Eleron-3

Eleron-3
Ilustracja
(c) Mil.ru, CC BY 4.0
Dane podstawowe
Państwo

 Rosja

Producent

Eniks SA

Typ

bezzałogowy statek powietrzny

Konstrukcja

kompozytowa

Załoga

0

Historia
Data oblotu

2005

Lata produkcji

2013 – nadal

Liczba egzemplarzy

ponad 200

Dane techniczne
Napęd

1 x silnik elektryczny

Wymiary
Rozpiętość

0,83 m

Długość

0,56 m

Wysokość

0,23 m

Masa
Użyteczna

1 kg

Startowa

5,5 kg

Osiągi
Prędkość maks.

130 km/h

Prędkość minimalna

70 km/h

Pułap

4000 m

Zasięg

25–50 km

Długotrwałość lotu

100 min

Dane operacyjne
Użytkownicy
 Rosja,  Syria

Eleron-3rosyjski bezzałogowy statek powietrzny (UAV - unmanned aerial vehicle) przeznaczony do prowadzenia bliskiego rozpoznania.

Historia

Dron został opracowany i skonstruowany przez firmę Eniks SA (ros. ЗАО «ЭНИКС») z Kazania, oblotu dokonano w 2005 r. W latach 2010–2011 konstrukcja wzięła udział w testach porównawczych rosyjskich systemów bezzałogowych i została dopuszczona do dalszych badań[1]. Na wyposażenie armii Federacji Rosyjskiej został przyjęty w 2013 r.[2], jednakże informacje o przekazywaniu armii większych ilości egzemplarzy produkowanych seryjnie pochodzą dopiero z maja 2018 r.[3] W 2018 r. dron został również zaprezentowany podczas zawodów załóg dronów armii rosyjskiej[2].

Jest przeznaczony do rozpoznania na szczeblu taktycznym, stanowi wyposażenie oddziałów lądowych. Ma zdolność autonomicznego lotu po zadanej trasie z wykorzystaniem nawigacji GLONASS/GPS oraz automatycznego powrotu do miejsca lądowania. Operator może w każdej chwili przejąć pełną kontrolę nad dronem. W zależności od przewidywanych zadań oraz warunków pogodowych może przenosić stabilizowaną żyroskopowo kamerę pracującą w paśmie widzialnym lub na w zakresie podczerwieni. Pozwala to operatorowi w czasie rzeczywistym rozpoznawać naziemne obiekty, ustalać ich współrzędne geograficzne oraz je fotografować i filmować. W zależności od ukształtowania terenu dron może prowadzić rozpoznanie, w kontakcie z operatorem, na dystansie do 25 km. W trybie pełnej autonomii, w trakcie przelotu po zaprogramowanej trasie, może wykonać lot na dystansie do 50 km[4]. Dron stanowi część systemu obsługiwanego przez trzech żołnierzy, który składa się z naziemnej stacji kontroli z blokiem antenowym, urządzenia startowego (automatycznego lub ręcznego) oraz dwóch bezzałogowych statków powietrznych. Dron może być również przenoszony przez jednego żołnierza w specjalnym pojemniku i operować z wykorzystaniem przenośnej konsoli sterującej. Na czas transportu zewnętrzne części skrzydeł są składane aby zmniejszyć rozpiętość urządzenia[5].

Dron Eleron-3SW stanowił podstawę do opracowania wersji rozwojowej oznaczonej jako Eleron-5. Pomimo pozytywnej oceny, wyrażonej przez wojsko rosyjskie, do produkcji seryjnej nie doszło a doświadczenia konstrukcyjne wykorzystano do modyfikacji drona Eleron-3SW[6].

Konstrukcja

Dron zbudowany jest w układzie latającego skrzydła. Jest wyposażony do dodatkowe powierzchnie sterowe osadzone wzdłuż krawędzi spływu płata. W przedniej części kadłuba znajduje się podwieszony układ optyczny mający możliwość obrotu o 360°. W tylnej części kadłuba znajduje się silnik elektryczny, który napędza dwułopatowe śmigło w układzie pchającym. Start drona następuje z prowadnicy o napędzie gumowym lub pneumatycznym, lądowanie z wykorzystaniem spadochronu[7].

Wersje

Dron jest opracowany w następujących wariantach[7]:

  • Eleron-3 – wersja podstawowa,
  • Eleron-3SW – wersja przeznaczona dla sił lądowych armii rosyjskiej,
  • Eleron-B – wersja eksportowa.

Na bazie drona Eleron-3SW została opracowana nowa konstrukcja nosząca oznaczenie Eleron-7[8].

Użycie bojowe

Pierwsze doniesienia o bojowym zastosowaniu drona pochodzą z 2015 r. W rejonie Donbasu armia separatystów korygowała za jego pomocą ogień artylerii. Siłom zbrojnym Ukrainy udało się zestrzelić jeden egzemplarz w 2019 r. i poddać go badaniu technicznemu[9]. Również w 2015 r. udział drona w działaniach bojowych został potwierdzony na terenie Syrii. W rejonie wsi Arafit rozbił się Eleron-3SV udostępniony armii syryjskiej, co zostało udokumentowane zdjęciami opublikowanymi w internecie[10].

Podczas konfliktu rosyjsko-ukraińskiego armia Federacji Rosyjskiej, do 29 kwietnia 2022 r., straciła sześć egzemplarzy tego drona[11].

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Беспилотники ЗАО „ЭНИКС” „Элерон-3СВ” и „Элерон-10СВ” пройдут госиспытания. Информацинное Агентство Оружие России. [dostęp 2022-05-20]. (ros.).
  2. a b Russian Eleron-3SV drone destroyed in Donbas (video). Interesting facts revealed. Inform Napalm. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  3. Eleron-3 and upgraded Korsar UAVs for Russian army. Army Recognition. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  4. ELERON–3. ЭНИКС. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  5. ELERON-3. CBRN International. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  6. Специальное разведывательное средство на базе ДПЛА Т28 «Элерон-3св». ВТС «Невский Бастион». [dostęp 2022-08-21]. (pol.).
  7. a b ZAO ENIX Eleron-3 (Aileron-3). Military Factory. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  8. Комплекс дистанционного наблюдения Т28МЭ Элерон-7. ВТС «Бастион». [dostęp 2022-08-19]. (ros.).
  9. На Светлодарской дуге украинские бойцы приземлили российский беспилотник (ВИДЕО). lenta.ua. [dostęp 2022-05-20]. (ukr.).
  10. Russian Orlan-10 And Eleron-3SV Drones Take To Syria’s Skies. Oryx. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  11. Rosyjskie drony w Ukrainie. Jakie bezzałogowce traci agresor i co one potrafią?. Chip.pl. [dostęp 2022-05-20]. (pol.).

Media użyte na tej stronie

MinistryofDefenseCommission2019-03.jpg
(c) Mil.ru, CC BY 4.0
Eleron-3SV, 74th Guards Motorized Rifle Brigade.
Roundel of Russia.svg
Roundel of the Russian Air Force.
Flag of Syria.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Roundel of the Soviet Union (1945–1991).svg
Roundel of the Soviet Air Forces, Air Defence Forces, and Naval Aviation (1945–1991).