Elchanan Cajtlin

Elchanan Cajtlin
אלחנן צײַטלין
Data i miejsce urodzenia

15 marca 1902
Rohaczewie koło Homla

Data i miejsce śmierci

15 grudnia 1941
Warszawa

Zawód, zajęcie

dziennikarz, poeta

Grób Elchanana Cajtlina na cmentarzu żydowskim w Warszawie

Elchanan[1] Cajtlin (jid. אלחנן צײַטלין; ur. 15 marca 1902 w Rohaczewie koło Homla, zm. 15 grudnia 1941 w Warszawie) – polski dziennikarz i poeta żydowskiego pochodzenia, także działacz polityczny i społeczny, początkowo związany z ruchem fołkistowskim, a później syjonistycznym. Jako pisarz tworzył w języku jidysz.

Życiorys

Był młodszym synem Hilela Cajtlina (1872–1942), bratem Arona Cajtlina (1898–1973).

Początkowo uczył się w warszawskim gimnazjum rosyjskim, później w gimnazjum polsko-rosyjskim. Uczęszczał tam do 1920, kiedy to na rok wyjechał z bratem do Palestyny. Po powrocie do Polski podjął studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim, których jednak nie ukończył. Początkowo był związany z fołkistami, współtworzył organizacje młodzieżowe i akademickie tego ruchu, był także sekretarzem generalnym partii w Warszawie i liderem frakcji narodowo-socjalistycznej[2].

Wkrótce potem jednak przyłączył się do ruchu syjonistycznego. Był sekretarzem generalnym warszawskiego oddziału Towarzystwa Ochrony Zdrowia Ludności Żydowskiej w Polsce i sekretarzem Związku Literatów i Dziennikarzy Żydowskich w Warszawie. Publikował w takich tytułach, jak: „Dos Fołk”, „Di Tribune”, „Ilustrirte Woch”, „Der Jud” i „Ha-Tor” (czasopismo wydawane w Jerozolimie). Przez pewien czas był redaktorem kroniki warszawskiej w „Der Moment”. Był czołowym publicystą i krytykiem teatralnym w „Unzer Express” i „Express”.

Po wybuchu II wojny światowej uciekł do Lwowa. Po krótkim czasie wrócił jednak do Warszawy i trafił do getta. Tam organizował życie kulturalne i społeczne, m.in. działał w Żydowskiej Samopomocy Społecznej oraz pracował w Joincie. Zmarł na tyfus pod koniec 1941. Jest pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej (kwatera 31, rząd 3)[3][4].

Książki

  • Dos cijonisze Erec Jisroel in licht fun perzenłeche beobachtungen (jid. Syjonistyczna Ziemia Izraela w świetle osobistych obserwacji, 1922),
  • A bichełe lider (tomik wierszy, 1931),
  • In a literarariszer sztub (t. 1 1937, t. 2 wydany pośmiertnie przez brata Aarona w Buenos Aires w 1947),
  • Buch un bine (jid. Książka i scena, 1939)

Przypisy

  1. ↑ W literaturze spotykane są również inne formy jego imienia: Elchonon i Elkanan
  2. ↑ Wbrew nazwie niemającej nic wspólnego z narodowym socjalizmem.
  3. ↑ Grób Elchanana Cajtlina w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej
  4. ↑ Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003. ISBN 83-916419-3-7.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie