Efekt Izmaela

Efekt Izmaela (ang. Ishmael effect) – zdolność niektórych teorii filozoficznych do unikania losu, na który skazują inne teorie. Nazwa nawiązuje do epilogu powieści Hermana Melville’a „Moby Dick” („I tylkom ja sam uszedł, abym ci oznajmił”), a wprowadził ją australijski filozof David Stove.

Przykłady

• „Jest absolutną prawdą, że prawda jest względna”
• „Powinniśmy myśleć, że żadna myśl nie istnieje”
• „Jedyna rzecz niemoralna, to wierzyć w moralność"

Bibliografia

• Simon Blackburn, Oksfordzki słownik filozoficzny, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1997.