Efemerydy (botanika)

Wczesnowiosenna efemeryda – wiosnówka pospolita
Boerhavia repens na piaskach wyspy Midway

Efemerydy (ang. ephemerals z gr. ephēmeros)[1]rośliny jednoroczne o bardzo krótkim cyklu życiowym. Od skiełkowania do wydania nasion lub zarodników mija w ich przypadku do kilku tygodni[2][3].

Poprzez wyjątkowo krótki cykl życiowy efemerydy zaadaptowały się do skrajnie niekorzystnych warunków środowiska. Długie okresy suszy lub niskich temperatur spędzają w postaci nasion, które wytwarzają wyjątkowo szybko w czasie sprzyjających warunków klimatycznych[4]. Efemerydy mają największy udział we florach terenów pustynnych i półpustynnych[5], pokrytych zimą śniegiem stepach, ekosystemach trawiastych klimatu śródziemnomorskiego, na dużych wysokościach w górach[6] oraz w strefie klimatu arktycznego.

W Polsce do efemerydów należą drobne rośliny wczesnowiosenne korzystające z dostępu do światła w okresie poprzedzającym rozwinięcie się innych gatunków lub zajmujące skrajne siedliska (np. piaski). Przykładem efemerydów w polskiej florze jest wiosnówka pospolita[2]. Innym przykładem tej grupy roślin jest Boerhavia repens[3]. Do efemeryd należą też mchy i wątrobowce rozwijające się na polach uprawnych w krótkim okresie między sprzętem plonów i zaoraniem pól[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Słownik Wyrazów Obcych. [dostęp 2018-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-15)].
  2. a b c Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
  3. a b Gurcharan Singh: Plant Systematics. An Integrated Approach. Enfield, Plymouth: Science Publishers, Inc., 2004, s. 59. ISBN 1-57808-351-6.
  4. Kacperska Alina: Reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe. W: Fizjologia roślin (red. Kopcewicz Jan, Lewak Stanisław). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 613-678. ISBN 83-01-13753-3.
  5. Xueqing Wang, Jin Jiang, Yuanchao Wang, Weilin Luo i inni. Responses of ephemeral plant germination and growth to water and heat conditions in the southern part of Gurbantunggut Desert. „Chinese Science Bulletin”. 51 (S1), s. 110–116, 2006. DOI: 10.1007/s11434-006-8214-z. ISSN 1001-6538 (ang.). 
  6. Louise E. Jackson, L. C. Bliss. Distribution of Ephemeral Herbaceous Plants near Treeline in the Sierra Nevada, California, U.S.A.. „ARCTIC, ANTARCTIC, AND ALPINE RESEARCH”. 14 (1), s. 33-43, 1982. 

Media użyte na tej stronie

Starr 080603-9087 Boerhavia repens.jpg
(c) Forest & Kim Starr, CC BY 3.0
Boerhavia repens (flowers and leaf). Location: Midway Atoll, FWS office Sand Island
Erophila verna kz3.JPG
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wiosnówka pospolita. Pola koło Luzina pod Wejherowem