Eldar Riazanow

Eldar Riazanow
Эльдар Александрович Рязанов
Prawdziwe imię i nazwisko

Eldar Aleksandrowicz Riazanow

Data i miejsce urodzenia

18 listopada 1927
Kujbyszew, ZSRR

Data i miejsce śmierci

29 listopada 2015
Moskwa, Rosja

Zawód

reżyser, scenarzysta, aktor

Współmałżonek

Zoja Fomina (1950–1970),
Nina Skujbina (1972–1994),
Emma Abajdullina (1995–2015, jego śmierć)

Lata aktywności

1953–2006

Odznaczenia
Ludowy Artysta ZSRR Nagroda Państwowa ZSRR
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” III klasy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Przyjaźni Narodów Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Order Honoru (Gruzja)

Eldar Aleksandrowicz Riazanow (ros. Эльдар Александрович Рязанов; ur. 18 listopada 1927 w Kujbyszewie, zm. 29 listopada 2015 w Moskwie[1]) – rosyjski reżyser, twórca popularnych komedii i melodramatów, scenarzysta, aktor, dramaturg, poeta, Ludowy Artysta ZSRR (1984).

Życiorys

Eldar Riazanow urodził się w 1927 roku w Samarze[2]. Był synem urzędnika Aleksandra Siemionowicza Riazanowa.

W 1950 ukończył moskiewski Wszechrosyjski Państwowy Uniwersytet Kinematografii im. S.A. Gierasimowa. W latach 1950–1955 pracował w kronice filmowej i realizował filmy dokumentalne[3].

W 1956 roku wyreżyserował pierwszy film fabularny pt. Noc karnawałowa, od którego zaczęła się rozwijać jego kariera. Od 1955 roku został pracownikiem studia „Mosfilm”. Odkrył wiele nowych twarzy dla filmu. W Nocy karnawałowej zadebiutowała w głównej roli Ludmiła Gurczenko. W popularnej komedii muzycznej Ballada huzarska z 1962 po raz pierwszy wystąpiła Łarisa Gołubkina. Złodziej samochodów (1966) był główną rolą Innokientija Smoktunowskiego[2]. Ironia losu (1975), w Polsce rozpowszechniana pod tytułem „Szczęśliwego Nowego Roku”[4] przyniosła Barbarze Brylskiej dużą popularność w Związku Radzieckim, a film regularnie był emitowany w telewizjach krajów poradzieckich aż do początku XXI wieku[2].

Duże sukcesy frekwencyjne odnosiły także jego kolejne filmy, w tym Romans biurowy (1977), Garaż (1979), Dworzec dla dwojga (1982), Gorzki romans (1984) i Zapomniana melodia na flet (1987). Riazanow jako jeden z nielicznych pozostał czynnym artystą po rozpadzie ZSRR, nakręcił wówczas m.in. Niebiosa obiecane (1991), Wróżba (1993), Cześć, pajace! (1996), Stare klacze (2000), Klucz od sypialni (2003), Andersen. Fantazje na temat (2006)[2].

W 2007 imieniem Eldara Riazanowa nazwano samolot typu Boeing 737 rosyjskich linii lotniczych KD Avia (rej. VP-BJX)[2]. Został on złomowany w 2010.

W ostatnich latach ciężko chorował, w ostatnich miesiącach wielokrotnie hospitalizowany. Zmarł 29 listopada 2015 roku[2].

Pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie[5].

Odznaczenia i nagrody

Przypisy

  1. Eldar Ryazanov Soviet comedy film giant dies (ang.). BBC, 2015-11-30. [dostęp 2022-02-25].
  2. a b c d e f Odszedł Eldar Riazanow (pol.). W: Wilnoteka [on-line]. Wilnoteka.lt, 2015-11-30. [dostęp 2015-11-30].
  3. Kazimierz Nowacki (red.), Z filmem radzieckim na ty, Kraków 1972, s. 53.
  4. Szczęśliwego Nowego Roku (1975) (pol.). Filmweb.pl. [dostęp 2016-02-09].
  5. Новодевичье кладбище. Рязанов Эльдар Александрович (1927-2015)

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

People Artist of the USSR1.jpg
Знак «Народный артист СССР». Изображение с удостоверения к знаку.
Ordre des Arts et des Lettres Chevalier ribbon.svg
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: l'Ordre des Arts et des Lettres, Chavalier rank
Medal State Prize Soviet Union.png
Medal State Prize Soviet Union
Order of Honor (Georgia) ribbon.svg
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Order of Honor (Georgia)
Eldar Ryazanov.jpg
(c) Kremlin.ru, CC BY 4.0
Eldar Ryazanov, a Soviet / Russian film director.
Orden for Service III.png
Ribbon bar of Order of Merit Before the Fatherland 3st