Elżbieta Ryl-Górska

Nagrobek Elżbiety Ryl-Górskiej na cmentarzu Powązkowskim

Elżbieta Ryl-Górska (ur. 16 kwietnia 1933, zm. 28 września 2021) – polska śpiewaczka operetkowa (sopran), związana głównie z Operetką Warszawską oraz pedagog muzyczny.

Życiorys

Dyplom w klasie śpiewu u Ady Sari uzyskała w 1954 roku. Jej opiekunami wokalnymi były: Ada Sari, Wanda Wermińska i Zofia Fedyczkowska.

W latach 1954–1982 była solistką Operetki Warszawskiej. Gościnnie śpiewała w Operetce Szczecińskiej, Krakowskiej, Operze Nova i Operze Wrocławskiej.

Koncertowała na wielu scenach całego świata, czterokrotnie w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, wielokrotnie w Niemczech, krajach Beneluksu, krajach byłego Związku Radzieckiego i wielu innych.

W latach 1982–1996 śpiewała we Frankfurcie nad Menem i koncertowała w Niemczech. Następnie mieszkała w Warszawie, zajmując się pracą pedagogiczną i nadal występując na estradzie.

Dokonała wiele nagrań radiowych i telewizyjnych. Wydała dwie płyty CD.

Wykaz ról i koncertów

W Polsce

• H. Berte „Domek trzech dziewcząt” 1954 r. Rózia (występ gościnny w Miejskim Teatrze Muzycznym w Krakowie w roli Grisi)
• J. Strauss „Noc w Wenecji” 1955 r. Barbara
• J. Offenbach „Życie paryskie” 1955 r. 1973 r. Metella, Baronowa
• C. Millocker „Gasparone” 1956 r. Carlotta
• J. Offenbach „Piękna Helena” Helena
• E. Kalman „Księżniczka czardasza” 1957 r. 1980 r. Stasi, Sylwia
• J. Strauss „Zemsta nietoperza” 1958 r. 1971 r. 1978 r. Rosalinda (występ gościnny w Operze Wrocławskiej)
• J. Gaczek „Bal z Fanfanem” 1959 r. Panna Ziuta
• R. Heuberger „Bal w Operze” 1959 r. Hortensja (występ gościnny w Operetce Szczecińskiej)
• J. Offenbach „Orfeusz w piekle” 1960 r. Wenus
• G. Kramer „Dobranoc Bettino” 1960 r. Bettina
• M. Sart “Miss Polonia” 1961 r. Mariola – Miss Polonia
• C. Porter “Can-Can” 1961 r. Klaudyna
• J. Lawina – Świętochowski “Panna wodna” 1962 r. Miss Mary
• G. Kramer „Czarujący Giulio” 1962 r. Dorothy
• F. Lehar „Wesoła wdówka” 1964 r. Walentyna 1977 r. 1982 r. Hanna Glavari
• D.F. Auber „Fra Diavolo” 1965 r. Zerlina (występ gościnny w Operze Bydgoskiej)
• T. Dobrzański „Loża królewska” 1966 r. Królowa
• G. Kramer „Niedziela w Rzymie” 1967 r. Sophilin Lolloe
• J. S. Milutin „Aniuta” 1968 r. Margarita Apołłonowa Kołakolcewa
• J. Offenbach „Rozbójnicy” 1969 r. Księżna
• M. Lida „Miłość szejka” 1970 r. Maria Hetmańska
• A. Pietrow „My chcemy tańczyć” 1972 r. Nina Wasyliewna
• K. Kurpiński „Zamek na Czorsztynie” 1974 r. Królowa Marysieńka
• R. Czubaty „Zapraszamy na rewię” 1975 r. różne postacie rewiowe
• R. Czubaty „Trzej Muszkieterowie” 1975 r. Królowa Anna
• R. Friml „Rose Marie” 1976 r. Lady Jane
• J. Strauss “Król walca” 1977 r. Jetty – I Żona Straussa
• A. Kołker „Wesele Kreczyńskiego” 1978 r. Anna Antonowna Atujewa
• J. Baszny „Skalmierzanki” 1978 Hrabina Wanda

Występy zagraniczne

• W roli Hanny Glavari w „Wesołej Wdówce” F. Lehara i Sylwii w „Księżniczce czardasza” E. Kalmana (role tytułowe) występowała w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych na scenach teatrów muzycznych ZSRR w Moskwie, Baku, Charkowie i Rydze.
• Czterokrotnie gościła w USA i Kanadzie występując na koncertach estradowych w programach: „Uśmiech za uśmiech” 1963 r. „Zgaduj – Zgadula” 1964 r. „Kabaret Dudek” 1966 r. „Sprawa o czardaszkę” 1970 r. „Kram z piosenkami” 1970 r.
• Koncerty estradowe w NRD w latach siedemdziesiątych, w Czechosłowacji w latach sześćdziesiątych, ZSRR w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych oraz w latach siedemdziesiątych w Rumunii.
• W latach 1982–1996 liczne koncerty w RFN

Nagrania i płyty CD

• Archiwalne nagrania w Polskim Radiu, TVP 1970 r.
• Nagranie operetki E. Kalmana „Księżniczka czardasza” rola tytułowa – Sylwia.
• W latach osiemdziesiątych Polskie Nagrania wydały dwie płyty analogowe „Najpiękniejsze arie operetkowe śpiewają Elżbieta Ryl Górska i Ryszard Wojtkowski” oraz „Pokochaj mnie” Elżbieta Ryl Górska i Ryszard Wojtkowski.
• Wydawnictwa CD:
  • 1998 r. „Elżbieta Ryl – Górska zaprasza do krainy operetki”,
  • 2006 r. „Elżbieta Ryl – Górska śpiewa…”

Bibliografia

• Andrzej Tadeusz Kijowski Opis obyczajów w 15-leciu międzysojuszniczym 1989-2004 (Wydawnictwo AnTraKt), Warszawa 2010
  • t.III Paradoks o Ogródkach (III)(r. LIII – Elżbieta Ryl-Górska, czyli operetki czar), ISBN 978-83-923292-8-2.
  • t.IV Thea to znaczy widzenie (IV)(r. XXIII – Muzyka z ducha teatru), ISBN 978-83-923292-9-9.
• Karolina Prewęcka, Paweł Świętorecki – Uśmiech primadonny. Elżbieta Ryl-Górska (Wydawnictwo Demart), Warszawa 2016, ISBN 978-83-7912-034-5.