Edward Wichura

Edward Wichura

Data i miejsce urodzenia	5 lipca 1927 Przemyśl, Polska
Data i miejsce śmierci	4 czerwca 2006 Wiązowna k. Warszawy, Polska
Zawód	aktor
Współmałżonek	Barbara Wichura z d. Roman
Odznaczenia

Grób Edwarda Wichury na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Edward Wichura (ur. 5 lipca 1927 w Przemyślu, zm. 4 czerwca 2006 w Wiązownie) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny.

Życiorys

Urodził się w rodzinie żydowskiej jako Esriel Leimsieder^[1], był synem Moritza Huta i Mirli Leimsieder. Naukę w Szkole Powszechnej Męskiej im. Konarskiego w Przemyślu ukończył w 1938. Następnie, w czasie okupacji sowieckiej prawobrzeżnej części miasta, uczęszczał do szkoły średniej im. Mickiewicza. Wybuch wojny niemiecko-sowieckiej w 1941 i okupacja niemiecka przerwała dalszą naukę. Edward z rodziną został przesiedlony do getta, gdzie pracował przy rozładunku wagonów kolejowych. W tym czasie został zastrzelony jego ojciec, a matka wraz z siostrą wywieziona do obozu zagłady w Bełżcu. Edward, w lutym 1944 został wywieziony do obozu pracy w Stalowej Woli, skąd zbiegł w sierpniu 1944.

W listopadzie 1944 zapisał się do Studium Dramatycznego przy teatrze Fredreum w Przemyślu, które prowadziła Hanna Małkowska. Rok później, po ukończeniu Studium, wyjechał do Warszawy, gdzie pobierał naukę na Wydziale Dramatycznym Liceum Techniczno-Teatralnego, którego dyrektorem był mąż Hanny – Witold Małkowski. Po ukończeniu szkoły w 1947, wstąpił na Wydział Aktorski PWST w Łodzi, skąd po roku przeniósł się do PWST w Warszawie. Dyplom aktora otrzymał w 1952^[2]. Występował w Teatrze Nowym w Łodzi (1950–1962) oraz w teatrach warszawskich: Polskim (1962–1965), Klasycznym (1965–1969) i Rozmaitości (1972–1988).

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera g-4-1)^[3], obok swojego zmarłego tragicznie rok wcześniej syna – Marka Wichury

Filmografia (wybór)

• Ewa chce spać (1957) – policjant Teofil
• Kapelusz pana Anatola (1957) – dziennikarz
• Baza ludzi umarłych (1958) – inspektor z dyrekcji
• Kalosze szczęścia (1958) – „konsul amerykański” w sztuce „Kościuszko na obczyźnie”
• Pan Anatol szuka miliona (1958) – wręczający trofeum na zawodach pływackich
• Cafe pod Minogą (1959) – Niemiec
• Szczęściarz Antoni (1960) – naczelnik USC
• Czas przeszły (1961) – Maluschka
• Czarne skrzydła (1962) – porucznik Kapuścik, komendant policji
• Podziemny front (serial telewizyjny) (1965) – Rybaczek „Rybak”, donosiciel Gestapo (odc. 2. Poste Restante)
• Wojna domowa (serial telewizyjny) (1965) – pomocnik fryzjera (odc. 2. Bilet za fryzjera)
• Niewiarygodne przygody Marka Piegusa (serial telewizyjny) (1966) – pan Piegus, ojciec Marka
• Sublokator (1966) – kierownik pralni
• Jak rozpętałem drugą wojnę światową (1969) – strażnik dezerterów (cz. 3. Wśród swoich)
• Kolumbowie (serial telewizyjny) (1970) – posterunkowy-szmalcownik (odc. 3. A jeśli będzie wiosna)
• Wiosna panie sierżancie (1974) – członek komisji egzaminacyjnej
• Czterdziestolatek (serial telewizyjny) (1975) – „specjalista” na Trasie Łazienkowskiej (odc. 8. Otwarcie trasy, czyli czas wolny)
• Kazimierz Wielki (1975) – karczmarz
• Dyrektorzy (1975) – mężczyzna rozmawiający z Czernym
• Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy (1978) – Zbirski, autor rewii
• ...Gdziekolwiek jesteś panie prezydencie... (1978)
• Buddenbrookowie (1979) – członek Komitetu Obywatelskiego
• Kariera Nikodema Dyzmy (serial telewizyjny) (1980) – Boczek
• Zamach stanu (1980) – adwokat Berenson, obrońca w procesie brzeskim
• Katastrofa w Gibraltarze (1983) – Stanisław Mikołajczyk, wicepremier w rządzie Władysława Sikorskiego
• C.K. Dezerterzy (1985) – żołnierz Havranek
• Złoty pociąg (1986) – członek kierownictwa Banku Polskiego
• Rzeczpospolitej dni pierwsze (1987)

Odznaczenia i nagrody

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1986)
• Srebrny Krzyż Zasługi (1955)

Przypisy

Bibliografia

• Z. Andrzejewski: Aktor z Przemyśla, Nasz Przemyśl, nr 10 (120), 2014

Linki zewnętrzne

• Edward Wichura w bazie IMDb (ang.)
• Edward Wichura w bazie Filmweb
• Edward Wichura w bazie filmpolski.pl
• Edward Wichura, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09] .