Eksplozja rakiety w Przewodowie

Eksplozja w Przewodowie

Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejsce	Przewodów
Rodzaj zdarzenia	eksplozja
Data	15 listopada 2022
Godzina	ok. 15:40
Ofiary śmiertelne	2 osoby
Położenie na mapie gminy Dołhobyczów miejsce zdarzenia
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de miejsce zdarzenia
Położenie na mapie województwa lubelskiego miejsce zdarzenia
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego miejsce zdarzenia
50°28′28,35″N 23°55′23,85″E/50,474542 23,923292

Eksplozja w Przewodowie – eksplozja^[1], która miała miejsce 15 listopada 2022 roku we wsi Przewodów w województwie lubelskim. Do zdarzenia doszło w pobliżu granicy z Ukrainą, w dniu zmasowanych rosyjskich ataków rakietowych w czasie inwazji na Ukrainę.

Opis zdarzenia

Do zdarzenia doszło o godzinie 15:40^[2] w obrębie suszarni zboża, działającej na terenie dawnego PGR-u. W wyniku wybuchu^[1] zginęły dwie osoby (Bogusław Wos, Bogdan Ciupek^{[3][4][5][6][7]}) pracujące na terenie suszarni, a także zniszczony został jeden z budynków zakładu^[8].

Przyczyna

Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało, że w miejsce eksplozji^[1] spadł pocisk produkcji rosyjskiej^[2]. Z kolei dzień po zdarzeniu prezydent Andrzej Duda stwierdził, że najprawdopodobniej ów pocisk został wystrzelony w ramach działań obronnych przez siły ukraińskie i omyłkowo spadł na teren Polski^[9]. Tego samego dnia prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski opierając się na ukraińskich raportach wojskowych oświadczył, iż nie ma wątpliwości, że rakieta nie została wystrzelona przez siły ukraińskie. Wyraził także gotowość strony ukraińskiej do wzięcia udziału w śledztwie i przekazania posiadanych danych^[10]. Ukraińscy dziennikarze zwrócili uwagę na zbieżność współrzędnych geograficznych Przewodowa z szerokością geograficzną Kijowa i długością geograficzną Lwowa, co może wskazywać na pomyłkę rosyjskich operatorów podczas przygotowywania uderzenia rakietowego^[11]. Posiadane przez NATO dane na to jednak nie wskazują^[12].

Reakcje

Wydarzenie opisały liczne zagraniczne media, między innymi Associated Press, CNN, Die Welt i Guardian^[13]. Wywołało ono także szereg reakcji politycznych.

Krajowe

Premier Mateusz Morawiecki w porozumieniu z prezydentem Andrzejem Dudą zarządzili spotkanie w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego^[a][14][15]. Zadecydowano o zwołaniu Rady Bezpieczeństwa Narodowego na godzinę 12:00 w środę 16 listopada^[a][16]. Rzecznik rządu poinformował, że zostanie zweryfikowane, czy zachodzą przesłanki do uruchomienia procedur z 4 artykułu Paktu Północnoatlantyckiego – artykuł ten mówi o konsultacjach w obliczu zagrożenia integralności terytorialnej, niezależności politycznej lub bezpieczeństwa którejkolwiek ze stron Paktu^[a][16][17]. Podwyższono gotowość niektórych jednostek wojskowych i zwiększono gotowość bojową jednostek służb mundurowych^[a][17].

Po konferencji w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego 16 listopada 2022 r. prezydent Andrzeja Duda ogłosił, że wszystko wskazuje na to, że przyczyną wybuchu było uderzenie ukraińskiej rakiety S-300 wystrzelonej w celu obrony przed rosyjskimi pociskami^[18].

Międzynarodowe

ChRL

Rzecznik MSZ Chin zaapelowała: „Wszystkie strony powinny w obecnych warunkach zachować spokój i powściągliwość”^[19].

Czechy

Premier Petr Fiala napisał na Twitterze: „Dzisiejsze zmasowane ataki rakietowe armii rosyjskiej na Ukrainę wyraźnie pokazują, że Rosja chce dalej terroryzować swój naród i niszczyć kraj. Jeśli Polska potwierdzi, że pociski trafiły również w jej terytorium, będzie to kolejna eskalacja ze strony Rosji. Zdecydowanie opowiadamy się za naszym sojusznikiem z UE i NATO”^[a][14].

Estonia

Estońskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych określiło wiadomości o eksplozji mianem „bardzo niepokojących” i wyraziło gotowość kraju do obrony „każdego kawałka terytorium NATO”^[a][14].

Litwa

Prezydent Gitanas Nausėda napisał na Twitterze: „Litwa twardo solidaryzuje się z Polską. Każdy centymetr terytorium NATO musi być broniony”^[a][14].

Łotwa

Wicepremier Artis Pabriks napisał na Twitterze: „Moje kondolencje dla naszych polskich towarzyszy broni. Zbrodniczy rosyjski reżim wystrzelił rakiety, które były wycelowane nie tylko w ukraińskich cywilów, ale także wylądowały na terytorium NATO w Polsce. Łotwa w pełni stoi po stronie polskich przyjaciół i potępia tę zbrodnię”^[a][14].

Rosja

Rosyjskie Ministerstwo Obrony zaprzeczyło doniesieniom, że rosyjskie rakiety uderzyły w terytorium Polski, nazywając te doniesienia celową prowokacją. Wystosowano informację, że znalezione na miejscu zdarzenia fragmenty pocisków nie mogą pochodzić z rosyjskiej broni^[a][20].

Stany Zjednoczone

Prezydent Joe Biden zaoferował „pełne wsparcie dla Polski i pomoc w śledztwie”^[a][15]. Joe Biden przekazał informację przedstawicielom krajów członkowskich G7 i NATO o tym, że wybuch spowodowały rakiety obrony powietrznej Ukrainy^[a][21].

Rzecznik Pentagonu zapewnił, że Stany Zjednoczone będą bronić każdego centymetra terytorium NATO^[a][22][15].

Dzień po zdarzeniu prezydent Joe Biden potwierdził, że wybuch spowodował ukraiński pocisk obrony powietrznej^[23].

Ukraina

Prezydent Wołodymyr Zełenski napisał na Twitterze: „Federacja Rosyjska zabija wszędzie tam, gdzie może dotrzeć. Dzisiaj dotarła do Polski. Ten atak na bezpieczeństwo zbiorowe w regionie euroatlantyckim jest eskalacją. Zginęli ludzie. Moje kondolencje dla polskich braci i sióstr! Ukraina zawsze z wami. Należy powstrzymać terror Rosji. Solidarność to nasza siła”^[a][15]. Początkowo prezydent Zelenski swoimi wypowiedziami sugerował, że na Przewodów spadła rakieta wystrzelona przez Rosjan, ale już po dwóch dniach jego stanowisko nie było już tak jednoznaczne: powiedział bowiem, że „nikt na świecie nie ma 100 proc. pewności, co się tam wydarzyło, ja też nie mam”^[24].

Upamiętnienie

16 listopada 2022 ofiary eksplozji zostały upamiętnione minutą ciszy w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej^[25]. Tego samego dnia, ich pamięci została poświęcona minuta ciszy przed meczem Polski z Chile w Warszawie^[26].

Uwagi

Przypisy