Ekran przeciwkumulacyjny

Przykłady zastosowania ekranów przeciwkumulacyjnych w pojazdach bojowych
(c) Bundesarchiv, Bild 101I-219-0595-23 / CC-BY-SA 3.0
Niemiecki PzKpfw III z fabrycznie montowanymi ekranami przeciwkumulacyjnymi chroniącymi wieżę i boki czołgu
Izraelska Merkawa z tylnymi i bocznymi ekranami przeciwkumulacyjnymi
Amerykański Abrams wyposażony w tylne i boczne ekrany przeciwkumulacyjne chroniące wieżę (ekran improwizowany) i zawieszenie czołgu
Czołg FV107 Scimitar z ekranami listwowymi
Polski transporter opancerzony Rosomak z ekranami przeciwkumulacyjnymi LASSO
Buldożer Caterpillar D9 sił zbrojnych Izraela wyposażony w ekrany przeciwkumulacyjne chroniące kabinę operatora

Ekran przeciwkumulacyjny – element pasywnej obrony pojazdu bojowego (najczęściej czołgu).

Opis

Osłona, zwykle metalowa, umieszczana w odległości 15-50 cm od pancerza pojazdu, chroniąca częściowo pancerz zasadniczy przed pociskami kumulacyjnymi, powodująca zainicjowanie efektu kumulacyjnego pocisku przed jego dojściem do pancerza czołgu. Rolę ekranu przeciwkumulacyjnego spełnia zwykle metalowa siatka, blachy stalowe lub specjalne konstrukcje przestrzenne, osłaniające wieżę czołgu, pancerz czołowy lub układ bieżny wraz z płytami bocznymi. Największy efekt przeciwkumulacyjny daje stalowa konstrukcja przestrzenna, powodująca jednocześnie inicjację pocisku przed jego zetknięciem się z pancerzem oraz rozproszenie i załamanie strumienia kumulacyjnego. Ekran przeciwkumulacyjny podwyższa sumaryczną odporność czołgu na przebicie pociskiem kumulacyjnym.

Historia

Po raz pierwszy ekrany przeciwkumulacyjne zaczęto stosować w czasie II wojny światowej jako odpowiedź na pojawienie się na polu walki pocisków kumulacyjnych. Produkowane fabrycznie, były stosowane głównie przez wojska III Rzeszy (Schürzen). Czołgi alianckie nie miały fabrycznie montowanych ekranów przeciwkumulacyjnych, pomimo wysokich strat zadawanych przez niemiecką broń przeciwpancerną. Załogi starały się temu zaradzić poprzez montowanie improwizowanych ekranów przeciwkumulacyjnych.

W montowane fabrycznie ekrany przeciwkumulacyjne były i są wyposażone niemal wszystkie czołgi II i III generacji (np. izraelska Merkawa, rosyjski T-90, amerykański Abrams, niemiecki Leopard i in.). Najczęściej chronią one tył czołgu (wieża i kadłub) oraz układ jezdny i mają postać stelaży (tj. konstrukcji przestrzennej wykonanej z płaskowników i prętów stalowych) wypełnianych podczas walki workami z piaskiem lub innymi dostępnymi materiałami bądź swobodnie zawieszonych segmentów płyt stalowych (fartuch przeciwkumulacyjny) osłaniających zawieszenie.

Oryginalne rozwiązanie posiada izraelska Merkawa – tył wieży chroni kombinowany ekran, składający się z kurtyny wiszących swobodnie łańcuchów z okrągłymi obciążnikami (chroniącej łączenie wieży z kadłubem) i stelaża przestrzennego. Jej tylną płytę kadłuba osłaniają dwa ekrany przestrzenne ("żaluzje" ze stalowych płaskowników).

Ekrany mogą zawierać wewnętrzne wypełnienie (najczęściej worki z piaskiem).

Zobacz też

Bibliografia

  • Encyklopedia techniki wojskowej, Warszawa 1987.

Media użyte na tej stronie

Combat Vehicle Reconnaissance (Tracked) (CVR(T)) Operating in Afghanistan MOD 45153171.jpg
Autor: POA(Phot) Hamish Burke, Licencja: OGL v1.0
A CVR(T) (Combat Vehicle Reconnaissance (Tracked)) vehicle is pictured being operated across the harsh desert terrain of Afghanistan by soldiers of the 9th/12th Royal Lancers.

The first of the enhanced Combat Vehicle Reconnaissance (Tracked) (CVR(T)) fleet are now operational and being put to good use by the Lancers, whose main task is to overwatch the battle space either side of Highways 1 and 611, the two main supply routes that run through the Task Force Helmand area of operations.

BAE Systems has upgraded the armour on all five vehicles that make up the CVR(T) family – Scimitar, Spartan, Samson, Sultan and Samaritan – through an Urgent Operational Requirement process worth around £30M. CVR(T) was on display in the UK for the first time at the DSEi exhibition in London.

As part of the contract, the vehicles have been re-hulled to give better mine-blast protection for troops, improved armour added for enhanced resistance to blasts and ballistics, as well as new mine-blast protection seating in every position in every variant. Other enhancements include repositioned foot controls and a revamped fuel system.

Scimitar Mk 2 builds on a number of upgrades that have previously been made to the CVR(T), which address the problems experienced while operating in the harsh Afghan environment. These previous upgrades have included improved power output, new gearboxes and transmissions, air conditioning, improved communications, air filters and night vision systems.

  • Organization: ARMY
  • Object Name: FU1100560124
  • Category: MOD
  • Supplemental Categories: Equipment, Vehicles, Combat, CVRT
  • Keywords: Army, Equipment, Vehicle, Armoured, Reconnaisance, Light Tank, Scimitar, Scimitar 2, CVRT, Combat, Tracked, Lancers, Operation, Op, Campaign, Herrick, Afghanistan, Afganistan, Helmand
  • Country: Afghanistan
Merkava-3-latrun-4.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Bukvoed (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5

Description: Israeli Merkava Mk III MBT in Yad la-Shiryon Museum, Israel. 2005.

Source: Photo by me, User:Bukvoed.
KTO Rosomak M1M.jpg
Autor: Ministerstwo Obrony Narodowej, Licencja: Attribution
Zmodernizowana wersja KTO Rosomak M1 z ekranami przeciwkulminacyjnymi LASSO, firmy RUAG zaprezentowana 25 września 2009 w Siemianowicach Śląskich
Bundesarchiv Bild 101I-219-0595-23, Russland-Mitte-Süd, Panzer III.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 101I-219-0595-23 / CC-BY-SA 3.0