Edward Wolff

Edward Wolff, też Eduard (ur. 15 września 1816 w Warszawie, zm. 16 października 1880 w Paryżu)^[1][2] – polski pianista, kompozytor i pedagog żydowskiego pochodzenia^[3].

Życiorys

Jego rodzicami byli Józef (znany warszawski lekarz i meloman) i Eleonora z domu Oesterreicher (pianistka amatorka), którzy prowadzili salon muzyczny w Warszawie^[4]; brat Maksymilian był lekarzem, a siostra Regina była matką Henryka i Józefa Wieniawskich^[3].

Początkowo uczył się gry fortepianowej pod kierunkiem matki, następnie w latach 1827–1832 kontynuował naukę u Wilhelma Würfla w Wiedniu^[1][3]. W latach 1832–1835 studiował u Zawadzkiego (fortepian) i Józefa Elsnera (kompozycja) w Konserwatorium Warszawskim^[1][2][3].

W 1835 wyjechał do Paryża^[2][3]. Dzięki znajomości z Fryderykiem Chopinem poznał paryskie środowisko muzyczne, m.in. Ferenca Liszta, Sigismunda Thalberga, Charlesa Auguste’a de Bériota i Henriego Vieuxtempsa, a także wydawcę Maurice’a Schlesingera, u którego wydał ogółem 100 opusów^[1]. Jego kompozycje wydawane były również w albumach, obok dzieł Chopina, Liszta i innych znanych kompozytorów^[1][5]; m.in. jego etiudy zamieszczono w podręczniku „Méthode des méthodes de piano” Moschelesa i Fétisa, wraz z trzema etiudami Chopina^[6].

W latach 1837–1839 występował w prywatnych salonach oraz salach wytwórni fortepianów: Érarda i Pleyela. Odbył też kilka tournée we Francji i za granicą. W latach 1845–1850 opiekował się swoimi siostrzeńcami – Henrykiem i Józefem Wieniawskimi, którzy studiowali w konserwatorium w Paryżu. Pracował zwłaszcza z Józefem, którego przedstawiał na swoich koncertach jako „cudowne dziecko” i który wykonywał kompozycje Wolffa^[6][7]. Jako przedstawiciel firmy Érarda w latach 1862–1863 przebywał w Rumunii ucząc oraz dając koncerty połączone z odczytami, podczas których wykonywał najczęściej kompozycje Chopina^[3][7].

Był także znanym i cenionym pedagogiem. Wśród jego uczniów byli m.in. Feliks Jaroński, Emanuel Kania i Emmanuel Chabrier^[6][7].

Uwagi

Twórczość

Tworzył pod silnym wpływem Chopina^[2]. Był bardzo płodnym kompozytorem. Pozostawił ok. 400 opusów, z czego 333 zostało wydanych za jego życia w Paryżu^[7]. Komponował wyłącznie na fortepian, w tym zadedykowany Chopinowi Grand Allegro de Concert op. 39, fantazje oraz popularne w jego czasach utwory salonowe, a także ballady, etiudy, nokturny, polonezy, walce i mazurki „à la Chopin”, które nazywał „chansons polonaises”^[2][7]. Pisał divertissements na fortepian na dwie i cztery ręce^[7], oparte głównie na tematach znanych oper^[2][7]. Był współautorem ogromnej liczby duetów na skrzypce i fortepian, w tym 32 skomponowanych wspólnie z Bériotem i 8 z Vieuxtempsem, a także 3 duetów na wiolonczelę i fortepian z Alexandrem Battą^[2][7]. Do najlepszych dzieł Wolffa należą etiudy, które są wykonywane również współcześnie^[7].

Przypisy

Bibliografia

• Ewa Talma-Davous: Wolff Edward. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 12: W–Ż część biograficzna. Kraków: PWM, 2012, s. 246-247. ISBN 978-83-224-0935-0. (pol.).
• Leon Tadeusz Błaszczyk: Żydzi w kulturze muzycznej ziem polskich w XIX I XX wieku. Słownik biograficzny. Warszawa: Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, 2014, s. 281. ISBN 978-83-939735-1-4. (pol.).
• Czesław Halski: Wolf, Edward. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. W. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
• Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 966. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Edward Wolff – nuty tego kompozytora dostępne w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
• Edward Wolff. [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [on-line]. [dostęp 2020-03-31]. (pol.).
• Utwory Edwarda Wolffa w bibliotece Polona