Elżbieta Penderecka
Imię i nazwisko urodzenia | Elżbieta Solecka |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 1947 |
Zawód, zajęcie | działaczka kulturalna |
Małżeństwo | Krzysztof Penderecki |
Odznaczenia | |
Elżbieta Penderecka z domu Solecka (ur. 1947 w Krakowie) – polska działaczka kulturalna, inicjatorka festiwali muzycznych, członkini władz międzynarodowych fundacji muzycznych.
Życiorys
Życie prywatne
Elżbieta Solecka jest absolwentką X Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie[1]. Po maturze studiowała fizykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. 19 grudnia 1965 zawarła związek małżeński z Krzysztofem Pendereckim[2][3]. Z małżonkiem doczekała się dwójki dzieci: Łukasza (ur. 1966, absolwenta czterech kierunków studiów, praktykującego jako psychiatra) oraz Dominiki (ur. 1971, absolwentki filologii włoskiej)[4][5].
Działalność zawodowa i społeczna
Od połowy lat 60. prowadziła sekretariat Krzysztofa Pendereckiego. W 1990 założyła i do 1995 kierowała pierwszą prywatną agencją kulturalną Heritage Promotion of Music and Art. Od 1992 pomagała mężowi w organizacji Festiwalu im. Pablo Casalsa w San Juan w Portoryko (Krzysztof Penderecki był dyrektorem artystycznym tego festiwalu w latach 1992–2002). Elżbieta Penderecka zasiadała w radach nadzorczych kilku organizacji kulturalnych, była współzałożycielką Europejskiej Fundacji Mozartowskiej. Przyczyniła się do powstania orkiestry kameralnej Sinfonietta Cracovia, stanowiącej oficjalną orkiestrę Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. W 1997 zorganizowała wraz z Centrum Sztuki „Studio” koncert charytatywny na rzecz powodzian z udziałem Sinfonii Varsovii, Yehudiego Menuhina, Chóru Filharmonii Narodowej oraz solistów (w tym Ewy Pobłockiej). W tym samym roku zainicjowała cykl „Koncerty Wielkich Mistrzów – Elżbieta Penderecka zaprasza”, prezentując takich artystów jak Mstisław Rostropowicz, Jessye Norman czy Simon Estes. W latach 1996–2000 była przewodniczącą rady programowej Festiwalu Kraków 2000 – Europejskie Miasto Kultury, a w 1998 dyrektorem artystycznym Festiwalu Krzysztofa Pendereckiego. W 1997 zorganizowała pierwszy Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena, który przez pierwsze siedem lat odbywał się w Krakowie, a w 2004 został przeniesiony do Warszawy.
W 2003 objęła funkcję prezesa Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena. Została także dyrektorem generalnym festiwalu pianistycznego, zapoczątkowanego w 2004 w Warszawie i stanowiącego kontynuację festiwalu „Mistrzowie fortepianu – wielkie talenty”. W 2005 zainicjowała powstanie Orkiestry Akademii Beethovenowskiej, złożonej z najzdolniejszych studentów i absolwentów Akademii Muzycznej w Krakowie.
W 2005 weszła w skład komitetu honorowego poparcia Lecha Kaczyńskiego jako kandydata na urząd prezydenta RP. W 2010 i w 2015 zaangażowała się w kampanię Bronisława Komorowskiego, przystępując do jego komitetu poparcia[6][7].
