El Maracanazo

El Maracanazo – określenie wydarzeń podczas meczu eliminacji do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 1990 pomiędzy Brazylią a Chile. W trakcie meczu chilijski bramkarz Roberto Rojas udał, że został trafiony racą przez brazylijskich kibiców, podczas gdy w rzeczywistości nie miało to miejsca, a Rojas pociął się żyletką schowaną w rękawicy. W następstwie Rojas został dożywotnio zdyskwalifikowany, a reprezentacja Chile ukarana walkowerem i wykluczona z eliminacji do Mistrzostw Świata 1994.

Tło

W eliminacjach strefy CONMEBOL do Mistrzostw Świata 1990 uczestniczyło dziewięć reprezentacji podzielonych na trzy grupy. W grupie trzeciej uczestniczyły reprezentacje Brazylii, Chile i Wenezueli. Chile pokonało Wenezuelę 3:1 i 5:0, natomiast Brazylia wygrała z Wenezuelą 4:0 i 6:0. W rozegranym w Santiago spotkaniu Chile z Brazylii padł remis 1:1. O awansie do mistrzostw decydowało więc ostatnie spotkanie grupy, 3 września 1989 roku w Rio de Janeiro^[1]. Z uwagi na korzystniejszy bilans bramkowy Brazylii do awansu na mistrzostwa świata wystarczał remis. Chile, chcąc awansować, musiało wygrać^[2].

Mecz

Mecz odbywał się na stadionie Maracanã i był obserwowany przez 140 000 widzów. Od początku przeważała reprezentacja Brazylii. Chile koncentrowało się na defensywie, a wyróżniającym się piłkarzem tej reprezentacji był bramkarz, Roberto Rojas^[2]. W 59. minucie po błędzie Rojasa Careca zdobył gola na 1:0 dla Brazylii; asystował Bebeto^[2][3].

Moment rzucenia racy – zdjęcie Ricardo Alfieriego, które posłużyło jako dowód w sprawie

W 67. minucie 24-letnia Rosenery Mello do Nascimento rzuciła z trybun racę^[2]. Rojas upadł na murawę, a jego głowa zaczęła krwawić, po czym podbiegli do niego piłkarze z Chile i nerwowo zaczęli wzywać personel medyczny^[4]. Po interwencji medyków chilijscy piłkarze zeszli z boiska, a Patricio Yáñez wykonał nieprzyzwoity gest w kierunku trybun. Sędzia przerwał mecz, a Brazylii groził walkower^[2].

Dochodzenie i następstwa

Po śledztwie CONMEBOL wyszło na jaw, że Rojas symulował, nie będąc w rzeczywistości trafionym racą. Jako dowód posłużyły zdjęcia Ricardo Alfieriego wykazujące, że raca upadła około metr od Rojasa. Alfieri przekazał fotografie Paulo Teixeirze, który z kolei udostępnił je Ricardo Teixeirze, prezydentowi CBF. Ponadto wykazano, że obrażenia nie pochodziły od poparzenia racą. Rojas podczas dochodzenia przyznał się, że ukrył w rękawicy żyletkę^[2]. Leżąc na ziemi, wyjął on żyletkę i pociął sobie nią głowę^[4]. Miało to na celu przyznanie Chile walkowera bądź też powtórzenie meczu. Bramkarz utrzymywał, że o żyletce wiedzieli selekcjoner Orlando Aravena i lekarz Daniel Rodríguez^[2].

Za swoje zachowanie Rojas został dożywotnio zdyskwalifikowany przez FIFA; w 2001 roku dyskwalifikacja została cofnięta. Dyskwalifikacjami ukarani zostali również Aravena, Rodríguez, prezes ANFP Sergio Stoppel oraz piłkarz Fernando Astengo. Za opuszczenie boiska przed zakończeniem meczu reprezentacja Chile została ukarana walkowerem i wykluczona z eliminacji do Mistrzostw Świata 1994^[2].

Raport i składy

3 września 1989 16:00	Brazylia   59' Careca	2:0 (w.o.) Raport	Chile	Maracanã, Rio de Janeiro Widzów: 141 072 Sędzia: Juan Carlos Loustau (Argentyna)

Brazylia

Chile

BR 1 Cláudio Taffarel OB 4 Mauro Galvão 41' OB 2 Jorginho OB 3 Aldair OB 6 Ricardo Gomes PO 5 Branco PO 11 Valdo PO 8 Dunga PO 10 Silas NA 9 Careca NA 7 Bebeto Rezerwowi: BR Acácio OB Ricardo Rocha PO Alemão PO Mazinho NA Renato Gaúcho Trener: Sebastião Lazaroni

BR 1 Roberto Rojas OB 18 Patricio Reyes 63' OB 5 Hugo González OB 11 Fernando Astengo OB 4 Héctor Puebla 6' PO 2 Alejandro Hisis 65' PO 8 Jaime Vera PO 6 Jaime Pizarro PO 10 Jorge Aravena NA 14 Patricio Yáñez 42' NA 7 Juan Carlos Letelier Rezerwowi: BR Marco Cornez OB Leonel Contreras PO Juan Covarrubias PO Juvenal Olmos NA 9 Ivo Basay 63' Trener: Orlando Aravena

Copa Teixeira

W 1990 roku reprezentacje Chile i Brazylii rozegrały towarzyski turniej o nazwie Copa Teixeira. Turniej był reakcją na wydarzenia podczas El Maracanazo. W ramach Copa Teixeira rozegrano dwa spotkania. 17 października w Santiago padł bezbramkowy remis. W rozegranym 8 listopada rewanżu w Belém również obie reprezentacje zremisowały 0:0. W efekcie trofeum zostało podzielone między oba zespoły^[5].

Przypisy