Egmont Prinz zur Lippe-Weißenfeld

Egmont Prinz zur Lippe-Weißenfeld

51 zwycięstw
(c) Bundesarchiv, Bild 183-2007-0221-500 / Blädtke / CC-BY-SA 3.0
Major
Data i miejsce urodzenia	14 lipca 1918 Salzburg, Cesarstwo Austrii
Data i miejsce śmierci	12 marca 1944 St. Hubert, Belgia
Przebieg służby
Lata służby	1936–1944
Siły zbrojne	Luftwaffe
Jednostki	ZG 76, NJG 1, NJG 2
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Egmont Prinz zur Lippe-Weißenfeld^[a] (ur. 14 lipca 1918, zm. 12 marca 1944) – niemiecki pilot szlacheckiego pochodzenia, as nocnego myślistwa Luftwaffe w czasie II wojny światowej. Tytuł honorowy asa myślistwa nadawany jest pilotom wojskowym, którzy zestrzelili 5 lub więcej samolotów nieprzyjaciela w trakcie podniebnych bitew^[1]. Lippe-Weißenfeldowi naliczono 51 podniebnych zwycięstw, wszystkie uznając za nocne.

Prinz zur Lippe-Weißenfeld urodził się 14 lipca 1918 roku w Salzburgu, w Austrii. W 1936 wstąpił do austriackich sił zbrojnych Bundesheery, by później zostać przeniesionym do dopiero powstającego Luftwaffe. Początkowo służył jako pilot-zwiadowca w skrzydle Zerstörergeschwader 76 (ZG 76), nim przeszedł do oddziału nocnego myślistwa. Swoje pierwsze zwycięstwo odniósł w nocy z 16 na 17 listopada 1940 roku. Do końca marca zgromadził 21 powietrznych zwycięstw, za które 16 kwietnia 1942 został odznaczony Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego (Ritterkreuz des Eisernen Kreuzes). Za 45 podniebnych zwycięstw, 2 sierpnia 1943 otrzymał Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu (Ritterkreuz des Eisernen Kreuzes mit Eichenlaub). Awansowany na Majora w styczniu 1944, dostał za zadanie kierowania oddziałem Nachtjagdgeschwader 5 (NJG 5). Niedługo później, 12 marca 1944, zginął w katastrofie lotniczej w samolocie Messerschmitt Bf 110.

Życie prywatne

Egmont Prinz zur Lippe-Weißenfeld urodził się 14 lipca 1918 roku w Salzburgu jako członek młodszej gałęzi panującego rodu Lippe. Jego ojcem był Książę Alfred z Lippe-Weißenfeld a jego matką Hrabina Anna von Goëß. Egmont był jedynym synem z czworga dzieci. Był również najstarszym z rodzeństwa. Jako chłopiec mieszkał ze swoją rodziną w zamku Alt Wartenburg w Górnej Austrii^[2]. Po narodzinach Egmont miał niewielką szansę odziedziczenia tronu w księstwie Lippe, małego państwa Cesarstwie Niemieckim. Zaledwie kilka miesięcy po jego urodzeniu, w wyniku rewolucji listopadowej Niemcy stały się republiką a wszystkie dotychczas panujące rody zostały zmuszone do abdykowania.

Prinz zur Lippe-Weißenfeld w młodości zachwycał się dziką przyrodą. Od czternastego roku życia brał udział w polowaniach, interesował się również muzyką i sportem. Odkrył w sobie miłość do latania na Gaisberg w pobliżu Salzburga, gdzie brał lekcje nauki latania szybowcem. Jeszcze przed służbą wojskową uczył się latać z drugim pułkiem lotniczym w Grazu i Wiener-Neustadt^[3].

Prinz zur Lippe-Weißenfeld nigdy nie był żonaty ani nie miał dzieci. W styczniu 1941 spotkał się z Hannelore Ide, zwaną Idelein, sekretarką w Luftgau, jednym z administracyjnych obszarów dowodzenia. Ich związek był bardzo bliski. Dwójka spędzała ze sobą tyle czasu, na ile pozwalała wojna, a wolną chwilę wykorzystywali na rejsy żaglowcem po IJsselmeer^[4].

