Elektromobilność

Elektryczny autobus Solaris Urbino 12 electric na placu Trzech Krzyży w Warszawie

Punkt ładowania samochodu elektrycznego InnogyGO! przy ul. rtm. W. Pileckiego w Warszawie

Elektromobilność – całokształt zagadnień związanych ze stosowaniem pojazdów z napędem elektrycznym (ang. electric vehicles, w skrócie EV).

Pojęcie „elektromobilność” odnosi się zarówno do technicznych i eksploatacyjnych aspektów dotyczących EV, technologii oraz infrastruktury ładowania, jak również kwestii społeczno-gospodarczo-prawnych związanych z projektowaniem, produkcją, nabywaniem i używaniem pojazdów elektrycznych.

Elektromobilność na świecie

Rządy wielu państw wprowadzają regulacje prawne mające zachęcać klientów do nabywania pojazdów napędzanych prądem m.in. system dopłat, który funkcjonuje już w 17 europejskich krajach np. w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Rumunii oraz Słowenii^[1]. Na Starym Kontynencie prym pod względem wspierania nabywców EV wiedzie Norwegia. W czerwcu 2017 r. samochody elektryczne stanowiły tam 42% nowo zarejestrowanych pojazdów. Nabywcy EV w Norwegii zwolnieni są m.in. z 25% podatku VAT przy zakupie, którym obciążone są samochody spalinowe oraz z opłat administracyjnych należnych za rejestrację pojazdu i przejazdy płatnymi autostradami. Uiszczają podatek drogowy w obniżonej wysokości, a w niektórych regionach kraju nie muszą płacić za parkowanie, mogą także korzystać z pasów dla autobusów^[2]. W przyszłości do popularyzacji pojazdów elektrycznych przyczynią się plany rządów niektórych państw, które zapowiedziały wprowadzenie zakazu sprzedaży samochodów spalinowych – Norwegia od 2025 r., Indie do 2030 r. a Francja i Wielka Brytania do 2040 r. Prognozy zakładają ponadto, że w najbliższych latach będą spadać ceny baterii litowo-jonowych, a wraz z nimi będą się zmniejszać koszty zakupu EV. Znacznej rozbudowie ulegnie także sieć stacji ładowania^[3]. Według niektórych przewidywań do 2040 r. po drogach na świecie może się poruszać nawet 530 milionów samochodów elektrycznych^[4].

Elektromobilność w Polsce

16 marca 2017 r. polski rząd Beaty Szydło przyjął Plan Rozwoju Elektromobilności. Celem Planu jest stworzenie warunków dla rozwoju elektromobilności w Polsce, rozwój przemysłu związanego z tym sektorem oraz stabilizacja sieci elektroenergetycznej. Zgodnie z Planem rozwój elektromobilności powinien następować w trzech fazach, które będzie różnicował stopień dojrzałości rynku oraz niezbędne zaangażowanie państwa. Pierwsza faza będzie miała charakter przygotowawczy i potrwa do 2018 roku: stworzone zostaną warunki rozwoju elektromobilności po stronie regulacyjnej oraz ukierunkowane finansowanie publiczne. W drugiej fazie (2019-2020) w wybranych aglomeracjach zbudowana zostanie infrastruktura zasilania pojazdów elektrycznych: zintensyfikowane zostaną zachęty do zakupu pojazdów elektrycznych. Oczekiwana jest komercjalizacja wyników badań z obszaru elektromobilności rozpoczętych w fazie I oraz wdrożenie nowych modeli biznesowych upowszechnienia EV. W trzeciej fazie (2020-2025) zakłada się, że rynek elektromobilności osiągnie dojrzałość, co umożliwi stopniowe wycofywanie instrumentów wsparcia^[5].

27 kwietnia 2017 r. Ministerstwo Energii przedstawiło projekt Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych^[6], której celem jest pobudzenie rozwoju elektromobilności oraz zastosowania innych paliw alternatywnych (gazu ziemnego w formie LNG i CNG) w sektorze transportowym w Polsce. Akt określa ramy prawne dla rozbudowy infrastruktury ładowania samochodów elektrycznych oraz tankowania CNG i LNG. Ustawa ma zaimplementować do polskiego porządku prawnego postanowienia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z dnia 22 października 2014 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych^[7].

Ustawa z dnia 11 lipca 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1083) zaczęła obowiązywać 22 lutego 2018 roku wprowadzając m.in. możliwość darmowego parkowania w strefach płatnego parkowania oraz korzystania z tzw. buspasów przez samochody z napędem wyłącznie elektrycznym jako zachęty do wykorzystywania tego rodzaju pojazdów^[8].

Według badań przeprowadzonych przez Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych głównymi przeszkodami w rozwoju elektromobilności w Polsce są obecnie wysokie koszty zakupu samochodów elektrycznych, brak odpowiedniej infrastruktury ładowania oraz ograniczony zasięg pojazdów napędzanych prądem^[9].

Według prognoz Obserwatorium Rynku Paliw Alternatywnych ORPA.PL, ceny samochodów elektrycznych zaczną zrównywać się w Polsce z cenami samochodów z napędem tradycyjnym w latach 2026–2029. Wpływ na to ma mieć postępujący rozwój technologii, w tym głównie spadające ceny baterii oraz efekt skali produkcji, który przełoży się na bardziej przystępną ofertę koncernów. Zbiegnie się to w czasie ze wzrostem popytu w Polsce, możliwym dzięki rozwiniętej infrastrukturze ładowania i rządowemu systemowi wsparcia^[10].

Przypisy