Ekstraliga polska w hokeju na lodzie

Ekstraliga – od sezonu 1955/56 do sezonu 2012/13 najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek hokeja na lodzie w Polsce, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziomem ligowym). Zmagania w jej ramach toczyły się cyklicznie (co sezon), systemem kołowym od edycji 1983/84 z fazą play-off na zakończenie każdego z sezonów i przeznaczone były dla najlepszych polskich drużyn klubowych. Ich triumfator zostawał mistrzem Polski, zaś najsłabsze zespoły relegowane były na II szczebel ligowy. W latach 1955–2013 rozgrywki o mistrzostwo Polski były organizowane i zarządzane przez Polski Związek Hokeja na Lodzie (PZHL). Od 1955 r. do 1999 r. formalnie pod nazwą I liga (zwyczajowo nazywana Ekstraligą, bądź Ekstraklasą), zaś od sezonu 1999/00 do sezonu 2012/13 oficjalnie nazywana Polską Ligą Hokejową.

8 maja 2013, na mocy umowy, PZHL przekazał organizację i zarządzanie ligowymi rozgrywkami najwyższego szczebla nowo powołanemu podmiotowi o nazwie Polska Hokej Liga Sp. z o.o.^[1], a od sezonu 2013/14 noszą one nazwę Polska Hokej Liga.

Historia

Od pierwszego w historii sezonu zmagań o tytuł mistrza Polski (tj. 1925/26) do edycji 1954/55 zmagania, mające na celu wyłonienie najlepszej drużyny hokejowej w Polsce toczyły się dwuetapowym systemem nieligowym. W pierwszej fazie MP wszystkie zespoły walczyły w poszczególnych okręgach (w ich skład wchodziły po dwa lub trzy województwa), a najlepsze ekipy uzyskiwały awans do centralnego turnieju finałowego MP. Odbywał się on w mieście jednego z uczestników, a jego zwycięzca otrzymywał tytuł mistrzowski. Co prawda w okresie międzywojennym pojawiały się koncepcje powołania nowoczesnej ligi (najbliżej ku temu było w 1938 r., gdy z powodu planowanej reformy systemu na ligowy zrezygnowano nawet z przeprowadzenia mistrzostw Polski), jednak nigdy nie udało się ich zrealizować (po 1939 r. przeszkodził temu z kolei wybuch II wojny światowej).

Wszystko uległo zmianie w 1955 r., gdy Polski Związek Hokeja na Lodzie podjął decyzję o gruntownej reformie systemu rozgrywek o MP i utworzeniu systemu ligowego I i II szczebla. Pierwszy z nich stanowiła I liga, zwyczajowo nazywana ekstraklasą, zaś kolejnym była II liga. Rywalizację w nowej formule zainaugurowano w sezonie 1955/56 w 8-zespołowej lidze, a do premierowej rywalizacji zostało zakwalifikowanych 6 najlepszych drużyn sezonu 1954/55: CWKS Warszawa, Gwardia Bydgoszcz, Górnik Stalinogród, Pomorzanin Toruń, Gwardia Stalinogród, Podhale Nowy Targ, a ponadto ŁKS Łódź i Start Stalinogród. Pierwszym ligowym mistrzem Polski został najlepszy polski zespół hokejowy lat 50. – Legia Warszawa, która tytuł wywalczyła z kompletem punktów (14 zwycięstw w 14 meczach) i bilansem bramkowym 130:17, natomiast pierwszym spadkowiczem okazała się Gwardia Stalinogród.

Przed sezonem 2009/10 nastąpiły kolejne zmiany w rozgrywkach. Dla uatrakcyjnienia I ligi wprowadzono bonus dla dwóch najlepszych zespołów pierwszej rundy – miały dołączyć do ekstraligi. Bonus wywalczyły: KTH Krynica i Polonia Bytom z tym, że Polonia nie zdecydowała się na grę w Ekstralidze. Wakującego miejsca nie zajęła żadna z pozostałych drużyn pierwszoligowych. W nowej, 11-drużynowej ekstralidze nastąpił podział na grupy „lepszą” i „gorszą”. W grupie lepszej rywalizowało 6 zespołów, dwie najlepsze z grupy gorszej (5 ekip) po drugiej rundzie dołączały do lepszej szóstki. W ten sposób tworzone były 4 pary przed rozgrywkami finałowymi play-off. Ekstraligę pierwotnie miały opuścić zespoły z miejsc jedenastego i dwunastego, jednak po rezygnacji Polonii spadek dotyczył tylko ostatniej, jedenastej drużyny. W fazie zasadniczej tej edycji Cracovia zdobyła 104 punkty w 48 meczach, wyrównując tym samym rekord Dworów Unii Oświęcim z sezonu 2002/03. Najwyższy procent zdobytych punktów należy do Podhala Nowy Targ, które w edycji 1976/77 z 44 spotkań sezonu zasadniczego wygrało 36, a 3 zremisowało kończąc rywalizację z 75 "oczkami". Jednak wówczas za zwycięstwo przyznawano 2 punkty, a za remis 1 punkt. Po podliczeniu punktów według zasad, które obowiązują od sezonu 2001/02, gdy za zwycięstwo drużyna otrzymuje 3 punkty, Podhale uzyskałoby 121 punktów. W tym sezonie zawodnicy Podhala ustanowili również rekord w liczbie zdobytych goli pokonując bramkarzy rywali 312 razy.

Od 1971 r. najlepszy zawodnik ligowy, wybrany w plebiscycie, otrzymuje nagrodę – Złoty Kij.

Transmisje telewizyjne ze spotkań PLH od 2006 r. prowadziła TVP Sport^[2], a wcześniej – Wizja TV i Wizja Sport (w latach 1998–2002).

26 kwietnia 2013 PZHL powołał Polską Hokej Ligę Sp. z o.o. celem organizacji i zarządzania ligą zawodową^[3].

Lista sezonów

(Uwaga! Lista nie jest równoznaczna z listą mistrzów Polski)

Bilans klubów

Zobacz też

• Mistrzostwa Polski w hokeju na lodzie
• Polska Hokej Liga
• Puchar Polski w hokeju na lodzie
• I liga polska w hokeju na lodzie
• Bilans reprezentacji Polski w hokeju na lodzie
• Wykaz spotkań reprezentacji Polski w hokeju na lodzie
• Polskie drużyny hokeja na lodzie w europejskich pucharach

Przypisy