Eleron-10

Eleron-10
Ilustracja
(c) Mil.ru, CC BY 4.0
Dane podstawowe
Państwo

 Rosja

Producent

Eniks SA

Typ

bezzałogowy statek powietrzny

Konstrukcja

kompozytowa

Załoga

0

Historia
Data oblotu

2008

Lata produkcji

2008 – nadal

Dane techniczne
Napęd

1 x silnik elektryczny

Wymiary
Rozpiętość

2,206 m

Długość

0,883 m

Szerokość kadłuba

0,684

Wysokość

0,384 m

Masa
Użyteczna

2 kg

Startowa

15,5 kg

Osiągi
Prędkość maks.

135 km/h

Prędkość przelotowa

90 km/h

Prędkość minimalna

75 km/h

Pułap

4000 m

Zasięg

50 km

Długotrwałość lotu

2 h

Dane operacyjne
Użytkownicy
 Rosja

Eleron-10 (ros. Элерон-10) – rosyjski bezzałogowy statek powietrzny (UAV – unmanned aerial vehicle) przeznaczony do prowadzenia średniego zasięgu rozpoznania.

Historia

Aparat został opracowany przez firmę Eniks SA (ros. ЗАО «ЭНИКС») z Kazania. Prace konstrukcyjne rozpoczęto w 2007 r. w oparciu o bezzałogowy statek powietrzny Eleron-3. W tym samym roku dokonano oblotu nowej konstrukcji i przystąpiono do prób państwowych[1]. Na wystawie UVS-TECH 2008 firma Eniks SA zapowiedziała stworzenie drona przenoszącego kamerę pracującą w paśmie widzialnym lub w podczerwieni oraz systemy walki elektronicznej[2]. Próby państwowe Eleron-10 zakończył w 2008 r. i został przyjęty na wyposażenie Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej[3]. W 2010 r. zdecydowano o zakupie dziesięciu zestawów (każdy złożony z dwóch dronów) na potrzeby wojsk lądowych. Jeden zestaw zakupiło Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Tatarstanu[4].

Po raz pierwszy został publicznie zademonstrowany w 2011 r. na międzynarodowym salonie-wystawie „Integrated Security[5].

Dron jest przeznaczony do prowadzenia całodobowego lotniczego rozpoznania optoelektronicznego i pozwala na wizualne wyszukiwanie obiektów w czasie rzeczywistym, określenie ich lokalizacji oraz wykonywanie zdjęć lotniczych. Producent zaleca jego wykorzystanie przez struktury porządkowe, straż graniczną, straż przybrzeżną i służby kontroli wód terytorialnych do monitorowania sytuacji naziemnej, ochrony terytoriów i obiektów z powietrza. Przenoszone wyposażenie umożliwia prowadzenie akcji poszukiwawczych i ratowniczych, monitorowanie stanu dróg, kolei, rurociągów, linii elektroenergetycznych, obszarów wodnych, przestrzeni powietrznej, zadań kartograficznych i przeciwpożarowych oraz kontroli połowów. Dla odbiorcy wojskowego aparat może zostać wyposażony środki rozpoznania powietrznego i walki elektronicznej. Może wykonywać lot w trybie autonomicznym, lecąc po trasie wcześniej zaprogramowanej, automatycznym – po trasie zaprogramowanej przed startem z możliwością jej skorygowania przez naziemne stanowisko kontroli oraz półautomatycznym – operator może wydawać polecenia zmieniające kierunek i wysokości lotu[6].

Dron przenosi modułowe wyposażenie, w skład którego może wchodzić kamera telewizyjna stabilizowana żyroskopowo w trzech płaszczyznach z 10-krotnym zoomem lub kamera termowizyjna o rozdzielczości 640 × 520 pikseli[7]. W przenoszonym wyposażeniu może znaleźć się przekaźnik i system zagłuszania sygnału GSM. Wyposażenie walki elektronicznej może być zrzucane w specjalnym kontenerze lub z użyciem balonu meteorologicznego[8].