Odznaczenia i wyróżnienia
- Ordery i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (za wybitne zasługi w propagowaniu i upowszechnianiu kultury muzycznej w kraju i za granicą) – 2012[8]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 1996[9]
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – 2011[10]
- Odznaka Honorowa „Bene Merito” – 2010[11]
- Złota Odznaka Honorowa za Zasługi dla Republiki Austrii – 2003
- Krzyż Komandorski Orderu Gwiazdy Solidarności Włoskiej – 2007
- Krzyż Oficerski Orderu „Za zasługi dla Litwy” – 2006[12]
- Krzyż Kawalerski Orderu Bernardo O’Higginsa – 2008[13]
- Krzyż z Gwiazdą Orderu Pro Merito Melitensi od Zakonu Maltańskiego – 2011
- Krzyż Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec – 2012[14]
- Nagrody i wyróżnienia
- Nagroda Pro Musica Viva za znaczący wkład i osiągnięcia w polskim i międzynarodowym życiu muzycznym – 1997
- Złota Statuetka Business Center Club – 1998
- Honorowa Odznaka „Za zasługi dla województwa krakowskiego” – 1998[15]
- Medal 40-lecia Programu Fulbrighta w Polsce – 1999
- Medal im. prof. Juliana Aleksandrowicza – 2000
- Nagroda Tytana Tytanów na festiwalu Crackfilm za działania na rzecz promocji wizerunku Polski w świecie – 2002
- Europejska Nagroda Kultury – 2002
- Złoty Medal Kraków 2000 – 2003
- Paszport „Polityki” 2012 w kategorii kreator kultury (wraz z mężem Krzysztofem Pendereckim) – 2013[16]
Przypisy
- ↑ Teresa Filas: X Liceum Ogólnokształcące im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie w latach 1953–1983. Zygmunt Ruta (red. nauk.). Kraków: Wydawnictwa Akcydensowe, 1984.
- ↑ Konrad Szczęsny: Byli razem ponad pół wieku… Oto niezwykła historia Krzysztofa i Elżbiety Pendereckich. viva.pl, 29 marca 2020. [dostęp 2020-03-29].
- ↑ Mateusz Borkowski: 50. rocznica prawykonania Pasji Krzysztofa Pendereckiego. Współczesna odpowiedź na Bacha. dziennikpolski24.pl, 31 marca 2016. [dostęp 2020-03-29].
- ↑ Penderecki poderwał żonę, gdy miała 16 lat. Ile miał on?. fakt.pl, 19 czerwca 2015. [dostęp 2020-03-29].
- ↑ Kompozytor, dyrygent, pedagog. Sylwetka Krzysztofa Pendereckiego. polskieradio.pl, 29 marca 2020. [dostęp 2020-04-03].
- ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 16 maja 2010. [dostęp 2014-04-26].
- ↑ Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego. dziennik.pl, 15 marca 2015. [dostęp 2015-03-15].
- ↑ M.P. z 2012 r. poz. 598
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 14, poz. 124
- ↑ Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2022-04-04].
- ↑ Uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych z okazji Dnia Służby Zagranicznej. msz.gov.pl, 17 listopada 2010. [dostęp 2012-09-07].
- ↑ Apdovanotų asmenų duomenų bazė. lrp.lt. [dostęp 2020-10-21]. (lit.).
- ↑ Penderecka Elżbieta. beethoven.org.pl. [dostęp 2017-05-26].
- ↑ Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec dla Elżbiety Pendereckiej. wpolityce.pl, 12 listopada 2012. [dostęp 2014-07-20].
- ↑ Niemcy. Order dla Elżbiety Pendereckiej. e-teatr.pl, 13 listopada 2012. [dostęp 2020-03-29].
- ↑ Paszporty 2012: kto laureatem?. polityka.pl, 15 stycznia 2013. [dostęp 2014-05-20].
Bibliografia
- Penderecka Elżbieta. beethoven.org.pl. [dostęp 2017-05-26].
Media użyte na tej stronie
Baretka Srebrnego Medalu "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis"
Baretka: Order Zasługi RFN – Krzyż Zasługi na Wstędze.
Baretka Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki Austrii 9. Klasy
Autor: Arturolorioli, Licencja: CC BY-SA 3.0
Order of Malta ribbons (Grand Officer, Pro Meriti Melitensi Order - Civilians)
Baretka Odznaki Honorowej "Bene Merito".
Baretka: Order Bernardo O'Higginsa – Kawaler (Caballero) – Chile.
Baretka: Krzyż Oficerski Orderu Za Zasługi dla Litwy.
nastrino della medaglia di commendatore dell'Ordine della Stella della Solidarietà Italiana