Edwin Hauswald

Edwin Hauswald
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 września 1868
Lwów

Data i miejsce śmierci

8 marca 1942
Lwów

Miejsce spoczynku

Cmentarz Łyczakowski

Zawód, zajęcie

inżynier-mechanik, teoretyk zarządzania

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Edwin Hauswald (ur. 3 września 1868 we Lwowie, zm. 8 marca 1942 tamże) – polski inżynier mechanik, teoretyk zarządzania.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Ottona i Karoliny z domu Lang. Po ukończeniu gimnazjum w 1886 rozpoczął studia na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej. Po obronie pracy dyplomowej w 1891 uzyskał tytuł inżyniera i wyjechał uzupełnić wiedzę w dziedzinie elektrotechniki i konstrukcji maszyn w Berlinie i Zurychu. W 1893 powrócił do Lwowa i z ramienia firmy Siemens & Halske pracował przy budowie linii tramwajowej, po jej uruchomieniu wyjechał do Wiednia, gdzie pracował jako konstruktor w zakładach Siemensa. W 1896 przeniósł się do Frankfurtu nad Menem i pracował w zakładach akumulatorowych Karola Pollaka. Od 1903 mieszkał we Lwowie, został powołany na stanowisko profesora na Wydziale Budowy Maszyn, gdzie wykładał m.in. zasady budowy maszyn i kotłów oraz budowę urządzeń dźwigowych. Rok później jako pierwszy w Europie rozpoczął prowadzenie wykładów z „Organizacji i zarządzania przedsiębiorstwami przemysłowymi”. W 1912 został rektorem Politechniki Lwowskiej, a następnie dwukrotnie był dziekanem Wydziału Mechanicznego. Od 1912 do 1916 prezesem wydziału głównego Towarzystwa Politechnicznego[1], równocześnie był wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. W 1915 został wybrany na roczną kadencję prorektora Politechniki Lwowskiej. Założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922 roku[2]. W 1928 należał do grona członków-założycieli warszawskiej Akademii Nauk Technicznych. Na podstawie art. 24 pragmatyki profesorskiej z dniem 31 sierpnia 1938 został przeniesiony w stan spoczynku[3].

Zmarł we Lwowie i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim[4]

Działalność naukowa

Edwin Hauswald poza pracą inżyniera-mechanika i nauczyciela akademickiego zajmował się dziedzinami znanymi współcześnie jako organizacji i zarządzania, stworzył termin „nauka organizacji i zarządzania”. Do najważniejszych obszarów, które znajdowały się w sferze jego zainteresowań naukowych, należały[5]:

  • Organizacja i zarządzanie przedsiębiorstwem;
  • Systemy wynagrodzeń;
  • Metody i sposoby organizowania;
  • Kształcenie techniczno-ekonomiczne;
  • Koszty wytwarzania.

Stworzył dwadzieścia pięć ogólnych metod organizacyjnych m.in. metoda obserwacji i eksperymentów, metoda analizy, metoda dokładnego określania zadania, metoda klasyfikacji, metoda mierzenia, metoda graficzna, metoda ustalania norm, metoda badania odchyleń, metoda harmonizacji. Zmodyfikował stworzoną przez Henriego Fayola tablicę uzdolnień kierowniczych, z sześciu grup czynności i uzdolnień (administracyjne, techniczne, handlowe, rachunkowe, finansowe i ubezpieczeniowe) pozostawił trzy (administracyjno-ubezpieczeniowa, techniczna i kupiecka).

Podjął próbę stworzenia podstaw kwantyfikacji układów organizacyjnych, m.in. opracował wzór pozwalający określić łączną liczbę uczestników organizacji wielostopniowej, przy założeniu stałej rozpiętości kierowania na każdym ze szczebli:

Gdzie:

  • Sn = łączna liczba uczestników organizacji;
  • q = stały współczynnik rozpiętości i kierowania;
  • n = numer szczebla

Publikacje

Publikacje w Czasopiśmie Technicznym, Przeglądzie Technicznym, Przeglądzie Organizacyjnym i Przeglądzie Ekonomicznym.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie 1877–1927. 1927: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie, 1927, s. 73.
  2. ↑ Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...]: 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa].
  3. ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 9, s. 361, 10 września 1938. 
  4. ↑ Stanisław Nicieja, Ogród snu i pamięci. Dzieje Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie i ludzi tam spoczywających w latach 1786–2010, Opole 2010, ISBN 978-83-61915-13-3, s. 318.
  5. ↑ Alojzy Czech „Ekonomiczne inspiracje i afiliacje polskich współtwórców nauk o zarządzaniu” IX Kongres Ekonomistów Polskich.
  6. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 630 „za zasługi na polu naukowem”.
  7. ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 466 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym, położone w latach 1905–1918”.
  8. ↑ Z ostatniej listy odznaczonych na terenie Małopolskich Wschodniej. „Wschód”, s. 5, nr 34 z 30 grudnia 1936. 

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Edwin Hauswald.JPG
Edwin Hauswald