Efektywność ekonomiczna

Efektywność ekonomiczna – działanie, którego celem jest osiągnięcie danego efektu przy wykorzystaniu jak najmniejszej ilości dostępnych zasobów lub też osiągnięcie najlepszego rezultatu przy wykorzystaniu określonej ilości zasobów[1]. Efektywność ekonomiczna w tym podejściu przejawia się w osiąganiu określonego celu przy wykorzystaniu do tego w sposób najbardziej skuteczny i najmniej marnotrawny posiadanych zasobów[2]. Termin ten odnosi się zarówno do indywidualnych podmiotów np. przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowego, jak i do większych agregatów np. sektora przedsiębiorstw, gospodarki całego kraju.

Efektywność ekonomiczna jest pojęciem wieloznacznym, które ujęte zostało z różnych perspektyw w naukach ekonomicznych i naukach o zarządzaniu. Dlatego, też występuje wiele definicji tego terminu. W naukach ekonomicznych efektywność ekonomiczna określana jest jako jednoczesne osiągnięcie efektywności technologicznej i efektywności alokacyjnej[3]. Zagadnienie to związane jest przede wszystkim z optymalizacją alokacji zasobów[4]. Często termin ten utożsamiany jest z efektywnością rozumianą jako efektywność Pareto.

W naukach o zarządzaniu zgodnie z teorią organizacji wyróżnia się trzy podejścia do efektywności[5]:

  • podejście celowościowe, w którym ocena efektywności dotyczy przede wszystkim stopnia realizacji założonego celu, a dopiero w następnej kolejności poziomu wykorzystania dostępnych zasobów,
  • podejście systemowe, według którego efektywność to umiejętność pokonywania przez organizację braku pewności płynącej z otoczenia oraz kształtowania przez nią otoczenia w kierunku dogodnym dla niej samej,
  • podejście wielokryterialne, w którym idea efektywności opiera się o osiąganie przez organizację wyznaczonych celów, spełnianie określonych warunków i utrzymywanie nałożonych na nią standardów.

Zobacz też

Przypisy

  1. J. Black: Słownik ekonomii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008. ISBN 978-83-01-15079-2.
  2. M. Szudy. Efektywność ekonomiczna w ujęciu dynamicznym a sprawność systemu gospodarczego. „Studia Ekonomiczne”. 176, s. 22-29, 2013. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach. ISSN 2083-8611. 
  3. D. Rutherford: Routledge dictionary of economics. Londyn: Taylor& Francis Group, 2002. ISBN 0-415-25090-0.
  4. B. Ziębicki, Małopolski Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie: Efektywność w naukach ekonomicznych. fundacja.e-gap.pl. [dostęp 2015-12-06].
  5. J. Pawłowski: Metodyka oceny efektywności finansowej przedsięwzięć gospodarczych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2004. ISBN 83-7171-785-7.

Bibliografia