Służba wojskowa

Prinz zur Lippe-Weißenfeld w 1936 roku w wieku 18 lat dołączył do austriackiej Bundesheery, początkowo służąc w piechocie. W konsekwencji Anschlussu w 1938 i przyłączenia Austrii do III Rzeszy, Egmont w 1939 przeszedł do niemieckiej Luftwaffe i został awansowany na porucznika. 5 października 1938 po ukończeniu kursu pilotażu uzyskał Odznakę Pilota Luftwaffe. Dalsze szkolenia kontynuował w Fürstenfeldbruck, Schleißheim i Aspern w Wiedniu^[5]. Karierę w Luftwaffe rozpoczął w II Gruppe (druga grupa) Zerstörergeschwader 76 (ZG 76), by 4 sierpnia 1940 zostać przeniesionym do skrzydła nocnego myślistwa Nachtjagdgeschwader 1 (NJG 1). Oddział był ulokowany w Gütersloh, gdzie Egmont zapoznawał się z metodami nocnego myślistwa^[6].

(c) Bundesarchiv, Bild 101I-658-6357-22 / Grosse, Helmut / CC-BY-SA 3.0

Nocny briefing w siedzibie grupy

Latem 1940 pierwsze nocne myśliwce zostały przekazane do Leeuwarden w Holandii. Jednym z pilotów, którzy zostali włączeni w skład tego oddziału był Prinz zur Lippe-Weißenfeld. Już 20 października 1940 objął dowództwo nad niezależną eskadrą (Staffel) nocnych myśliwców w Schiphol, a następnie w Bergen. W swojej pierwszej potyczce z Królewskimi Siłami Lotniczymi Wielkiej Brytanii (RAF), w nocy z 16 na 17 listopada 1940 o godzinie 2:05 zestrzelił bombowca Vickers Wellington ze 115. Eskadry sił powietrznych RAF^[7]. Blisko 2 miesiące później, nad holenderskim wybrzeżem niedaleko Callantsoog, Egmont zestrzelił drugą maszynę nieprzyjaciela, tj. średniej wielkości bombowiec Armstrong Whitworth Whitley N1521 z Linton-on-Ouse z 58. Eskadry RAF^[8]. 13 marca 1941, podczas lotu BF 110 D-2 z 4. eskadry NJG 1 Prinz zur Lippe-Weißenfeld i jego operator, Josef Renette, zostali ranni w wyniku awaryjnego lądowania w Bergen spowodowanego ostrzałem nieprzyjaciela^[9]. Niedługo po północy 10 kwietnia 1941, nad jeziorem IJsselmeer, Egmont zestrzelił kolejnego Wellingtona, tym razem z 12. eskadry RAF, i tym samym liczba strąceń wrogich maszyn w skali całego oddziału NJG 1 wyniosła 100. Osiągnięcie to podkreślono w hotelu Amstel w Amsterdamie w obecności generała Josefa Kammhubera, Wolfganga Falka, Wernera Streiba, Helmuta Lenta i innych^[10]. 30 czerwca 1941 podczas lotu BF 110 C-4 w misji szkoleniowej polegającej na przejęciu samolotu nad Holandią Północną, zderzył się z inną maszyną BF 110 C-7, pilotowaną przez porucznika Rudolfa Schoenerta z 4. eskadry NJG 1 i rozbił się w pobliżu Bergen aan Zee^[11]. 19 czerwca 1941 pierwszy raz (z czterech) wspomniano o nim w Wehrmachtbericht, codziennym raporcie radiowym Oberkommando der Wehrmacht (Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu) z sytuacji wojskowej na wszystkich frontach. W lipcu 1941 ilość jego powietrznych zwycięstw wynosiła 10. 15 listopada 1941 awansował na porucznika (Oberleutnant) 5. eskadry (Staffel) Nachtjagdgeschwader 2 (NJG 2). Do końca 1941 miał na koncie 15 podniebnych zwycięstw^[12].

25 stycznia 1942 został odznaczony Złotym Krzyżem Niemieckim oraz 16 kwietnia 1942 Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego po tym, jak strącił 4 bombowce jednej nocy, z 26 na 27 marca 1942, a jego wynik stanął na 21 zwycięstwach. Wyczyn ten przyniósł mu trzecią wzmiankę w Wehrmachtbericht 27 marca 1942. W lipcu 1942 został jednym z wiodących asów nocnego myślistwa z 34 podniebnymi zwycięstwami^[12].

1 października 1943 został awansowany na Kapitana (Hauptmann). Prinz zur Lippe-Weißenfeld został Gruppenkommandeur I. Gruppe (pierwszej grupy) Nachtjagdgeschwader 3, gdzie strącił 3 kolejne myśliwce nieprzyjaciela. 31 maja 1943 został ponownie przeniesiony, przyjmując dowództwo III. Gruppe (trzeciej grupy) NJG 1. Miesiąc później osiągnął 45 podniebne zwycięstwo, za które 2 sierpnia 1943 został odznaczony Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu^[13].