Wersje

Produkowane wersję[3]:

  • Eleron-10SW – podstawowa wersja, przeznaczona do użytku w wojskach lądowych,
  • Eleron-10D – samolot o zmodyfikowanej konstrukcji, zwiększonym zasięgu i czasie lotu,
  • Wałdaj (ros. Валдай) – modyfikacja opracowana na zamówienie FSB Federacji Rosyjskiej.

Wykorzystanie

W 2011 r. Eleron-10 został wykorzystany podczas akcji gaszenia płonącego składu amunicji we wsi Urman[9]. Aparat został wykorzystany na terenie Donbasu. Udostępnione materiały filmowe potwierdzają użycie bezzałogowca podczas wojny domowej w Syrii[10]. W grudniu 2016 r. jeden jego egzemplarz został zestrzelony przez Siły Zbrojne Ukrainy w pobliżu Makiejewki[11].

Konstrukcja

Eleron-10D

Samolot jest zbudowany w układzie latającego skrzydła z silnikiem elektrycznym napędzającym pchające śmigło. Start odbywa się z katapulty o naciągu pneumatycznym a lądowanie z wykorzystaniem spadochronu. Może być użytkowany w normalnych warunkach pogodowych, przy prędkości wiatru do 10 m/s, przy temperaturach od -20 °C do +40 °C i wilgotności do 98%[12]. Dron Eleron-10 stanowi część systemu, w skład którego wchodzą[13]:

  • dwa drony (oznaczone jako T10E),
  • naziemne stanowisko kontroli,
  • zestaw modułowego wyposażenia i części zamiennych,
  • urządzenie startowe (T10P).

Aparat jest przechowywany w kontenerze transportowym, który możne przenosić obsługa jako plecak lub transportować samochodem. Do obsługi potrzebne są dwie osoby – operator wyrzutni i kontroler lotu[14].

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. «Элерон», «Охотник» и другие. Отечественные БПЛА схемы «летающее крыло». Военное обозрение. [dostęp 2022-12-11]. (ros.).
  2. UVS-TECH 2009. Беспилотные летательные аппараты. [dostęp 2022-12-11]. (ros.).
  3. a b Элерон-10. Технические характеристики. Фото. Вооружение.рф. [dostęp 2022-12-10]. (ros.).
  4. Беспилотники тахион. Тахион (бпла) Тахион бпла. Combats. [dostęp 2022-12-11]. (ros.).
  5. Элерон-10. Военное обозрение. [dostęp 2022-12-11]. (ros.).
  6. Комплекс воздушной разведки с беспилотными летательными аппаратами ближнего действия Т10. АО "ЭНИКС". [dostęp 2022-12-10]. (ros.).
  7. Элерон-10СВ, БПЛА. ООО «Объединение выставочных компаний «БИЗОН». [dostęp 2022-12-11]. (ros.).
  8. Элерон-10. НЕЗАВИСИМЫЕ БЕСПИЛОТНЫЕ НОВОСТИ. [dostęp 2022-12-11]. (ros.).
  9. Элерон-10. okvsk.ru. [dostęp 2022-12-11]. (ros.).
  10. Военнослужащий ОСН Росгвардии в Сирии осуществляет запуск БПЛА Элерон 10СВ. YouTube, 11 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-11)].
  11. Под Макеевкой украинские военные сбили российский БПЛА Элерон-10СВ. ТАНКИ В БОЮ. [dostęp 2022-12-11]. (ros.).
  12. Т10Э. Уголок неба. [dostęp 2022-12-11]. (ros.).
  13. Элерон-10. worldgonesour.ru. [dostęp 2022-12-11]. (ros.).
  14. БПЛА "Элерон-10СВ". VK.com. [dostęp 2022-12-11]. (ros.).

Media użyte na tej stronie

Roundel of the Soviet Union (1945–1991).svg
Roundel of the Soviet Air Forces, Air Defence Forces, and Naval Aviation (1945–1991).
Roundel of Russia.svg
Roundel of the Russian Air Force.
Eleron-10D MAKS-2011 01.jpg
Autor: Vitaly V. Kuzmin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Eleron-10D UAV at MAKS-2011
Etalon 10SV.png
(c) Mil.ru, CC BY 4.0
Unmanned aerial vehicle "Etalon-10SV"