynarodowy Instytut Statystyczny
  • Komitet Ekspertów Statystycznych przy Międzynarodowym Biurze Pracy
  • Towarzystwo Statystyków i Geografów Meksykańskich

Główne publikacje

  • Kształtowanie się cen na ważniejsze artykuły rolne w Polsce 1927
  • Atlas statystyczny Polski 1941
  • Elementy demografii 1956

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Wolna Wszechnica Polska. W: Szkoły wyższe Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: 1930, s. 312.
  2. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  3. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi, na polu organizacji państwowej statystyki administracyjnej”.
  4. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1164 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie szkolnictwa wyższego”.
  5. Edward Szturm de Sztrem (1885–1962), 100 lat Głównego Urzędu Statystycznego [dostęp 2022-07-01] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Edward Szturm de Szterm grób.JPG
Autor: Lukasz2, Licencja: CC0
Grób Edwarda Szturm de Szterm na Cmentarzu Powązkowskim