Po miesięcznym pobycie w szpitalu, Prinz zur Lippe-Weißenfeld 20 lutego 1944 awansował na Majora i został Geschwaderkommodore Nachtjagdgeschwader 5 (NJG 5). On i jego załoga, Oberfeldwebel Josef Renette i Unteroffizier Kurt Röber, zginęli w katastrofie lotniczej 12 marca 1944 w rutynowym locie z Parchim do Athies-sous-Laon. Nad Belgią mieli do czynienia z zamiecią śnieżną i zachmurzeniem. Samolot rozbił się na jednym ze szczytów w Ardenach, będąc zmuszonym do obniżenia lotu z powodu tworzenia się lodu na skrzydłach^[14]. Dokładne okoliczności tego lotu nie są znane. Całkowicie spalony wrak BF 110 G-4 C9+CD został znaleziony następnego dnia w pobliżu Saint-Hubert^[15]. Pogrzeb odbył się w miejskim kościele w Linzu 15 marca 1944^[16]. Prinz Egmont zur Lippe-Weißenfeld został pochowany obok Heinricha Prinza zu Sayn-Wittgensteina w Ysselsteyn, w Holandii^[17].

Odznaczenia

• Frontflugspange w złocie^[18]
• Żelazny Krzyż (1939)
  • 2 klasy (17 grudnia 1940)^[19]
  • 1 klasy (17 stycznia 1941)^[19]
• Czarna Odznaka za Rany^[18]
• Krzyż Niemiecki w złocie (25 stycznia 1942)^[20]
• Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu
  • Krzyż Rycerski (16 kwietnia 1942)^[21][22]
  • Liście Dębu (2 sierpnia 1943)^[21][23]
• Czterokrotnie wspomniany w Wehrmachtbericht

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Walther-Peer Fellgiebel: Die Träger des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939–1945 – Die Inhaber der höchsten Auszeichnung des Zweiten Weltkrieges aller Wehrmachtteile. Friedberg, Niemcy: Podzun-Pallas, 2000. ISBN 978-3-7909-0284-6. (niem.)
• Peter Hinchliffe: Luftkrieg bei Nacht 1939–1945. Stuttgart, Niemcy: Motorbuch Verlag, 1998. ISBN 978-3-613-01861-7. (niem.)
• Claire Rose Knott: Princes of Darkness: The lives of Luftwaffe night fighter aces Heinrich Prinz zu Sayn-Wittgenstein and Egmont Prinz zur Lippe-Weissenfeld. Hersham, Surrey: Ian Allan, 2008. ISBN 978-1-903223-95-6. (ang.)
• Ernst Obermaier: Die Ritterkreuzträger der Luftwaffe Jagdflieger 1939–1945. Mainz, Niemcy: Verlag Dieter Hoffmann, 1989. ISBN 978-3-87341-065-7. (niem.)
• Klaus D. Patzwall, Veit Scherzer: Das Deutsche Kreuz 1941–1945 Geschichte und Inhaber Band II. Norderstedt, Niemcy: Verlag Klaus D. Patzwall, 2001. ISBN 978-3-931533-45-8. (niem.)
• Veit Scherzer: Die Ritterkreuzträger 1939–1945 Die Inhaber des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939 von Heer, Luftwaffe, Kriegsmarine, Waffen-SS, Volkssturm sowie mit Deutschland verbündeter Streitkräfte nach den Unterlagen des Bundesarchives. Jena, Niemcy: Scherzers Miltaer-Verlag, 2007. ISBN 978-3-938845-17-2. (niem.)
• Jerry Scutts: German Night Fighter Aces of World War 2. Oxford, Wielka Brytania: Osprey Publishing, 1998. ISBN 1-85532-696-5. (ang.)
• Mike Spick: Luftwaffe Fighter Aces. Nowy Jork, USA: Ivy Books, 1996. ISBN 978-0-8041-1696-1. (ang.)
• Franz Thomas: Die Eichenlaubträger 1939–1945 Band 2: L–Z. Osnabrück, Niemcy: Biblio-Verlag, 1998. ISBN 978-3-7648-2300-9. (niem.)
• Peter Stockert: Die Eichenlaubträger 1939–1945 Band. Wyd. 3. Bad Friedrichshall, Niemcy: Friedrichshaller Rundblick, 2012. ISBN 978-3-932915-01-7. (niem.)